Wujskie

wieś w województwie podkarpackim

Wujskie dawniej też Wójskiewieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok[5][4].

Wujskie
wieś
Ilustracja
Wujskie w 2020 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

sanocki

Gmina

Sanok

Liczba ludności (2020)

422[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-534[3]

Tablice rejestracyjne

RSA

SIMC

0359793[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok
Mapa konturowa gminy wiejskiej Sanok, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wujskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wujskie”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Wujskie”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wujskie”
Ziemia49°33′19″N 22°17′36″E/49,555278 22,293333[1]
Zabytkowy kościół parafialny

Integralne części wsi edytuj

Integralne części wsi Wujskie[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0359801 Blich część wsi

Historia edytuj

Wola Ujsko 1513, Załuska Wola 1526[6].

Od drugiej połowy XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej Wujskie był Adam Wiktor[7][8][9][10][11][12]. W 1905 posiadał we wsi obszar 425 ha[13]. Po śmierci Adama Wiktora dobra przejął jego syn, Paweł Wiktor[14], w 1911 posiadający tam 425 ha[15]. W latach około 1914-1918 majątek posiadali spadkobiercy Adama Wiktora[16][17].

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie sanockim województwa lwowskiego. Wiosną 1940 władze sowieckie wszystkich mieszkańców wsi, znajdującej się wówczas w pasie przygranicznym, przesiedliły na Wołyń. W 1943 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tam 8 Polaków z Wujskich. Pozostali powrócili do wioski w 1944 i odbudowali domy. Część domów została spalona w czasie ataku UPA w 1946, ale atak został odparty bez strat własnych przez polską samoobronę[18].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

We wsi zamieszkiwał Klemens Trzebuniak[19].

Zabytki edytuj

Religia edytuj

Wujskie jest siedzibą parafii św. Kosmy i Damiana, należącej do dekanatu Sanok II. Na początku 1932 gmina Wujskie została wydzielona z parafii Lesko i przydzielona do parafii Sanok[20]. Parafia ma kościół filialny w Załużu[21].

Wyścig Górski edytuj

W Wujskiem znajduje się punkt startowy do organizowanego corocznie w maju Bieszczadzkiego Wyścigu Górskiego na trasie Wujskie – szczyt Gór Słonnych, przy drodze DK28[22]. Wyścig zaliczany jest jako runda Górskich Samochodowych Mistrzostw Polski.

Wyścigi odbywały się także w okresie II Rzeczypospolitej. Startował w nich m.in. Rudolf Caracciola (zwycięzca) i Jan Ripper[23].

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 152085
  2. Raport o stanie gminy Sanok za 2020 rok [online], Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Sanok, 6 maja 2021, s. 7 [dostęp 2022-02-08] (pol.).
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1569 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Adam Fastnacht, Osadnictwo ziemi sanockiej w latach 1340-1650, s. 167.
  7. Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 247.
  8. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1868, s. 249.
  9. Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 93.
  10. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 217.
  11. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1897, s. 214.
  12. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1904, s. 200.
  13. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 405.
  14. Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem. Kraków: 1905, s. 176, 180. Zmiany (39).
  15. Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 22.
  16. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1914, s. 186.
  17. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1918, s. 186.
  18. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 965, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
  19. Śląski Krzyż Powstańczy dla sanockiego kombatanta. „Gazeta Sanocka – Autosan”. 2 (293), s. 6, 10-20 stycznia 1984. 
  20. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 1, s. 29, 1932. 
  21. Parafia na stronie archidiecezji. przemyska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-25)]..
  22. Strona Bieszczadzkiego Wyścigu Górskiego
  23. Zdzisław Peszkowski: Z grodu nad krętym Sanem w szeroki świat. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 32. ISBN 83-919305-3-X.

Linki zewnętrzne edytuj