Zbiornik wodny Šance
Zbiornik wodny Šance (czes. Vodní nádrž Šance) – zbiornik zaporowy na terenie gminy Stare Hamry, we wschodnich Czechach. Powstał po przegrodzeniu równoimienną zaporą górnego biegu rzeki Ostrawica.
 Widok z zapory, budowla na zdjęciu to ujęcie wody. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rzeka | |
| Data budowy |
1964–1971 |
| Data uruchomienia |
1969 |
| Pojemność całkowita |
61,8 mln m³ |
| Powierzchnia |
3,37 km² |
| Wysokość zapory |
65 m |
| Funkcja |
rezerwuar wody pitnej |
Położenie na mapie Beskidu Śląskiego  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°30′37″N 18°24′57″E/49,510278 18,415833
| |
Położenie edytuj
Zbiornik położony jest w Beskidzie Śląsko-Morawskim, około 25 km na południe od miasta Frydek-Mistek.
Wypełnia głęboką dolinę opadającą ku północy, ograniczoną od wschodu pasmem Łysej Góry, a od zachodu ramieniem Smreka. Do zbiornika, poza samą Ostrawicą, uchodzi szereg drobnych cieków wodnych, z których największymi są Řečice (od wschodu) i Velký potok (od zachodu)[1]. Wzdłuż zachodniego brzegu zbiornika biegnie droga nr 56 z Frydka-Mistka na przełęcz Hlavatá (715 m n.p.m.)[1].
Historia edytuj
Zbiornik został wybudowany wraz z zaporą w latach 1964 - 1971. Nazwa pochodzi od nazwy wzniesienia Šance (576 m n.p.m.), wyrastającego z zachodniego (lewego) zbocza doliny niedaleko lewego przyczółka zapory, ta zaś nawiązuje do XVI- lub XVII-wiecznych szańców obronnych, budowanych tu w obawie przed najazdami od strony Węgier[2].
Przeznaczenie edytuj
Głównym powodem takiego uregulowania rzeki była chęć ograniczenia zagrożenia powodziowego w dorzeczu górnej Odry. Obecnie obiekt służy także jako zbiornik wody pitnej dla aglomeracji ostrawskiej, w związku z czym objęty jest on w całości strefą ochrony sanitarnej[1]. Kąpiel w nim oraz uprawianie sportów wodnych są zabronione[3].
Charakterystyka zbiornika edytuj
Długość zbiornika wynosi ok. 7,6 km, maksymalna szerokość 0,6 km. jego powierzchnia - 335 ha, maksymalna głębokość - 55 m[4]. Maksymalny poziom lustra wody w zbiorniku to 506,9 m n.p.m., a poziom minimalny - 469,7 m n.p.m. Całkowita objętość zbiornika wynosi 61,8 mln m3 (stała: 2,5 mln m3). Powierzchnia dorzecza zbiornika wynosi 146,4 km²[5].
-
Widok ze szlaku prowadzącego na Łysą Górę -
Widok z południowego wschodu -
Widok na pobliski szczyt Šance (576 m n.p.m.) -
Teren wpływu Ostrawicy w Starych Hamrach
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Mapa turystyczna. [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Ota Anders, Miloslav Baláš, Jaroslav Bača, Antonín Bendl i in.: Beskydy. Turisctický průvodce ČSSR. Svazek 8. wyd. Olympia, Praha 1982, s. 302
- ↑ Milan Šimek. Přehradní nádrže na území okresů Frýdek-Místek a Karviná. „Těšínsko”. 30 (4), s. 5-8, 1987. (cz.).
- ↑ Piotr Nowicki: Beskid Śląsko-Morawski. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", 1997, s. 148, seria: Góry za miedzą. ISBN 83-7005-387-4.
- ↑ Zapora Šance na stronie "Povodi Odry". [dostęp 2023-11-26]. (cz.).