XIII poprawka (film)

Amerykański film z 2016 roku

XIII poprawka (ang. 13th) – amerykański film dokumentalny z 2016 roku w reżyserii Avy DuVernay. Obraz był nominowany do Oscara za najlepszy pełnometrażowy film dokumentalny.

XIII poprawka
13th
Gatunek

film dokumentalny

Data premiery

2016

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

100 minut

Reżyseria

Ava DuVernay

Dystrybucja

Netflix

Budżet

1 mln dolarów

Strona internetowa

Według Netflix to: skłaniający do refleksji dokument, w którym badacze, aktywiści i politycy analizują przyczyny kryminalizacji Afroamerykanów i wzrostu liczby więźniów w USA[1]. Tytułowa 13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych zniosła niewolnictwo i roboty przymusowe, z wyjątkiem pracy przymusowej więźniów[2]. Film przedstawia przyczyny masowego wzrostu liczby więźniów w Stanach Zjednoczonych, kryminalizacji Afroamerykanów i przedstawia historię rasizmu w USA od zniesienia niewolnictwa.

Tworzenie filmu edytuj

Film został stworzony przez Avę DuVernay, która także stworzyła i wyreżyserowała Selmę (2014) oraz Spencera Avericka. Tworzona w tajemnicy, XIII poprawka została ujawniona dopiero po ogłoszeniu jej jako filmu otwierającego festiwal filmowy w Nowym Jorku w 2016 r. Był to pierwszy film dokumentalny otwierający festiwal[3][4].

Wydanie edytuj

Film został wydany 7 października 2016 r. w serwisie Netflix[3]. Towarzyszący utwór 13th: A Conversation with Oprah Winfrey & Ava DuVernay został wydany 26 stycznia 2017 r. w Stanach Zjednoczonych i 31 stycznia 2017 r. na całym świecie[5] 17 kwietnia 2020 r. Netflix opublikował film za darmo na YouTube.

Przyjęcie edytuj

Od serwisu Rotten Tomatoes film uzyskał ocenę 97% na podstawie 93 recenzji, a średnia ocena to 8,78/10.[6] W 2017 na 48. rozdaniu nagród NAACP Image Awards, XIII poprawka wygrała[7]. Na Metacritic, film uzyskał wynik 83 na 100, na podstawie opinii 28 krytyków[8].

Przypisy edytuj

  1. 13TH | Netflix Official Site [online], netflix.com [dostęp 2020-06-24] (ang.).
  2. The 13th Amendment of the U.S. Constitution [online], National Constitution Center – The 13th Amendment of the U.S. Constitution [dostęp 2020-06-24] (ang.).
  3. a b Ava DuVernay’s The 13th Will Be the First Documentary to Ever Open the New York Film Festival [online], Vulture [dostęp 2020-06-24] (ang.).
  4. Gordon Cox, Gordon Cox, 2016 New York Film Festival to Open With Ava DuVernay Documentary ‘The 13th’ [online], Variety, 19 lipca 2016 [dostęp 2020-06-24] (ang.).
  5. Liz Calvario, Liz Calvario, Ava DuVernay and Oprah Winfrey Discuss ’13TH’ in Upcoming Netflix Special – Watch Preview [online], IndieWire, 25 stycznia 2017 [dostęp 2020-06-24] (ang.).
  6. 13th (2016). [dostęp 2020-06-24].
  7. Amanda N'Duka, Amanda N'Duka, Image Awards: ‘Hidden Figures’ Wins Best Picture; ‘Black-ish’ & ‘Queen Sugar’ Nab TV Honors – Full List [online], Deadline, 12 lutego 2017 [dostęp 2020-06-24] (ang.).
  8. 13th. [dostęp 2020-06-24].