XIII (komiks)
XIII (wym. jako „Trzynasty” lub „Trzynastka”; we francuskojęzycznym oryginale alternatywnie jako Treize) – belgijska seria komiksowa, stworzona przez Jeana Van Hamme’a (scenariusz) i Williama Vance’a (rysunki), ukazująca się od 1984 po francusku nakładem wydawnictwia Dargaud[1]. Twórcy XIII planowali zakończyć cykl na tomie 19., wydanym w 2007, podjęli jednak decyzję o kontynuacji, przekazując pracę scenarzyście Yves’owi Sente i rysownikowi Youriemu Jigounovowi.
Publikacja w Polsce edytuj
W Polsce pierwszy tom serii opublikowało wydawnictwa Korona w 1991, w latach 2000–2003 publikowało ją wydawnictwo Siedmioróg, w latach 2007–2008 Egmont Polska, w latach 2015–2017 Taurus Media, a od 2024 ponownie Egmont Polska[2]
Fabuła edytuj
Fabuła wzorowana jest na powieści Roberta Ludluma Tożsamość Bourne’a[3]. Akcja rozgrywa się głównie w USA i opowiada historię mężczyzny, cierpiącego na amnezję w wyniku postrzału w głowę. Na klatce piersiowej wytatuowany ma symbol „XIII”. Rozpoczyna prywatne śledztwo, aby zrekonstruować swoje dotychczasowe losy i odkrywa, że jest bezpośrednio zamieszany w zabójstwo amerykańskiego prezydenta.
Tomy edytuj
| Tom | Tytuł i rok wydania polskiego | Tytuł i rok wydania oryginalnego |
|---|---|---|
| 1 | Dzień Czarnego Słońca (1991) | Le Jour du soleil noir (1984) |
| 2 | Tam, dokąd zmierza Indianin (2000) | Là où va l’Indien... (1985) |
| 3 | Wszystkie łzy piekła (2000) | Toutes les larmes de l’enfer (1986) |
| 4 | SPADS (2000) | SPADS (1987) |
| 5 | Stan czerwieni (2000) | Rouge total (1988) |
| 6 | Akta Jasona Fly (2000) | Le Dossier Jason Fly (1989) |
| 7 | Nocą 3 sierpnia (2001) | La Nuit du 3 Août (1990) |
| 8 | Trzynasty kontra Jeden (2001) | Treize contre Un (1991) |
| 9 | Ocalić Marię (2001) | Pour Maria (1992) |
| 10 | El Cascador (2001) | El Cascador (1994) |
| 11 | Trzy srebrne zegarki (2002) | Trois montres d’argent (1995) |
| 12 | Proces (2002) | Le Jugement (1997) |
| 13a | The XIII Mystery: Dochodzenie (2003) | The XIII Mystery: L’Enquête (1999) |
| 13b | The XIII Mystery: L’Enquête. Deuxième partie (2018) | |
| 14 | Bezpieczeństwo narodowe (2007) | Secret Défense (2000) |
| 15 | Spuścić psy (2007) | Lâchez les Chiens! (2002) |
| 16 | Operacja Montecristo (2007) | Opération Montechristo (2004) |
| 17 | Skarb Maksymiliana (2007) | L’Or de Maximilien (2005) |
| 18 | Irlandzka opowieść (2008) | La Version irlandaise (2007) |
| 19 | Ostatnia runda (2008) | Le Dernier Round (2007) |
| 20 | Dzień Mayflower (2015) | Le Jour du Mayflower (2011) |
| 21 | Przynęta (2015) | L’Appât (2012) |
| 22 | Powrót do Greenfalls (2016) | Retour à Greenfalls (2013) |
| 23 | Wiadomość od męczennika (2016) | Le message du martyr (2014) |
| 24 | Dziedzictwo Jasona Mac Lane’a (2017) | L’Héritage de Jason Mac Lane (2016) |
| 25 | The XIII History (2019) | |
| 26 | 2132 mètres (2019) | |
| 27 | Mémoire rechargée (2020) | |
| 28 | Couba, où tout est comencé (2022) |
Adaptacje i komiksowa seria poboczna edytuj
W 2003 roku pięć pierwszych tomów serii zostało zaadaptowanych na potrzeby gry komputerowej pt. XIII[4]. Na jej podstawie powstał też dwuczęściowy film telewizyjny produkcji amerykańskiej XIII – Spisek[5]. W latach 2008–2018 ukazała się 13-tomowa komiksowa poboczna seria XIII Mystery, opowiadająca o drugoplanowych bohaterach głównego cyklu[6].
Przypisy edytuj
- ↑ XIII le site officiel de la BD culte [online], www.treize.com [dostęp 2020-02-08] (fr.).
- ↑ XIII – komiks.gildia.pl – komiks, recenzje, newsy, galerie, konkursy [online], www.komiks.gildia.pl [dostęp 2020-02-08].
- ↑ XIII na świecie [online], alejakomiksu.com [dostęp 2020-02-08] (pol.).
- ↑ XIII – Remake w serwisie Steam [online], store.steampowered.com [dostęp 2020-05-16] (pol.).
- ↑ XIII – Spisek / XIII. [dostęp 2020-05-16].
- ↑ Philippe MAGNERON, XIII Mystery – BD, informations, cotes [online], www.bedetheque.com [dostęp 2020-05-16] (fr.).