Zapora Rossens
Zapora Rossens (fr. Barrage de Rossens) – zapora wodna wzniesiona na rzece Sarine w zachodniej Szwajcarii, w kantonie Fryburg. Po jej wybudowaniu powstało jezioro zaporowe zwane Lac de la Gruyère (niem. Greyerzersee). Właścicielem zapory i związanej z nią hydroelektrowni jest Groupe E SA[1].
,_Rossens_FR_%E2%80%93_Pont-la-Ville_FR_20220417-jag9889.jpg)
Położenie edytuj
Zapora została wybudowana w środkowym biegu Sarine, pomiędzy leżącą na lewym brzegu miejscowością Rossens (okręg Sarine)) a leżącą na brzegu prawym miejscowością Pont-la-Ville (okręg Gruyère). Leży ok. 10 km na południe od Fryburga[2].
Historia budowy edytuj
Pierwszy projekt budowy zapory w celu wyzyskania potencjału hydroenergetycznego rzeki Sarine powstał już w 1919 r. Od początku rodził on liczne kontrowersje, związane m.in. z koniecznością zmiany sieci drogowej oraz przesiedlenia sporej liczby ludności, zwłaszcza zalania osiedla Pont-en-Ogoz. Po jego wielokrotnych modyfikacjach oraz kilkuletnim opóźnieniu rozpoczęcia prac, spowodowanym wybuchem II wojny światowej, zaporę zbudowano w latach 1944-1948 pod kierunkiem inżyniera Henri Gicota. Ukończenie napełniania wodą zbiornika i uruchomienie instalacji hydroenergetycznych miało miejsce wiosną 1948 r.
Charakterystyka edytuj
Zapora Rossens jest zaporą łukową, żelbetonową. Korona zapory znajduje się na wysokości 679 m n.p.m. Długość korony wynosi 320 m, a wysokość maksymalna 83 m. Objętość muru zapory to 250 000 m3. Zapora posiada dwa upusty denne o przepustowości 150 m3/s każdy, upust pośredni o przepustowości 275 m3/s oraz upusty przelewowe o wydajności 355 m3/s[1]. Koroną zapory biegnie droga jezdna[2].
Bezpośrednio przy zaporze zainstalowano w 1975 r. turbozespół z turbiną Francisa o mocy 710 kW (przepływ nominalny 1,092 m3/s), a w 2004 r. drugi turbozespół z turbiną Francisa o mocy 1700 kW (przepływ nominalny 2,834 m3/s)[1].
Elektrownia wodna Hauterive, położona znacznie niżej w dolinie Sarine, dysponuje mocą zainstalowaną 88 MW. Zasilana jest podziemną, betonową sztolnią o spadku (w zależności od poziomu wody w zbiorniku) 75–111 m[1]. Zużywa rocznie od 700 do 1200 milionów m3 wody i produkuje średnio 280 000 MWh energii elektrycznej rocznie.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Zapora Rossens na stronie Swissdams. [dostęp 2023-10-17]. (fr. • niem. • ang.).
- ↑ a b Map SwitzerlandMobility. [dostęp 2023-10-17].