Zasłonak malachitowy

Zasłonak malachitowy (Cortinarius malachius (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Zasłonak malachitowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak malachitowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius malachius (Fr.) Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 296 (1838) [1836-1838]

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1818 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus malachius. Ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Cortinarius[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus impennis var. lucorum Fr.
  • Agaricus malachius Fr. 1818
  • Cortinarius malachioides P.D. Orton 1958
  • Cortinarius malachius f. cholagogus Bidaud, Moënne-Locc. & Reumaux 2002
  • Cortinarius malachius f. crinitus Bidaud & Reumaux 2002
  • Cortinarius malachius (Fr.) Fr. 1838 f. malachius
  • Cortinarius malachius var. lucorum (Fr.) Soop 1990
  • Cortinarius malachius (Fr.) Fr. 1838 var. malachius

Nazwę polską nadali Stanisław Domański w 1955 r. i Andrzej Nespiak w 1975 r.[3]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 2–8 cm, początkowo wypukły, dzwonkowaty, potem łukowaty,w końcu spłaszczony z szerokim garbem. Powierzchnia jedwabista lub filcowata, o włókienkach dobrze przylegających. Jest nieco higrofaniczny; w stanie wilgotnym ma barwę początkowo blado liliową, potem beżową, w stanie suchym szarobrązową. Zasnówka biała[4].

Blaszki

Przyrośnięte, średniogęste, początkowo o barwie od purpurowej do brązowej, potem rdzawobrązowej, często z białymi ostrzami[4].

Trzon

Wysokość 4–9 cm, grubość 1–2 cm, walcowaty, z bulwą w podstawie. Powierzchnia jedwabista, w górnej części trzonu fioletowawa, niżej początkowo kremowa, potem brązowawa[4].

Miąższ grzyba

Miękki, białawy, w górnej części trzonu fioletowawy, u podstawy trzonu żółtawy. Smak i zapach niewyraźny[4].

Zarodniki

Elipsoidalne lub migdałowate, drobno i gęsto brodawkowane, o rozmiarach 9–11,5 × 6–7 μm[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Maroku[5]. W Polsce znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 7 stanowisk[3]. Nowsze stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7].

Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach iglastych i mieszanych, najczęściej pod świerkami. Grzyb niejadalny[4].

Gatunki podobne edytuj

Podobny jest Cortinarius quarciticus, ale rośnie w lasach sosnowych i ma mniejsze zarodniki[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2018-01-11]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2018-01-12]. (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Mycoquebec. org. Cortinarius limonius / Cortinaire omboné. [dostęp 2018-01-10].
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-10].
  6. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  7. Stanowiska Cortinarius malachius w Polsce. [dostęp 2018-01-11].