Zbigniew Siemiątkowski
Zbigniew Siemiątkowski (ur. 8 października 1957 w Ciechanowie) – polski politolog, polityk i nauczyciel akademicki, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Poseł na Sejm I, II, III, IV kadencji, w 1996 minister spraw wewnętrznych, w 1997 minister-członek Rady Ministrów.
| Data i miejsce urodzenia |
8 października 1957 |
|---|---|
| Minister-członek Rady Ministrów | |
| Okres |
od 1 stycznia 1997 |
| Przynależność polityczna | |
| Minister spraw wewnętrznych | |
| Okres |
od 7 lutego 1996 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Życiorys edytuj
W latach 1977–1981 studiował na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskał tytuł zawodowy magistra nauk politycznych. W 1987 został doktorem nauk humanistycznych, a w 2012 uzyskał habilitował się na UW w zakresie nauk humanistycznych. Od 1981 do 1991 pracował na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW jako asystent i adiunkt. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu jako ekspert strony rządowej ds. reform politycznych. Od 1978 do rozwiązania należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Pełnił funkcję członka komitetu uczelnianego PZPR na Uniwersytecie Warszawskim[2]. Następnie działał w Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, a w 1999 wstąpił do Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Zasiadał we władzach krajowych SdRP i SLD.
Z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej od 1991 do 2005 pełnił funkcję posła na Sejm I, II, III i IV kadencji, wybranego z okręgów ciechanowsko-łomżyńsko-ostrołęckiego, ciechanowskiego i płockiego.
W II kadencji do 1995 był rzecznikiem prasowym klubu parlamentarnego SLD, od 1994 do 1996 reprezentował Sejm w Krajowej Radzie Sądownictwa. W 1995 pełnił funkcję rzecznika kampanii prezydenckiej Aleksandra Kwaśniewskiego, a następnie podsekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP i zastępcy szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego. W lutym 1996 został mianowany ministrem spraw wewnętrznych w rządzie Włodzimierza Cimoszewicza, od października 1996 z uprawnieniami zastępowania premiera w nadzorze nad działalnością Urzędu Ochrony Państwa. Od stycznia do października 1997 był ministrem – członkiem Rady Ministrów, koordynatorem służb specjalnych. Jednocześnie sprawował funkcję sekretarza Kolegium ds. Służb Specjalnych. W III kadencji (1997–2001) zasiadał w Komisji ds. Służb Specjalnych, sprawując rotacyjne przewodnictwo tej komisji w latach 1998–1999 i 2000–2001.
Wybrany został do tej komisji także w IV kadencji. W październiku 2001 przeszedł do pracy w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na stanowisko sekretarza stanu, które zajmował do czerwca 2002. Od 2001 do 2002 był ostatnim szefem Urzędu Ochrony Państwa (jako p.o. szefa), 29 czerwca 2002 mianowany szefem Agencji Wywiadu. Został oskarżony w raporcie Komisji ds. Służb Specjalnych o udzielanie fałszywych informacji w trakcie wyjaśniania okoliczności zatrzymania byłego szefa „Orlenu” w 2002, podał się do dymisji w kwietniu 2004, jednak premier Leszek Miller rezygnacji wówczas nie przyjął.
W 2005 po nieudanym udziale w wyborach parlamentarnych wycofał się z polityki. Powrócił do działalności naukowo-dydaktycznej. Został pracownikiem Zakładu Nauki o Bezpieczeństwie w Instytucie Nauk Politycznych na WDiNP UW. Wykładał również w Szkole Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku.
Wyróżniony Medalem Honorowym im. Józefa Tuliszkowskiego (1996)[3].
Postępowania karne edytuj
1 sierpnia 2007 został skazany na karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jego wykonania na okres próby wynoszący 3 lata za przechowywanie w swoim domu tajnych dokumentów UOP[4].
W 2010 rozpoczął się jego proces karny, w którym został oskarżony o przekroczenie uprawnień w związku z zatrzymaniem w 2002 Andrzeja Modrzejewskiego[5]. Wydarzenie to stało się później jednym z elementów tzw. afery Orlenu. 2 marca 2012 w pierwszej instancji Zbigniew Siemiątkowski został uznany za winnego popełnienia tego czynu i skazany na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby oraz na karę grzywny[6]. 24 kwietnia 2013 Sąd Apelacyjny w Warszawie nie uwzględnił apelacji Zbigniewa Siemiątkowskiego, utrzymując w mocy zaskarżony wyrok[7].
W 2012 prokurator przedstawił mu zarzuty w związku z więzieniami CIA w Kiejkutach[8]. Postępowanie w tej sprawie zakończyło się umorzeniem śledztwa w 2020[9].
Publikacje edytuj
- Wywiad a władza. Wywiad cywilny w systemie sprawowania władzy politycznej PRL, Warszawa 2009.
Przypisy edytuj
- ↑ Leszek Miller pełnił funkcję ministra spraw wewnętrznych i administracji.
- ↑ Arkadiusz Kawecki: Od plebiscytu do wyborów: narodziny demokratycznego systemu partyjnego społeczeństw regionalnych. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2006, s. 90.
- ↑ Wykaz osób wyróżnionych Medalem w 1996 roku. straz.gov.pl. [dostęp 2015-12-18].
- ↑ Siemiątkowski skazany na rok w zawieszeniu za dokumenty UOP. gazeta.pl, 1 sierpnia 2007. [dostęp 2011-06-20].
- ↑ Siemiątkowski znów na ławie oskarżonych. money.pl, 28 października 2010. [dostęp 2011-06-20].
- ↑ Siemiątkowski skazany. money.pl, 2 marca 2012. [dostęp 2012-03-02].
- ↑ Siemiątkowski prawomocnie skazany ws. zatrzymania Modrzejewskiego. rp.pl, 24 kwietnia 2013. [dostęp 2013-04-24].
- ↑ Wojciech Czuchnowski, Adam Krzykowski: Zarzuty za polskie więzienie CIA. wyborcza.pl, 27 marca 2012. [dostęp 2012-03-27].
- ↑ Piotr Żytnicki: Więzienie CIA bez kary. „Wyborcza” ujawnia: prokuratura umorzyła tajne śledztwo i rozgrzeszyła polskie władze. wyborcza.pl, 24 października 2022. [dostęp 2023-10-19].
Bibliografia edytuj
- Strona sejmowa posła IV kadencji. [dostęp 2011-06-20].
- Dr hab. Zbigniew Siemiątkowski, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW/OPIPIB [dostęp 2024-04-17].
- Siemiątkowski Zbigniew. WNPiSM UW. [dostęp 2020-06-18].