Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie

rzymskokatolickie seminarium duchowne w Wilnie

Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie – rzymskokatolickie seminarium duchowne w Wilnie przygotowujące do stanu duchownego kleryków trzech diecezji: archidiecezji wileńskiej oraz diecezji poniewieskiej i koszedarskiej, które nie mają własnego seminarium diecezjalnego. Jest jednym z trzech seminariów duchownych na Litwie, oprócz Seminarium Duchownego w Kownie oraz Seminarium Duchownego im. Biskupa Vincentasa Borisevičiusa w Telszach[1].

Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie
Vilniaus Šv. Juozapo kunigų seminarija
Vilnius St. Joseph Seminary
Ilustracja
Budynek wileńskiego seminarium
Data założenia

12 stycznia 1582

Państwo

 Litwa

Adres

ul. Kalwaryjska 325
Wilno

Rektor

ks. Andrzej Szuszkiewicz

Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie”
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wyższe Seminarium Duchowne św. Józefa w Wilnie”
Ziemia54°44′17,2″N 25°16′43,3″E/54,738111 25,278694
Strona internetowa

Historia edytuj

Seminarium Diecezjalne w Wilnie założył 12 stycznia 1582 r. biskup wileński Jerzy Radziwiłł. 13 kwietnia tego samego roku dekret erekcyjny potwierdził w Rydze król Stefan Batory. Do 1652 r. seminarium zarządzali jezuici, od 1736 r. opiekowali się nim bartolomici, a przed 1759 r. ponownie kierowali nim księża diecezjalni. W latach 1765–1808 Seminarium prowadzili misjonarze.

W latach 1832-1842 istniała Akademia Duchowna w Wilnie. W 1925 r. seminarium połączono z Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego[2].

3 marca 1942 r. aresztowano i uwięziono w więzieniu na Łukiszkach profesorów i 81 kleryków seminarium. Klerycy narodowości litewskiej zostali po trzech dniach zwolnieni, pozostałych 5 maja 1942 r. wywieziono na roboty przymusowe do Niemiec. Księży profesorów 18 marca 1942 r. wywieziono do Wyłkowyszek, gdzie byli internowani w litewskim Seminarium Duchownym. W październiku 1942 r. przewieziono ich do obozu pracy w Szałtupiu koło Kowna. Niektórzy z księży trafili także do obozów w Poniewieżyku i Prowieniszkach[3].

W 1942 r. arcybiskup wileński Mečislovas Reinys otworzył litewskie seminarium duchowne, gdzie przyjmowano jedynie Litwinów i Białorusinów. Rektorem został ks. Vladyslovas Tulaba[4][5].

Ponieważ w lutym 1945 r. władze sowieckie zamknęły uczelnię, arcybiskup Romuald Jałbrzykowski przeniósł seminarium do Białegostoku, leżącego w tej części archidiecezji, która pozostała w Polsce[6]. Przeniesiono tu też polskich kleryków, m.in. późniejszego abpa Henryka Gulbinowicza[7]. Od tego momentu kontynuatorem tradycji seminarium wileńskiego było Wyższe Seminarium Duchowne w Białymstoku.

Seminarium wileńskie zostało ponownie otwarte w 1993 r.[8]

Wykładowcy edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Wykładowcy Wyższego Seminarium Duchownego w Wilnie.

Absolwenci edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Absolwenci Wyższego Seminarium Duchownego w Wilnie.

Wśród absolwentów uczelni są błogosławieni: Henryk Hlebowicz, Władysław Maćkowiak, Stanisław Pyrtek oraz Michał Sopoćko. Do seminarium uczęszczał architekt Wawrzyniec Gucewicz czy ks. Tadeusz Borkowski.

Liczba kleryków edytuj

Liczba alumnów seminarium w poszczególnych latach[2].

Rektorzy edytuj

Rektorzy Wyższego Seminarium Duchownego św. Józefa w Wilnie[2]
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania
Prowizorzy:
1. ks. bp Benedykt Woyna
2. ks. Andrzej Jurgiewicz
3. ks. Marcin Żagiel
4. ks. Bartłomiej Cieszyński
5. ks. Jerzy Wołłowicz
6. ks. bp Jerzy Białłozor
7. ks. Benedykt Zuchorski 1677–1689
Regensi:
8. ks. Włodzimierski 1721–
9. ks. Aleksander Żebrowski
10. ks. Tomasz Szymak
11. ks. Walenty Giżyński 1736–1737
12. ks. Samuel Rodkiewicz (rektor) 1737–1740
13. ks. Polkowski 1740–
14. ks. Sobolewski
15. ks. dr Augustyn Dąbrowski
16. ks. Jan Niedźwiecki –1808
17. ks. bp Andrzej Benedykt Kłągiewicz (w latach 1808–1810 kapelan) 1810–1816
Rektorzy:
18. ks. abp Szymon Marcin Kozłowski 1851–1863
19. ks. bp Ludwik Zdanowicz 1863–1870
20. ks. Maciej Harasimowicz 1872–1878
21. ks. Józef Abelewicz 1878–1882
22. ks. Konstanty Majewski 1884–
23. ks. Jan Uszyłło 1907–1942
24. ks. Vladyslovas Tulaba 1942-1945
25. ks. Kazimieras Vasiliauskas 1993–1995
26. ks. Eigantas Rudokas 1995–1997
27. ks. dr Hans Friedrich Fischer COr 1997–2001
28. ks. abp Gintaras Grušas 2001–2003
29. ks. Robertas Šalaševičius 2003–2008
30. ks. Žydrūnas Vabuolas 2008–2015
31. ks. dr Hans Friedrich Fischer COr 2015–2018
32. ks. Andrzej Szuszkiewicz 2018–

Galeria edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Litwa. W seminariach duchownych 19 nowych kleryków [online], L24.lt, 4 sierpnia 2017 [dostęp 2020-06-14] (pol.).
  2. a b c Ludwik Piechnik, Seminaria duchowne w (archi)diecezji wileńskiej do 1939 r., „Studia Teologiczne” (5–6), 1987–1988 [dostęp 2020-06-28] (pol.).
  3. Tadeusz Krahel, Miesiąc martyrologii duchowieństwa [online], Tygodnik Wileńszczyzny [dostęp 2020-08-02] (pol.).
  4. KWORUM - Polsko-Polonijna Gazeta Internetowa - www.kworum.com.pl [online], www.kworum.com.pl [dostęp 2020-09-29].
  5. Marek A. Koprowski, Zabrakło determinacji [online], Portal OPOKA, 18 maja 2000 [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  6. Tadeusz Kasabuła, Historia Archidiecezjalnego Wyższego Seminarium Duchownego w Białymstoku [online], Archidiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne w Białymstoku [dostęp 2020-06-28] (pol.).
  7. K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 51–52. ISBN 83-7052-900-3.
  8. Vilniaus šv. Juozapo kunigų seminarija [online], www.seminarija.lt [dostęp 2020-06-28].