Pokład (geologia)

złoże mające formę warstwy
(Przekierowano z Złoże pokładowe)

Pokład – w geologii jest to złoże mające formę warstwy, zalegające na dużej przestrzeni i ograniczone dwiema mniej więcej równoległymi warstwami (górna to strop, dolna to spąg). Pokłady są charakterystyczne dla skał osadowych. W formie pokładów występują najczęściej węgiel kamienny, węgiel brunatny, siarka, sole potasowe itd. Złoża występujące w więcej niż jednym pokładzie to złoża wielopokładowe.

Ponad 20-metrowy pokład węgla w kopalni North Antelope Rochelle, USA

Pod względem budowy pokład charakteryzują:

  • grubość (miąższość)– najkrótsza odległość między stropem a spągiem. Ze względu na grubość pokłady dzielą się na[1]:
    • cienkie,
    • średnie,
    • grube;
  • kąt nachylenia – kąt, jaki tworzy płaszczyzna stropu lub spągu z płaszczyzną poziomą. Ze względu na kąt nachylenia pokłady dzielą się na:
    • poziome lub prawie poziome (do 10°),
    • słabo nachylone (α = 10°–35°),
    • silnie nachylone (α = 35°–45°),
    • strome (powyżej 45°);
  • rozciągłość – krawędź przecięcia stropu lub spągu z płaszczyzną poziomą;
  • upad – kierunek prostopadły do rozciągłości skierowany w dół;
  • wznios – kierunek prostopadły do rozciągłości skierowany w górę.

Przypisy edytuj

  1. Dla każdej kopaliny inne są definicje pokładów cienkich, średnich i grubych.