Zbrodnia w Bołdurach

Zbrodnia w Bołdurach – zbrodnia dokonana przez oddział UPA 2 stycznia 1944 roku na polskich i ukraińskich mieszkańcach wsi Bołdury, położonej w powiecie brodzkim województwa tarnopolskiego, podczas niemieckiej okupacji tych ziem.

Zbrodnia w Bołdurach
Państwo

Polska (okupowana przez III Rzeszę)

Miejsce

Bołdury

Data

2 stycznia 1944

Liczba zabitych

60–100

Liczba rannych

15

Typ ataku

ludobójstwo

Sprawca

Ukraińska Powstańcza Armia

Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Bołdury”
Ziemia50°10′31″N 25°04′05″E/50,175278 25,068056

Przebieg napadu edytuj

 
Tablica Pomnika ofiar zbrodni dokonanej na obywatelach polskich przez OUN-UPA wymieniająca Bołdury

Według wspomnień zgromadzonych przez Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, wieczorem 2 stycznia 1944 roku na Bołdury, wieś liczącą około 1 tys. mieszkańców, po połowie zamieszkaną przez Polaków i Ukraińców, napadł oddział UPA przybyły z Wołynia[1]. Napastnicy, których było co najmniej 200[2], mieli przewodników rekrutowanych z miejscowych Ukraińców, którzy wskazywali im domy Polaków[1]. Intruzi podzielili się na grupy po 8-10 osób, które włamywały się do polskich domów i zabijały napotkanych Polaków głównie używając broni palnej. Według świadków doszło także do zabójstw bronią białą[1]. Według sprawozdania Komitetu Ziem Wschodnich z powodu zaskoczenia oraz trudnego położenia wsi (w pobliżu rzeki oraz bagien) niewielu Polaków zdołało uciec[2].

Po dokonaniu masakry do wsi wjechały furmanki, na które upowcy oraz okoliczni chłopi ukraińscy ładowali mienie zabitych. Zabierano także inwentarz. Przy okazji dobijano rannych oraz przeszukiwano obejścia w celu wykrycia ukrywających się. Ograbione gospodarstwa podpalano, jeśli nie graniczyły z domami ukraińskimi. W ten sposób spalono około 30 gospodarstw; spaliły się w nich niektóre ofiary[1].

Według sprawozdania Komitetu Ziem Wschodnich podczas tego ataku zamordowano 60 osób, w tym także Ukraińców z mieszanych rodzin polsko-ukraińskich[2]. Według Henryka Komańskiego i Szczepana Siekierki zabito 80 osób a 20 uprowadzono[1]. Grzegorz Hryciuk podaje liczbę ponad 100 zabitych i 40 uprowadzonych[3]. Część zabitych zdołali pochować ocaleni członkowie ich rodzin, reszta ciał została na miejscu zbrodni.

Zbrodnia w Bołdurach nie spotkała się z reakcją okupacyjnych władz niemieckich[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 60-61, 581, 605-608, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
  2. a b c d Lucyna Kulińska, Dzieje Komitetu Ziem Wschodnich na tle losów ludności polskich Kresów w latach 1943-1947. Tom II. Kraków 2001, ISBN 83-858-27-72-2, s.669
  3. Grzegorz Hryciuk, Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005, s. 247, ISBN 83-7441-121-X, OCLC 830722458.