XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina
XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również XIII Konkurs Chopinowski) – 13. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 1 października 1995 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Towarzystwo im. Fryderyka Chopina[1].
| Pełna nazwa |
XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina |
|---|---|
| Termin |
1–22 października 1995 |
| Państwo | |
| Miejscowość | |
| Obiekt | |
| Organizator | |
| Tematyka |
Charakterystyka konkursu edytuj
Wzięło w nim udział 130 pianistów z 32 krajów[2]. Dyrektorem konkursu był Albert Grudziński[3], a przewodniczącym jury Jan Ekier[4]. Przesłuchania konkursowe zostały podzielone na trzy etapy, które odbyły się w dniach: 2–8 października (I etap), 10–13 października (II etap) i 15–16 października (III etap). Koncerty finałowe trwały od 18 do 19 października. W dniach 20–22 października odbyły się trzy końcowe koncerty laureatów.
Był to drugi Konkurs Chopinowski, w którym jury nie przyznało I nagrody, natomiast II nagrodę w postaci srebrnych medali oraz kwot po 20 000 $ otrzymali ex aequo Francuz Philippe Giusiano i Rosjanin Aleksiej Sułtanow.
Kalendarium edytuj
_-_The_Noun_Project.svg){kind=small} Kalendarz konkursu[5]
| ||||||||||||||||||||||
| Faza konkursu | Data | |||||||||||||||||||||
| 1.10 | 2.10 | 3.10 | 4.10 | 5.10 | 6.10 | 7.10 | 8.10 | 9.10 | 10.10 | 11.10 | 12.10 | 13.10 | 14.10 | 15.10 | 16.10 | 17.10 | 18.10 | 19.10 | 20.10 | 21.10 | 22.10 | |
| Koncert inauguracyjny | 19:00 | |||||||||||||||||||||
| I etap | 10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
|||||||||||||||
| II etap | 10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
||||||||||||||||||
| III etap | 10:00 17:00 |
10:00 | ||||||||||||||||||||
| Finał | 18:00 | 18:00 | ||||||||||||||||||||
| Koncerty laureatów | 19:00 | 19:00 | 19:00 | |||||||||||||||||||
Uczestnicy edytuj
Do I etapu Konkursu przystąpiło ostatecznie 130 osób (z zakwalifikowanych 140 uczestników[a][6]) z 32 krajów[2].
Uczestnicy I etapu
|
Repertuar edytuj
Zgodnie z tradycją, w Konkursie wykonywane były wyłącznie utwory Fryderyka Chopina. Regulamin stanowił, że uczestnicy mieli do wyboru określone utwory Chopina spośród dostępnych grup, wykonywane z pamięci. Niedopuszczalne było wykonywanie tych samych utworów na różnych etapach.
Jury edytuj
Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[4]:
Przebieg konkursu edytuj
Koncert inauguracyjny edytuj
Konkurs rozpoczął się 1 października koncertem inauguracyjnym w warszawskiej Filharmonii Narodowej. Wystąpili Piotr Paleczny i Orkiestra Filharmonii Narodowej, którzy wykonali poemat symfoniczny Step op. 66 Zygmunta Noskowskiego, IV Symfonię op. 60 Karola Szymanowskiego oraz Te Deum Laudamus Krzysztofa Pendereckiego.
I etap edytuj
2 października 1995 rozpoczął się I etap konkursu. Pianiści występowali w kolejności ustalonej na podstawie losowania liter alfabetu (wylosowano literę „N”). Jako pierwsza w I etapie wystąpiła Japonka Hideki Nagano. Uczestnicy przez siedem kolejnych dni występowali kolejno w dwóch sesjach: porannej (rozpoczynającej się o godzinie 10:00) i popołudniowej (rozpoczynającej się o godzinie 17:00). Jury oceniało grę poszczególnych uczestników przy pomocy punktów, w I etapie w skali od 1 do 10, a następnie w II i III etapie oraz finale w skali od 1 do 25 punktów[8].
II etap edytuj
Do II etapu zostało dopuszczonych 40 pianistów (w tym 9 Polaków)[9]:
Uczestnicy II etapu
|
III Etap edytuj
Do III etapu jury konkursu dopuściło 15 pianistów (w tym Polkę Magdalenę Lisak)[10].
