Zembrzyce (gmina)

gmina wiejska w województwie małopolskim

Zembrzycegmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie suskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie bielskim. W skład gminy wchodzą następujące wsie: Zembrzyce (siedziba gminy), Marcówka, Śleszowice, Tarnawa Dolna i Tarnawa Górna.

Zembrzyce
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

suski

TERC

1215092

Siedziba

Zembrzyce

Wójt

Łukasz Palarski (2014)

Powierzchnia

39,9 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


5609[1]

• gęstość

143,1 os./km²

Nr kierunkowy

33

Tablice rejestracyjne

KSU

Adres urzędu:
Zembrzyce 540
34-210 Zembrzyce
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba miejscowości

5

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
49°47′00″N 19°36′00″E/49,783333 19,600000
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Podział gminy Zembrzyce: 1. Zembrzyce (siedziba gminy), 2. Marcówka, 3. Śleszowice, 4. Tarnawa Dolna, 5. Tarnawa Górna

Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 5527 osób.

Położenie edytuj

Gmina Zembrzyce położona jest w północnej części powiatu suskiego, rozciągnięta silnie ze wschodu na zachód wzdłuż dwóch dopływów Skawy – Tarnawki i Paleczki. Sama Skawa stanowi główną oś gminy, wzdłuż której biegnie droga krajowa i linia kolejowa z Krakowa do Zakopanego. Gmina położona jest na granicy Beskidu Makowskiego i Małego.

Struktura powierzchni edytuj

Według danych z roku 2002[3] gmina Zembrzyce ma obszar 39,9 km², w tym:

  • użytki rolne: 50%
  • użytki leśne: 39%

Gmina stanowi 5,82% powierzchni powiatu.

Demografia edytuj

Dane z 30 czerwca 2004[2]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 5527 100 2811 50,9 2716 49,1
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
138,5 70,5 68,1
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Zembrzyce w 2014 roku[1].


 

Historia edytuj

Osadnictwo na terenie współczesnej gminy Zembrzyce pojawiło się wcześniej niż w pozostałych częściach powiatu. Wynika to z tego, że akcja osadnicza, prowadzona początkowo przez książąt oświęcimskich, posuwała się tutaj w górę biegu Skawy. Zembrzyce powstały już prawdopodobnie pod koniec XIII wieku, na pobliskim wzgórzu powstała zamek obronny. W XIV wieku powstały także wsie Tarnawa Dolna i Sleszowice. Na przełomie XV i XVI wieku powstała Marcówka, w której istotną rolę odegrali osadnicy wołoscy. Najpóźniej, bo dopiero w XVII wieku, powstała Tarnawa Górna. Wszystkie te wsie były w posiadaniu prywatnych właścicieli. W ciągu swojego istnienia wielokrotnie zmieniały właścicieli.

Obszar gminy Zembrzyce od XIX wieku podlegał dość silnym wpływom Wadowic. Sucha była bowiem wówczas wsią o średnim znaczeniu i liczbie ludności porównywalnej z Zembrzycami. Dopiero od połowy XX wieku obszar ten podlegał administracyjnie władzom w Suchej Beskidzkiej.

Turystyka edytuj

Gmina posiada dobre warunki do rozwoju turystyki. Jeszcze przed wojną powstawała tu infrastruktura turystyczna. Obecnie baza noclegowa posiada kilkaset miejsc.

Zabytki edytuj

  • Zembrzyce:
    • kościół parafialny z początku XX wieku, wewnątrz wyposażenie ze starszego kościoła z XVII wieku,
    • dwór z XIX wieku, odnowiony
    • ślady obronnego zamku nad Skawą,
  • Śleszowice:
    • dwór z początku XIX wieku,
    • dwie zabytkowe kaplice,
  • pozostałe miejscowości:
    • kaplice i figury przydrożne
  • Tarnawa Dolna:
    • Kościół pw. św. Jana Kantego[4]

Sąsiednie gminy edytuj

Budzów, Maków Podhalański, Mucharz, Stryszawa, Stryszów, Sucha Beskidzka, Wadowice

Przypisy edytuj

  1. a b Gmina Zembrzyce w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  3. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  4. O kościele. strona parafii [dostęp 2020-07-03]