Wstęgor królewski
Wstęgor królewski[3] (Regalecus glesne), dawniej nazywany[4] królem śledziowym[3] – gatunek ryby głębinowej z rodziny Regalecidae, wcześniej zaliczanej do wstęgorowatych. Jest jedną z najdłuższych ryb świata.
| Regalecus glesne[1] | |||||
| Ascanius, 1772 | |||||
 Wstęgor królewski – okaz Naturhistorisches Museum w Wiedniu | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
wstęgor królewski | ||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
 | |||||
Zasięg występowania edytuj
Gatunek kosmopolityczny – zasiedla wody Oceanu Indyjskiego, Pacyfiku, Atlantyku, Morza Północnego i Śródziemnego. Żyje w otwartej toni wodnej, na głębokościach 20–1000 m, zwykle 20–200 m. Czasem pojawia się przy powierzchni. Znajdowano też osobniki wyrzucone przez morze na brzeg[5].
Charakterystyka edytuj
Wzdłuż jego wąskiego, taśmowatego, mocno bocznie spłaszczonego ciała ciągnie się płetwa grzbietowa, od głowy do ogona, służąca zarazem wstęgorowi za napęd. Płetwa ta liczy rekordową liczbę ponad 300 promieni, z czego pierwszych kilkanaście jest wysokich i zakończonych ozdobnymi zgrubieniami przypominającymi koronę. Płetwy brzuszne są silnie zredukowane, a odbytowa nie występuje. Przypuszcza się, że płetwy wstęgora pod wodą mają jaskrawoczerwoną barwę, lecz szybko blakną na świetle. Ciało jest jasne, srebrzyście połyskujące.
Ryba ta ma zazwyczaj do 8 metrów długości, maksymalna potwierdzona długość wynosi 11 m[6], lecz istnieje co najmniej jedno doniesienie o osobniku, którego długość wynosiła 17 metrów[7]. Maksymalna potwierdzona masa ciała wynosiła 272 kg.
Pokarm edytuj
Wstęgor żywi się bezkręgowcami i małymi rybami. Widywano go żerującego przy powierzchni wody w pozycji pionowej, utrzymującego się przy pomocy powolnych, falistych ruchów płetwy grzbietowej[8]
Wstęgor królewski w wierzeniach edytuj
Wstęgor królewski porusza się falistymi, wężowatymi ruchami, co – prawdopodobnie – przyczyniło się do powstania legend o wężach morskich. W wierzeniach rybaków skandynawskich przewodzi on ławicom śledzi, stąd polska nazwa król śledziowy (ang. king of herrings). Obrażenie króla śledziowego miało się kończyć odpłynięciem z łowisk zarówno króla, jak i ławic śledzi[9]. Legendy te wywodzą się jeszcze z czasów wikingów.
Przypisy edytuj
- ↑ Regalecus glesne, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Regalecus glesne, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Przekład i adaptacja: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 82. ISBN 83-7129-306-2.
- ↑ Dowód na istnienie węża morskiego, Rzeczpospolita, 2010-05-11, [1]
- ↑ Eschmeyer, W.N., E.S. Herald & H. Hammann 1983 A field guide to Pacific coast fishes of North America. Houghton Mifflin Company, Boston, U.S.A. 336 p.
- ↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- ↑ Załachowski, 1997
- ↑ Mały słownik zoologiczny: ryby, 1976
Bibliografia edytuj
- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- Regalecus glesne. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 22 marca 2009]
- Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.