Wróżki (dialog)

Wróżki – prozatorski dialog społeczno-polityczny Jana Kochanowskiego, opublikowany w Drukarni Łazarzowej w 1587 roku (a więc już po śmierci autora). Wydanie poprzedzała Pieśń VIII z Ksiąg wtórych [inc. "Nie frasuj sobie, Mikołaju, głowy"]. Tytułowe słowo "wróżki" użyte jest w znaczeniu dzisiejszego wyrazu "wróżby".

Wróżki

Jan Kochanowski

Strona tytułowa wydania z 1587
Typ utworu	dialog
Data powstania	po 1563
Wydanie oryginalne
Język	polski
Data wydania	1587
Wydawca	Drukarnia Łazarzowa

Dokładna data powstania utworu nie jest znana. Na pewno Wróżki zostały napisane po Satyrze (1563) – zawierają liczne aluzje do tego poematu (m.in. postacie odwołują się do wypowiedzi jego tytułowego bohatera). Na podstawie uwag politycznych zawartych w dialogu, badacze określają prawdopodobny rok jego powstania na 1564, 1566 lub 1569.

Treścią utworu jest dialog pomiędzy Plebanem (pouczającym) i Ziemianinem (zadającym pytania). Rozmówcy rozważają niebezpieczeństwa grożące krajowi, narzekają na szlachecką niezgodę i beztroskę w dziedzinie praw i obronności państwa oraz na upadek dawnych obyczajów. Obawiają się również kłopotów wynikających z braku silnej władzy królewskiej i jasnych zasad elekcyjnych.

Dialog pisany jest stylem spokojnym i dostojnym, zawiera cytaty i parafrazy z dzieł Cycerona oraz nawiązania do Homera i Platona.

Zobacz też

• lista dzieł Jana Kochanowskiego

Bibliografia

• Janusz Pelc: Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13133-0.
• Jerzy Ziomek: Renesans. Wyd. XI – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13843-1.

Linki zewnętrzne

• Wróżki (wyd. 1587) w bibliotece Polona