Uczestnicy III etapu
|
Finał edytuj
Decyzją jury do finału zakwalifikowano 6 pianistów[11].
Inne wydarzenia edytuj
17 października 1995, w 146. rocznicę śmierci Fryderyka Chopina, odbyły się związane z tym uroczystości: msza święta, a następnie nadzwyczajny koncert oratoryjny z utworem Requiem Wolfganga Amadeusa Mozarta w bazylice św. Krzyża w wykonaniu solistów oraz chóru i orkiestry Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Kazimerza Korda[12].
Z okazji XIII Konkursu Chopinowskiego, Poczta Polska wydała 1 października znaczek pocztowy o nominale 80 gr, projektu Tomasza Bogusławskiego, przedstawiający fragment zapisu nutowego Poloneza Fryderyka Chopina[13]. Ponadto z okazji XIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu 9 października okolicznościową złotą monetę o nominale 200 zł w nakładzie 500 sztuk[14].
Nagrody i wyróżnienia edytuj
Pierwszego miejsca nie przyznano. Zdobywcy drugiego i trzeciego miejsca zostali uhonorowani medalami. Wszyscy finaliści otrzymali, stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia, odpowiednią nagrodę finansową[15]. Po raz pierwszy nie przyznano żadnej nagrody specjalnej. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani byli do udziału w, kończących konkurs, koncertach laureatów. Poza tym, wszyscy uczestnicy III etapu, którzy nie zostali finalistami, otrzymali okolicznościowe dyplomy[16].
 Nagrody główne[17]
| ||||
| Nagroda | Laureat | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody |
 |
Nie przyznano | |||
 |
Philippe Giusiano[18] |  Francja |
20 000 $ | Minister Kultury i Sztuki[19] |
| Aleksiej Sułtanow[20] |  Rosja |
20 000 $ | ||
 |
Gabriela Montero |  Stany Zjednoczone |
15 000 $ | |
| 4 | Rem Urasin | Rosja |
10 000 $ | |
| 5 | Rika Miyatani |  Japonia |
6000 $ | |
| 6 | Magdalena Lisak |  Polska |
4000 $ | |
| Wyróżnienia | ||||
| Wyróżniony | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody | |
| Nami Ejiri | Japonia |
3500 $ | Minister Kultury i Sztuki[19] | |
| Nelson Goerner |  Argentyna |
3500 $ | ||
| Andriej Ponoczewny |  Białoruś |
3500 $ | ||
| Katia Skanavi | Rosja |
3500 $ | ||
| Nagrody Specjalne | ||||
| Nagroda | Nagrodzony | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody |
| Najlepsze wykonanie poloneza | Nie przyznano | 5000 $ | Towarzystwo im. Fryderyka Chopina | |
| Najlepsze wykonanie mazurków | Nie przyznano | 5000 $ | Polskie Radio | |
| Najlepsze wykonanie koncertu | Nie przyznano | 5000 $ | Filharmonia Narodowa | |
Pierwszy zdobywca drugiego miejsca Francuz Philippe Giusiano wykonał na konkursie następujące utwory[2]:
| Laureat |  Philippe Giusiano
| |||
| Faza konkursu | Etap I | Etap II | Etap III | Finał |
| Data | 6 października | 13 października | 15 października | 18 października |
| Utwory | Barkarola Fis-dur op. 60 Etiuda C-dur op. 10 nr 1 Etiuda a-moll op. 10 nr 2 Etiuda As-dur op. 10 nr 10 |
Scherzo h-moll op. 20 Nokturn c-moll op. 48 nr 1 Preludium A-dur op. 28 nr 7 Preludium fis-moll op. 28 nr 8 Preludium E-dur op. 28 nr 9 Preludium cis-moll op. 28 nr 10 Preludium H-dur op. 28 nr 11 Preludium gis-moll op. 28 nr 12 Andante spianato i Polonez Es-dur op. 22 |
Mazurek a-moll op. 59 nr 1 Mazurek As-dur op. 59 nr 2 Mazurek fis-moll op. 59 nr 3 Sonata h-moll op. 58 |
Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14 Koncert fortepianowy e-moll op. 11 |
Drugi zdobywca srebrnego medalu Rosjanin Aleksiej Sułtanow wykonał podczas konkursu następujące utwory[2]:
| Laureat | Aleksiej Sułtanow
| |||
| Faza konkursu | Etap I | Etap II | Etap III | Finał |
| Data | 3 października | 13 października | 16 października | 19 października |
| Utwory | Ballada f-moll op. 52 Etiuda e-moll op. 25 nr 5 Etiuda gis-moll op. 25 nr 6 Etiuda c-moll op. 10 nr 12 |
Nokturn c-moll op. 48 nr 1 Scherzo b-moll op. 31 Walc Es-dur op. 18 Preludium c-moll op. 28 nr 20 Preludium B-dur op. 28 nr 21 Preludium g-moll op. 28 nr 22 Preludium F-dur op. 28 nr 23 Preludium d-moll op. 28 nr 24 Polonez As-dur op. 53 |
