Zanokcica murowa

Zanokcica murowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	paprotkowe
Rząd	paprotkowce
Rodzina	zanokcicowate
Rodzaj	zanokcica
Gatunek	zanokcica murowa
	Nazwa systematyczna
	Asplenium ruta-muraria L.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Zanokcica murowa (Asplenium ruta-muraria L.)^[3] – gatunek należący do rodziny zanokcicowatych. Nazwa zwyczajowa: zanokcica ruta skalna^[4]. Występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej^[5]^[6]. W Polsce rośnie na obszarze całego kraju, z wyjątkiem części północno-wschodniej^[7].

Morfologia edytuj

Pokrój: Roślina trwała o wysokości od 5 do 15 cm.
Liście: Zimotrwałe, w zarysie trójkątnie jajowate lub podługowate, 2-krotnie pierzaste lub u nasady 5-krotnie pierzaste, bez połysku, na długich zielonych ogonkach. Odcinki 1 i 2 rzędu na ogonkach, odcinki 2 rzędu u nasady klinowate, na szczycie ząbkowane, odwrotnie jajowate lub rombowate.
Zarodnie: Kupki równowąskie, w końcu dotykające się. Zawijka równowąska, nieregularnie ząbkowana, orzęsiona.

Pokrój
Liście od spodu z kupkami zarodni

Biologia i ekologia edytuj

Biotop: Występuje w szczelinach skał i murów^[8]. Gatunek charakterystyczny zbiorowisk szczelinowych na podłożu wapiennym z rzędu Potentilletalia caulescentis i zespołu Asplenietum trichomano-rutae-murariae^[9].
Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 144^[10].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 72. ISBN 83-01-00129-1.
↑ Asplenium ruta-muraria na Germplasm Resources Information Network (GRIN) [dostęp 2014-01-23].
↑ Mapa rozmieszczenie gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2014-01-23].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 68. ISBN 83-09-01473-2.
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
↑ Asplenium ruta-muraria na Flora of China [dostęp 2014-01-23].

Bibliografia edytuj

Bolesław Broda, Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1973.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[ppgI-2] The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .

[checklist2002-3] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[Mowszowicz79-4] Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 72. ISBN 83-01-00129-1.

[grin-5] Asplenium ruta-muraria na Germplasm Resources Information Network (GRIN) [dostęp 2014-01-23].

[linnaeus-6] Mapa rozmieszczenie gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2014-01-23].

[zajac-7] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[prse90-8] F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 68. ISBN 83-09-01473-2.

[matuszkiewicz-9] WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .

[efloras-10] Asplenium ruta-muraria na Flora of China [dostęp 2014-01-23].

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[8]

[9]

[10]