Woottonia – wymarły rodzaj pluskwiaków z podrzędu Coelorrhyncha i rodziny Progonocimicidae, obejmujący tylko jeden znany gatunek, W. phalerata. Żył w triasie na terenie obecnej Azji Środkowej.

Woottonia
Popov et Shcherbakov, 1991
Okres istnienia: trias późny
237/201.4
237/201.4
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

Coelorrhyncha

Infrarząd

Progonocimicomorpha

Rodzina

Progonocimicidae

Podrodzina

Progonocimicinae

Rodzaj

Woottonia

Typ nomenklatoryczny

Woottonia phalerata Popov et Shcherbakov, 1991

Taksonomia edytuj

Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały po raz pierwszy w 1991 roku przez Jurija Popowa i Dimitrija Szczerbakowa na łamach Geologica et Paleontologica. Opisu dokonano na podstawie skamieniałości znalezionej w Formacji Tołogoj w miejscowości Kenderłyk nad rzeką Akkölka, w paśmie Sajkan, w Rejonie Zajsan obwodu wschodniokazachstańskiego. Datuje się ją na noryk w późnym triasie. Nazwę rodzajową nadano na cześć entomologa, Robina J. Woottona. Epitet gatunkowy pochodzi od greckiego φάλαρον oznaczającego „falerę” i nawiązuje do pary dużych plam na półpokrywach owada[1].

Morfologia edytuj

Głowa miała przedni brzeg między półkulistymi oczami złożonymi lekko wystający i pośrodku prosty. Oprócz tychże oczu narządem wzroku było duże przyoczko środkowe położone na szwie koronalnym. Przedustek zlany był z zaustkiem w płytkę o prawie klepsydrowatym kształcie, w której boki wchodziły niemal trójkątne lorae. Kłujka była cienka i w pozycji spoczynkowej sięgała ku tyłowi poza biodra ostatniej pary. Trapezowate przedplecze miało wąskie, odgięte dobrzusznie paranota. Wierzch głowy i przedplecza były rzadko punktowane. Półpokrywy (tegminy) miały około 3 mm długości, ukośnie zaokrąglone wierzchołki i nachodziły na siebie do poziomu pierwszej żyłki medialnej. Były jasne z dwiema dużymi, ukośnie wydłużonymi plamami i dwiema plamkami małymi. Nasady półpokryw były punktowane. Żeberko prekostalne odgięte było dogrzbietowo. Żyłka subkostalna podzielona była na wypukłą żyłkę bazykostalną i na wychodzącą na wysokości rozgałęzienia żyłki radialnej i ku tyłowi zakrzywioną żyłkę dystikostalną. Pierwsza żyłka radialna, sektor radialny oraz pierwsza żyłka medialna również zakrzywiały się ku tyłowi. Gałęzie żyłek radialnej i medialnej były nitkowate, inne zaś żyłki podłużne grube i sztywne. Komórka bazalna była lekko ku szczytowi rozszerzona, nie krótsza o trzonu żyłki medialnej, zamknięta krótką i ukośną nasadą żyłki medialnej oraz krótkim i niemal poprzecznym arkulusem. Żyłka otokowa była do wysokości sektora radialnego pofalowana. Appendiks był szeroki, pomarszczony i wystawał poza szczyt skrzydła. Odwłok największą szerokość osiągał na wysokości czwartego i piątego segmentu. Pygofor był beczułkowaty, doogonowo zwężony, zaopatrzony w bruzdę biegnącą przez środek jego spodu i przechodzącą na ósmy sternit[1].

Paleoekologia edytuj

Z tej samej lokalizacji znane są skamieniałości widelnic z rodzajów Siberioperla i Trianguliperla[2], prostoskrzydłych z rodzaju Euhagla[3], świerszczokaraczanów z rodzaju Ideliopsina[4], karaczanów z rodzaju Samaroblattella[5], wciornastków z rodzaju Kazachothrips[6], chrząszczy z rodzajów Colymbotethis[7], Gnathosyne[8], Kenderlyka[9] i Necronectulus[7], wojsiłek z rodzaju Liassochorista[10] oraz muchówek z rodzaju Vladiptera[11].

Przypisy edytuj

  1. a b Yu.A. Popov, D.E. Shcherbakov. Mesozoic Peloridioidea and their ancestors (Insecta: Hemiptera, Coleorrhyncha). „Geologica et Palaeontologica”. 25, s. 215-235, 1991. 
  2. N.D. Sinitshenkova. Istopicheskoe razvitie vesiyanok. „Akademiya Nauk SSSR, Trudy Paleontologicheskogo Instituta”. 221, s. 1-142, 1987. 
  3. A.V. Gorochov. Triasovye priyamokrylye nadsemeystva Hagloidea (Orthoptera). „Trudy Zoologicheskogo Instituta AN SSSR”. 143, s. 65-100, 1986. 
  4. D.S. Aristov. New Grylloblattids (Insecta: Grylloblattida) from the Triassic of Eastern Europe, Eastern Kazakhstan and Mongolia. „Paleontological Journal”. 39, s. 173-177, 2005. 
  5. F. Papier, A. Nel.. Les Subioblattidae (Blattodea, Insecta) du Trias d'Asie Centrale. „Palaeontologische Zeitschrift”. 74 (4), s. 533-542, 2001. 
  6. D. Grimaldi, A. Shmakov, N. Fraser. Mesozoic thrips and early evolution of the order Thysanoptera (Insecta). „Journal of Paleontology”. 78, s. 941-952, 2004. 
  7. a b A.G. Ponomarenko. Two new species of Mesozoic dysticoid beetles from Asia. „Paleontological Journal”. 27 (1A), s. 182-191, 1993. Scripta Technica, Inc.. ISSN 0031-0301. 
  8. A.G. Ponomarenko. Istoricheskoe Razvitie Zhestkokrylykh-Arkhostemat. „Trudy Akademiya Nauk SSSR”. 125, s. 1-240, 1969. 
  9. V.V. Zherikhin, V.G. Gratshev. Obrieniidae, fam. nov., the oldest Mesozoic weevils (Coleoptera, Curculionoidea). „Paleontological Journal”. 27 (1A), s. 50-68, 1993. 
  10. V.G. Novokshonov. Some Mesozoic scorpionflies (Insecta: Panorpida=Mecoptera) of the families Mesopsychidae, Pseudopolycentropodidae, Bittacidae, and Permochoristidae. „Paleontological Journal”. 31 (1), s. 65-71, 1997. 
  11. D.E. Shcherbakov. Taxonomic names, in Triassic Diptera and initial radiation of the order. „International Journal of Dipterological Research”. 6 (2), s. 75-115, 1995.