Yukio Hatoyama
Yukio Hatoyama (jap. 鳩山 由紀夫 Hatoyama Yukio; ur. 11 lutego 1947 w dzielnicy Bunkyō, w Tokio) – japoński polityk, przewodniczący Partii Demokratycznej (jap. 民主党 Minshu-tō) w latach 1999–2002 oraz 2009–2010, sekretarz generalny od 2004 do 2009. Premier Japonii od 16 września 2009 do 8 czerwca 2010.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Premier | |
| Okres |
od 16 września 2009 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący Partii Demokratycznej | |
| Okres |
od 16 maja 2009 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
| |
| Strona internetowa | |
Młodość, edukacja i życie prywatne edytuj
Yukio Hatoyama wywodzi się z protestanckiej (baptystycznej) rodziny o długoletnich tradycjach politycznych i biznesowych. Jest przedstawicielem jej czwartego pokolenia: pradziadek, Kazuo Hatoyama, był przewodniczącym Izby Reprezentantów w latach 1896–1897, dziadek Ichirō Hatoyama – premierem Japonii w latach 1954–1956, ojciec Iichirō Hatoyama – ministrem spraw zagranicznych w latach 1976–1977. Brat Yukio, o imieniu Kunio, był ministrem sprawiedliwości i ministrem spraw wewnętrznych.
Matka Yukio Hatoyamy, Yasuko, jest córką Shōjirō Ishibashi, założyciela Bridgestone Corporation, wielkiej firmy produkującej m.in. opony samochodowe[1].
Hatoyama uczęszczał do elitarnych szkół w kraju i za granicą. W 1969 został absolwentem inżynierii na Uniwersytecie Tokijskim. W 1976 zdobył tytuł doktora inżynierii przemysłowej na Stanford University w USA. W 1981 został asystentem profesora na Senshu University (jap. 専修大学 Senshū Daigaku), prywatnej uczelni w tokijskiej dzielnicy Chiyoda[2].
W 1975 Hatoyama poślubił, poznaną w czasie studiów, Miyuki. Ma z nią jednego syna, Kichirōr, inżyniera mieszkającego w Rosji. Jego żona, była aktorka, znana jest z licznych występów i kontrowersyjnych wypowiedzi telewizyjnych na tematy duchowe. W jednym z nich stwierdziła, że odwiedziła planetę Wenus w czasie podróży pozaziemskiej na pokładzie UFO, w innym, że w dawnym wcieleniu spotkała aktora Toma Cruise’a[3][4]. Yukio Hatoyama został obdarzony przez partyjnych kolegów przydomkiem „Obcy”, odnoszącym się do jego wyglądu i mało ekspresyjnego charakteru[1].
Kariera polityczna edytuj
W latach 1983–1986 Hatoyama pełnił funkcję prywatnego sekretarza swego ojca Iichirō Hatoyamy, który był w tym czasie deputowanym w parlamencie. W 1986 sam został wybrany do Izby Reprezentantów w 9. okręgu Hokkaido z ramienia Partii Liberalno-Demokratycznej (PLD), z której później wystąpił. W wyborach w 1990, 1993, 1996, 2000, 2003, 2005 i w 2007 ponownie uzyskiwał reelekcję w parlamencie[2].
W 1993 wystąpił z Partii Liberalno-Demokratycznej i razem z niewielką grupką prawników utworzył Nową Partię Sakigake[5]. Partia stała się częścią koalicji, która jeszcze w tym samym roku odsunęła od władzy PLD. W sierpniu Hatoyama został wiceszefem gabinetu premiera Morihiro Hosokawy. Jednakże 8 miesięcy później rząd Hosokawy upadł z powodu skandalu finansowego i do władzy powróciła PLD[1].
W 1996 Hatoyama był współzałożycielem Partii Demokratycznej i we wrześniu 1997 został jej sekretarzem generalnym. W 1998 Partia Demokratyczna połączyła się z trzema innymi partiami, tworząc „nową” Partię Demokratyczną. Od września 1999 do 2002 Hatoyama pełnił funkcję jej przewodniczącego. 20 września 2004 objął stanowisko sekretarza generalnego partii, które zajmował do maja 2009[1][2].
W maju 2009 ówczesny przewodniczący Partii Demokratycznej Ichirō Ozawa ogłosił swoją rezygnację ze stanowiska. Decyzja ta była następstwem skandalu finansowego. Jeden z doradców Ozawy został oskarżony o przyjęcie od jednej z japońskich firm nielegalnych środków w wysokości 21 mln jenów, przeznaczonych na finansowanie działalności i kampanii wyborczej Partii Demokratycznej[6]. 16 maja 2009 na kongresie Partii Demokratycznej Hatoyama został wybranym jej nowym przewodniczącym i zarazem liderem opozycji[7]. Pokonał on Katsuyę Okadę, zdobywając 124 z 219 głosów poparcia[8].
Premier edytuj
Stojąc na czele Partii Demokratycznej, Hatoyama doprowadził ją do największego w historii sukcesu wyborczego. W wyborach parlamentarnych 30 sierpnia 2009 jego partia zdobyła 308 z 480 miejsc w Izbie Reprezentantów i odsunęła od władzy rządzącą przez dziesięciolecia PLD. W czasie kampanii wyborczej obiecywał obywatelom zwiększenie świadczeń opieki socjalnej. W polityce zagranicznej opowiadał się przebudową ścisłego do tej pory sojuszu ze Stanami Zjednoczonymi oraz poprawą stosunków z azjatyckimi sąsiadami Japonii[9][10].
