Wybory parlamentarne w Polsce w 1928 roku
Wybory parlamentarne w Polsce w 1928 roku – wybory przeprowadzone 4 marca 1928 r. (do Sejmu) i tydzień później – 11 marca (do Senatu) po zakończeniu w 1927 roku poprzedniej kadencji. Dwa lata po dokonaniu przez Józefa Piłsudskiego zamachu majowego zwyciężyło nowo utworzone ugrupowanie sanacyjne, Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem.
| Rzeczpospolita Polska 
|
|
Ten artykuł jest częścią serii: |
Zasady edytuj
Wybory odbywały się na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 1922 r. ordynacja wyborcza do Sejmu RP[1]. 372 posłów wybrano w 64 okręgach wyborczych. W dniu 15 marca Państwowa Komisja Wyborcza dokonała podziału 72 mandatów pomiędzy 9 list państwowych, z list które uzyskały posłów co najmniej w sześciu okręgach.
W wyborach uczestniczyło 717 list, z tego 137 nie przyłączonych do list państwowych i 580 list przyłączonych. Na okręg przeciętnie przypadało dwanaście list.
Po wyborach wpłynęły 183 protesty wyborcze do Sądu Najwyższego. W większości dotyczyły one Kresów wschodnich. W marcu 1928 r. na wniosek PPS powołano w Sejmie komisję nadzwyczajną ds. nadużyć wyborczych.
Frekwencja edytuj
W wyborach do Sejmu wzięło udział 11 728 360 osób, co stanowiło 78,3% uprawnionych do głosowania. Najwyższa frekwencja wystąpiła w okręgach: Katowice – 93,93%, Królewska Huta – 92,64%. Ostrów Wielkopolski – 90,46%, Konin – 89,96%, Szamotuły – 89,34, powiat poznański – 89,15%, Cieszyn – 89,13%.
Najniższa frekwencja wyborcza była w okręgach: Poznań – miasto – 59,61%, Lwów – miasto – 61,12%, Nowogródek – 62,23%, Święciany – 62,30%, Łuck – 63,12%.
Wyniki edytuj
W wyborach w marcu 1928 r. następujące listy uzyskały mandaty:
| Numer listy | Lista | Liczba głosów | % głosów | Mandaty w okręgach |
Mandaty z listy państwowej |
Suma mandatów |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lista nr 1 | Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem | 2.399.032 | 21,0% | 102 | 23 | 125 |
| Lista nr 2 | Polska Partia Socjalistyczna | 1.481.279 | 13,0% | 52 | 12 | 64 |
| Lista nr 3 | PSL „Wyzwolenie” | 834.448 | 7,3% | 33 | 7 | 40 |
| Lista nr 7 | Narodowa Partia Robotnicza | 228.088 | 2,0% | 12 | 2 | 14 |
| Lista nr 8 | Robotnicze Socjalistyczne Zjednoczenie (Sel-Rob) | 179.536 | 1,6% | 4 | 0 | 4 |
| Lista nr 10 | Stronnictwo Chłopskie | 618.503 | 5,1% | 22 | 4 | 26 |
| Lista nr 13 | Jedność Robotniczo-Chłopska | 217.298 | 1,9% | 7 | 0 | 7 |
| Lista nr 14 | Związek Chłopski | 135.276 | 1,2% | 3 | 0 | 3 |
| Lista nr 17 | Zjednoczenie Narodowe Żydowskie w Małopolsce | 240.780 | 2,1% | 6 | 0 | 6 |
| Lista nr 18 | Blok Mniejszości Narodowych w Polsce | 1.438.725 | 12,6% | 45 | 10 | 55 |
| Lista nr 19 | Sel-Rob-Lewica | 143.475 | 1,2% | 3 | 0 | 3 |
| Lista nr 20 | „Ruska” | 133.196 | 1,2% | 1 | 0 | 1 |
| Lista nr 21 | Narodowo-Państwowy Blok Pracy[2] | 146.946 | 1,3% | 5 | 0 | 5 |
| Lista nr 22 | Blok Ukraińskich Socjalistycznych i Włościańsko-Robotniczych partii | 268.677 | 2,4% | 2 | 0 | 2 |
| Lista nr 24 | Blok Katolicko-Narodowy | 925.744 | 8,1% | 30 | 7 | 37 |
| Lista nr 25 | Polski Blok Katolicki PSL „Piast i Chrześcijańskiej Demokracji | 770.891 | 6,7% | 28 | 5 | 33 |
| Lista nr 26 | Ukraińska Partia Pracy | 44.919 | 0,4% | 1 | 0 | 1 |
| Lista nr 30 | Katolicka Unia Ziem Zachodnich[3] | 193.323 | 1,5% | 3 | 0 | 3 |
| Lista lokalna nr 36 | Zjednoczona Lewica Chłopska „Samopomoc” (Lublin) | 18.122 | 1 | 0 | 1 | |
| Lista lokalna nr 37 | Zjednoczenie Robotnicze (komuniści) (Łódź) | 49.230 | 2 | 0 | 2 | |
| Lista lokalna nr 38 | Polski Blok Katolicki (grupa Korfantego) (Śląsk) | 109.606 | 3 | 0 | 3 | |
| Lista lokalna nr 39 | „Obóz Rolników” (Białystok) | 19.607 | 1 | 0 | 1 | |
| Lista lokalna nr 39 | „Zmagań za interesy Robotników i Włościan” (białoruska) (Nowogródek) | 71.706 | 2 | 0 | 2 | |
| Lista lokalna nr 41 | „Białoruscy Włościanie i Rolnicy” (Lida) | 35.076 | 3 | 0 | 3 |
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 66, poz. 590, z późn. zm.
- ↑ Faktycznie lista BBWR.
- ↑ Odpowiednik BBWR w Wielkopolsce i Na Pomorzu.
Bibliografia edytuj
- Tadeusz i Karol Rzepeccy, Sejm i Senat 1928 – 1933, Poznań 1928
- Andrzej Ajnenkiel, Historia Sejmu Polskiego, Tom II Cześć II (II Rzeczpospolita), Warszawa 1989 ISBN 83-01-09500-8.