Mazurek H-dur op. 56 nr 1 Mazurek C-dur op. 56 nr 2 Mazurek c-moll op. 56 nr 3 Sonata h-moll op. 58 |
Fantazja A-dur op. 13 Koncert fortepianowy f-moll op. 21 |
Uwagi edytuj
- ↑ Dziesięciu uczestników: Petr Jiříkovski (Czechy), Mario Karacić (Chorwacja), Olaf John Laneri (Włochy), Aleksandar Madžar (Jugosławia), Janne Mertanen (Finlandia), Zrinka Mikelić (Chorwacja), Anthony Padilla (Stany Zjednoczone), Katarzyna Rzeszutek (Polska), Georg Schneider (Niemcy) i Ludmiła Żilenkowa (Rosja) mimo kwalifikacji do konkursu ostatecznie w nim nie wystąpiło.
- ↑ Jurorka wzięła udział w pracach jury od II etapu.
Przypisy edytuj
- ↑ International Chopin Piano Competition. Warsaw 1995 [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-11-20] (ang.).
- ↑ a b c d XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (katalog archiwalnych materiałów dźwiękowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-11-02].
- ↑ Honorary Committee of the 13th International Chopin Piano Competition [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-11-20] (ang.).
- ↑ a b Jury of the Thirteenth International Chopin Piano Competition [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-12-09] (ang.).
- ↑ The Competition Callendar [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-11-20] (ang.).
- ↑ Competitors of the Thirteenth International Chopin Piano Competition [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-07-27] (ang.).
- ↑ Eextract of the Rules of the 13th International Frederick Chopin Piano Competition ↓, § X.
- ↑ Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs XIII [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22].
- ↑ 2nd Round: Competitors of the Thirteenth International Chopin Piano Competition [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-07-27] (ang.).
- ↑ 3d Round: Competitors of the Thirteenth International Chopin Piano Competition [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-07-29] (ang.).
- ↑ a b Final: Competitors of the Thirteenth International Chopin Piano Competition [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-07-29] (ang.).
- ↑ Other Competition Events [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-11] (ang.).
- ↑ XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, [w:] Katalog Znaków Pocztowych [online], kzp.pl, 1 października 1995 [zarchiwizowane z adresu 2022-11-29].
- ↑ XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], enumi.pl, 9 października 1995 [zarchiwizowane z adresu 2022-10-01].
- ↑ Prize-Winners of the 13th International Frederick Chopin Piano Competition [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-11-20] (ang.).
- ↑ Eextract of the Rules of the 13th International Frederick Chopin Piano Competition ↓, § XIII.
- ↑ Eextract of the Rules of the 13th International Frederick Chopin Piano Competition ↓, § XII.
- ↑ Osoby związane z Chopinem. (Philippe Giusiano), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09].
- ↑ a b Barbara Niewiarowska, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl, 21 czerwca 2006 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22].
- ↑ Osoby związane z Chopinem. (Alexei Sultanov), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09].
Bibliografia edytuj
- Barbara Niewiarowska (współpr. red. Janusz Zaremba, tł. Ludwik Wiewiórkowski, Małgorzata Szum): XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny imienia Fryderyka Chopina organizowany pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy, 1 - 21 października 1995, Warszawa – The 13th International Frederick Chopin Piano Competition held under the patronage of the President of the Polish Republic Lech Wałęsa, 1 - 21 october 1995, Warsaw, (program). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, 1995. ISBN 83-85981-29-2. OCLC 316452182. (pol. • ang.).
- Eextract of the Rules of the 13th International Frederick Chopin Piano Competition [online], ddg.art.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-07-29] (ang.).