Wydział Łączności Międzynarodowej

Wydział Łączności Międzynarodowej ros. Отдел международной связи (OMS) – struktura Międzynarodówki Komunistycznej, wyznaczona do utrzymywania łączności Kominternu z organizacjami komunistycznymi na całym świecie, utworzona w czerwcu 1921 roku na bazie tzw. Wydziału Tajnego.

Zadaniem OMS było zaopatrywanie komunistów za granicą w broń, pieniądze i środki techniczne. Funkcjonariusze OMS działali pod przykryciem, w konspiracji przed członkami partii komunistycznych, często jako dyplomaci, dziennikarze, pracownicy przedstawicielstw gospodarczych i kulturalnych. OMS zajmował się wywiadem, rozpracowaniem struktur politycznych i wojskowych obcych państw, prowadził rozpoznanie wewnątrz partii podległych Kominternowi. Działalność OMS była ściśle związana z aparatem WCzK-OGPU-NKWD.

OMS wciągał do pracy sowieckiego wywiadu komunistów innych krajów i zagranicznych sympatyków komunizmu (poputczyków), którzy byli bardziej podatni na współpracę z pobudek ideowych z Międzynarodówką Komunistyczną, niż na otwartą współpracę wywiadowczą. Wielu cennych agentów OGPU i NKWD było w latach 30. XX wieku przekonanych, że pracują „tylko dla Kominternu”, lub też od współpracy z OMS przeszło do otwartej współpracy z INO NKWD, lub wywiadem wojskowym ZSRR - Razwieduprem (p. Richard Sorge). OMS zapoczątkował również tworzenie tzw. parawanów, czyli organizacji będących instrumentem w działaniach operacyjnych i dezinformacyjnych wywiadu sowieckiego. Fundusze OMS posłużyły np. do stworzenia koncernu propagandowego stworzonego i kierowanego przez Williego Münzenberga. OMS tworzył również infiltrowane przez siebie i przez wywiad sowiecki stowarzyszenia intelektualistów powoływane dla udzielania pośredniego poparcia polityce sowieckiej i pozyskiwania agentów wpływu w krajach zachodnich.

Szefem OMS w latach 1921-1935 był Josif Piatnicki (Josif Aronowicz Tarszyc). Po VII Kongresie Kominternu w 1935 zmieniono nazwę OMS na Służbę Łączności KW MK (Служба связи ИККИ).

Bibliografia, literatura

• Piotr Gontarczyk, Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941-1944, Warszawa 2003
• Christopher Andrew, Oleg Gordijewski, "KGB", tłum. Rafał Brzeski, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1997, ISBN 83-11-08667-2