XXVII Puchar Gordona Bennetta (balonowy)

27. Puchar Gordona Bennetta – zawody balonów wolnych o Puchar Gordona Bennetta zorganizowane w 1983 roku przez Francję w Paryżu. Zawody zostały wznowione po przerwie z okazji obchodów 200. wzlotu balonem braci Montgolfier. Start nastąpił 26 czerwca 1983 roku z Place de la Concorde.

27. Puchar Gordona Bennetta
Liège (1938) Zurych (1984)
Data

26 czerwca 1983

Miejscowość

Paryż

Organizator

FAI

Liczba zawodników

11 załóg

Liczba reprezentacji

8

Zwycięzcy
 Polska

Stefan Makné
Ireneusz Cieślak

Historia edytuj

Po wygraniu przez Polaków zawodów w 1938 roku, kolejne zawody miały odbyć się w Polsce. Planowano ich rozpoczęcie 3 września 1939 we Lwowie. 1 czerwca 1939 roku Aeroklub Rzeczypospolitej wydał regulamin zawodów[1]. Po II wojnie światowej zawody nie zostały wznowione. W USA w latach 1979–1982 organizowane były zawody, które nazwano Gordon Bennett Race. Nie miały one patronatu FAI, ale odbywały się za jej zgodą. W pierwszych zawodach zorganizowanych w 1979 roku w Long Beach wzięła udział polska załoga: Stefan Makné i Hieronim Kosmowski na balonie Polonez[2].

W 1983 roku postanowiono uczcić 200 rocznicę lotu balonem przez braci Montgolfier[2]. Zgodnie z regulaminem zawodów ich zwycięzcą zostaje załoga, która wyląduje najdalej w linii prostej od miejsca startu. W tej edycji mogły wziąć udział balony o pojemności 1200 m³. Każdy kraj mógł zgłosić 2 balony[3].

Puchar edytuj

Puchar ufundowany przez Polskę w 1936 roku po zwycięstwie polskiej załogi w XXVI Pucharze Gordona Bennetta wrócił do kraju, zaginął podczas działań wojennych. Dlatego Aeroklub Polski w 1983 roku ufundował nowy puchar[2]. Zaprojektował go Leon Machowski[4]

Udział Polaków edytuj

W 1983 roku reprezentacja Polski nie posiadała balonu na którym mogłaby wystartować załoga. Prezes Aeroklubu PRL gen. Władysław Hermaszewski zdobył pieniądze na nowy balon. Do jego uszycia wykorzystano pozostałości powłok pozyskanych z Aeroklubów: Białostockiego, Śląskiego i Poznańskiego. Balon uszyły zakłady Aviotex w Legionowie. Nadano mu nazwę SP-BZO Polonia. Niestety w Polsce odbył tylko jeden krótki lot i po przybyciu do Paryża okazało się, że w powłoce jest około 500 małych otworów. Zawodnicy przy wsparciu wolontariuszy musieli je wszystkie zakleić przed startem[5]. Aeroklub PRL planował wysłać na zawody dwie drużyny. Drugą miał wystawić Studencki Klub Balonowy w Białymstoku, który posiadał własny balon. Niestety w kwietniu okazało się, że Aeroklub PRL nie ma pieniędzy na opłacenie wpisowego dla drugiej drużyny. Nie udało się zebrać na ten cel pieniędzy, ale do Paryża pojechali członkowie SKB jako ekipa techniczna. Byli to: Andrzej Ćwikła, Jerzy Czerniawski, Władysław Pohajło, Marek Matuszelański, Jan Bolesta i Jan Jagodziński[6].

Uczestnicy edytuj

Zajęte

miejsce

Balon[7] Pojemność Załoga

Pilot

Pomocnik pilota[7]

Kraj Czas lotu

[h]

Odległość

[km][7]

Miejsce lądowania

Państwo

(najbliższe duże miasto)[7]

1. SP-BZO

Polonez

1200 m³ Stefan Makné

Ireneusz Cieślak

  Polska 36:27 690,00 Offenstetten

RFN

(Ratyzbona)

2. Rosie O'Grady Dean Stellas

Robert Snow

  Stany Zjednoczone 525,40 Öhringen

RFN

3. HB-BTE

Circus Knie

Rolf Gross

Peter Peterka

  Szwajcaria 347,20 Saargemuend

RFN

4. N-Old Glory Bernard Rice

Robert C. Penney

  Stany Zjednoczone 278,00 Nancy

Francja

5. b.d. Xavier Forest

Gilles de Maureuil

  Francja 222,50 Verdun

Francja

6. b.d. Jean Crombez

Jean Muchery

  Francja 171,10 Sainte-Menehould

Francja

7. D-Clouth IX Franz-Josef Schellhove

Helma Sjuts

  RFN 118,40 Épernay

Francja

8. PH-DOM Nini Boesman

Gerrit Visscher

  Holandia 69,40 Orly

Francja

9. b.d. Saburo Ichiyoshi

Hiro Takamoto

  Japonia 60,90 Doue

Francja

10. b.d. Jonathan Harris

N. Bosanquet

  Wielka Brytania 58,00[8] Laudray
11. D-Man Jojo Maes

Gottlieb Blenk

  RFN 2:09 17,00 Gagny

Francja

Przebieg edytuj

Start zaplanowano po południu 26 czerwca 1983 roku. Zawodnicy startowali z Place de la Concorde w centrum Paryża. Start chciało zobaczyć 300 000 osób. Wystartowały 2 balony i rozpętała się burza. Pozostałe balony wystartowały po jej zakończeniu. Balon holenderski leciał tak nisko, że prawie uderzył w gmach Paryskiej Opery. W dowód wdzięczności, że nie doszło do katastrofy, załoga otrzymała karnet na przedstawienia w sezonie zimowym. Większość balonów wylądowała jeszcze przed zapadnięciem nocy[9]. Polacy wystartowali jako ostatni o godzinie 18:09, a wylądowali 28 czerwca po 36 godzinach o 6:25 rano. Zakończenie zawodów odbyło się w paryskim ratuszu. Wziął w nim udział amerykański pilot balonowy Harvey Hubell IV. Mer Paryża nie mógł być obecny[5].

Przypisy edytuj

  1. Coupe Challenge Gordon-Bennett : èpreuve internationale de ballons libres : règlement général, 1939.
  2. a b c Gordon Bennett, „Filatelista” (nr 21), 1984, s. 492-494 [dostęp 2019-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-31].
  3. 27th Coupe Aéronautique Gordon Bennett - Paris (FRA) 1983 [online], www.fai.org, 2 sierpnia 2017 [dostęp 2019-12-30] (ang.).
  4. Paryż, Francja 1983 - Zawody o Puchar Gordona Bennetta - Balony - Medale na skrzydłach [online], medalenaskrzydlach.pl [dostęp 2019-12-30].
  5. a b ZAWODY GORDONA BENETTA W 1983 ROKU W PARYŻU [online], www.epopejabalonowa.pl [dostęp 2019-12-30].
  6. Rok 1983 [online], www.balony.org.pl [dostęp 2019-12-31].
  7. a b c d Gordon Bennett results & balloon mail [online], www.wydera.de [dostęp 2019-12-27].
  8. 27th Coupe Aéronautique Gordon Bennett. legends.gordonbennett.aero. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
  9. Coupe Aeronautique Gordon Bennett - More than 100 years [online], www.gasballon.be [dostęp 2019-12-30].