7 września 2009 Hatoyama zapowiedział podjęcie działań, mających na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery o 25% do 2020 w porównaniu z rokiem 1990[11]. 9 września Partia Demokratyczna zawiązała koalicję z dwiema mniejszymi partiami: Partią Socjaldemokratyczną oraz Nową Partią Ludową, co zapewniło jej większość głosów również w izbie wyższej[12].
16 września 2009 Yukio Hatoyama oficjalnie objął stanowisko premiera Japonii oraz mianował swój gabinet[13][14]. Parlament udzielił mu poparcia 327 głosami w 480-osobowej Izbie Reprezentantów oraz 124 głosami w 240-osobowej Izbie Radców[15].
2 czerwca 2010, po 8 miesiącach sprawowania rządów, premier Yukio Hatoyama ogłosił swoją rezygnację ze stanowiska. Powodem decyzji było niespełnienie obietnic wyborczych dotyczących likwidacji lub przeniesienia amerykańskiej bazy wojskowej na wyspie Okinawa, a także zobowiązań dotyczących poprawy sytuacji gospodarczej kraju[16][17]. Premier Hatoyama już na początku maja 2010 ogłosił publicznie, że przeniesienie niepopularnej wśród mieszkańców wyspy bazy będzie niemożliwe. Podkreślił również, że jej utrzymanie jest niezbędne dla bezpieczeństwa narodowego[18]. Pod koniec maja 2010 z powodu tej decyzji z koalicji rządowej wystąpiła Partia Socjaldemokratyczna[19]. Głosy wzywające premiera do rezygnacji pojawiły się także w szeregach samej Partii Demokratycznej, jako że przed lipcowymi wyborami do Izby Radców, poparcie dla premiera spadło do ok. 17%[20][21].
4 czerwca 2010 nowym przewodniczącym Partii Demokratycznej i szefem rządu został wybrany dotychczasowy wicepremier i minister finansów Naoto Kan[22][23]. 8 czerwca Kan został oficjalnie zaprzysiężony przez cesarza Akihito[24].
Odznaczenia edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Profile: Yukio Hatoyama. BBC News, 2009-08-17. [dostęp 2009-08-26]. (ang.).
- ↑ a b c Yukio HATOYAMA. The Democratic Party of Japan. [dostęp 2009-08-26]. (ang.).
- ↑ Profile: Miyuki Hatoyama. BBC News, 2009-09-16. [dostęp 2009-09-16]. (ang.).
- ↑ Japan’s first lady hopeful an outgoing TV lifestyle guru. France 24, 2009-08-24. [dostęp 2009-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-05)]. (ang.).
- ↑ Czy nowy premier Hatoyama Yukio 鳩山 由紀夫 to początek nowej Japonii? [online], Centrum Studiów Polska-Azja, 3 listopada 2009 [dostęp 2020-04-14].
- ↑ Japan’s opposition leader to quit. BBC News, 2009-05-11. [dostęp 2009-08-26]. (ang.).
- ↑ Japan opposition leader selected. BBC News, 2009-05-16. [dostęp 2009-08-26]. (ang.).
- ↑ Hatoyama Wins Election to Head Japan’s Biggest Opposition Party. Bloomberg.com, 2009-05-16. [dostęp 2009-08-26]. (ang.).
- ↑ Democratic Party wins landslide in legislative elections. France 24, 2009-08-31. [dostęp 2009-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-01)]. (ang.).
- ↑ Japan’s Hatoyama sweeps to power. BBC News, 2009-08-31. [dostęp 2009-09-16]. (ang.).
- ↑ Japan vows big climate change cut. BBC News, 2009-09-07. [dostęp 2009-09-16]. (ang.).
- ↑ Japan Democrats agree coalition. BBC News, 2009-09-09. [dostęp 2009-09-16]. (ang.).
- ↑ New PM cements Japan power shift. BBC News, 2009-09-16. [dostęp 2009-09-16]. (ang.).
- ↑ Hatoyama takes the helm as new centre-left PM. France 24, 2009-09-16. [dostęp 2009-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-08)]. (ang.).
- ↑ Yukio Hatoyama elected as Japan’s PM, new cabinet formally launched. People’s Daily Online, 2009-09-16. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
- ↑ Japanese PM Yukio Hatoyama resigns amid Okinawa row. BBC News, 2010-06-02. [dostęp 2010-06-06]. (ang.).
- ↑ Japonia ma nowego premiera. tvn24, 2010-06-04. [dostęp 2010-06-06]. (pol.).
- ↑ Japan PM scraps plan to move US base from Okinawa. BBC News, 2010-05-04. [dostęp 2010-06-06]. (ang.).
- ↑ Socialists leave Japan coalition over Okinawa issue. BBC News, 2010-05-30. [dostęp 2010-06-06]. (ang.).
- ↑ Japan PM Hatoyama faces pressure to resign. BBC News, 2010-06-01. [dostęp 2010-06-06]. (ang.).
- ↑ Premier oddaje władzę. tvn24, 2010-06-02. [dostęp 2010-06-06]. (pol.).
- ↑ Naoto Kan becomes Japan’s new prime minister. BBC News, 2010-06-04. [dostęp 2010-06-06]. (ang.).
- ↑ Naoto Kan premierem Japonii. rp.pl, 2010-06-04. [dostęp 2010-06-04].
- ↑ Japan PM Naoto Kan vows action on debt and US ties. BBC News, 2010-06-08. [dostęp 2010-06-09]. (ang.).
- ↑ Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas. presidencia.pt. [dostęp 2011-03-27]. (port.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Strona oficjalna (jap.)
- Strona oficjalna Partii Demokratycznej (ang.)