Zederman
 |
Ten artykuł od 2019-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Zederman – wieś w Polsce położona w zachodniej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w centralnej części Płaskowyżu Ojcowskiego, w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz, przy drodze krajowej 94.
| wieś | |
 Szkoła Podstawowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
1370 |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
32-300[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KOL |
| SIMC |
0218302 |
Położenie na mapie gminy Olkusz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu olkuskiego  | |
 50°14′49″N 19°39′40″E/50,246944 19,661111[1]
| |
W roku 2021 we wsi mieszkało 1370 osób, z czego 49.9% stanowiły kobiety, a 50.1% mężczyźni.[3]
Zederman sąsiaduje z Przeginią (powiat krakowski, gmina Jerzmanowice-Przeginia), Sienicznem, Kosmolowem i Zimnodołem (powiat olkuski). Otoczona jest lasem bukowym, sosnowym i świerkowym. Występują tu skały wapienne. W Zedermanie znajduje się Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Obrońców Warszawy, Ochotnicza Straż Pożarna, remiza strażacka, kilka sklepów i restauracji.
Zederman był wsią królewską w tenucie rabsztyńskiej w powiecie proszowskim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0218319 | Pasieka | część wsi |
| 0218325 | Podgaj | część wsi |
| 0218331 | Zadole | część wsi |
Historia edytuj
W Dziełach wszystkich Jana Długosza w tomie VIII jest mała wzmianka o wsi Zederman. Zapiski w kościele w pobliskiej Przegini podają, że poprzednio nosił nazwę Suderman. Natomiast Kazimierz Rymut w pracy naukowej Nazwy miejscowe północnej części dawnego woj. krakowskiego podaje, iż wieś Zederman zawdzięcza swoją nazwę eponimowi Sand(er)mann. Zederman w XV w. (1471 r.) był w posiadaniu Jana Andrzejowica z Rabsztyna. W 1509 r. wchodził w skład klucza rabsztyńskiego, przejętego wówczas po Rabsztyńskich przez kasztelana krakowskiego Spytka z Melsztyna. Jak dowiadujemy się z aktu z 3 lipca 1592 r. woźnego ziemskiego Wojciecha Bilicy z grodu krakowskiego Zederman był wsią parafii Przeginia, gminy Rabsztyn i powiatu olkuskiego.
Poprzednie nazwy edytuj
W źródłach historycznych spotkać można inne nazwy wsi Zederman: Zanderman, Zedrman, Zandyrman, Zadrman, Zandrman, Zandermanow, Zyndyrman, Zandram, Zerman, Sandman, Sandmann, Sanderman, Suderman.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 160796
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1602 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Wieś Zederman w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-08] (pol.).
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 94.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT