Zesławice – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XVII Wzgórza Krzesławickie, dawna niewielka wieś położona ok. 10 km na północny wschód od centrum Krakowa.

Zesławice
Część miasta Krakowa
Ilustracja
Zalew Zesławicki
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miasto

Kraków

Dzielnica

XVII Wzgórza Krzesławickie

W granicach Krakowa

1 stycznia 1951

SIMC

0950954

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, u góry znajduje się punkt z opisem „Zesławice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Zesławice”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zesławice”
Ziemia50°06′17″N 20°02′31″E/50,104700 20,041900
Okolice Zesławic – mapa z 1933 roku

Nazwa Zesławice jest patronimikiem od imion: Zysław, Zdziesław, Zdzisław. Historyczna zabudowa Zesławic zamyka się w obecnych ulicach: Jeziorany i Nad Baranówką.

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o wsi Zesławice pochodzi z 1348 r., kiedy była własnością zakonu cystersów w Mogile. Prawdopodobnie stan ten nie uległ zmianie do roku 1832, kiedy Komisja Włościańska oczynszowała Zesławice wraz z innymi wsiami należącymi do Cystersów. Od powstania podlegała parafii w Raciborowicach, podobnie jak wszystkie okoliczne wsie. W XVIII w. w Zesławicach była karczma, folwark i młyn na potoku Baranówka zwany Blechem.

W ramach rozbudowy Twierdzy Kraków w latach 1892–1896 w bezpośrednim sąsiedztwie Zesławic wybudowano fort pancerny „Dłubnia”, którego zadaniem było ryglowanie doliny Dłubni. Miał współpracować z położonym na wschodzie krzesławickim i mistrzejowickim na zachodzie. Nie zachował się szaniec piechoty № IS.VI.1.

W 1914 roku w ramach przygotowań do oblężenia Twierdzy Kraków, zabudowania Zesławic zostały całkowicie rozebrane, a mieszkańcy wysiedleni(częściowo do Krakowa). Czyszczeniem przedpól fortów objęto wówczas większość okolicznych wsi. Po zakończeniu działań wojennych zezwolono na ponowną zabudowę i z tego okresu zachowało się (do pocz. XXI wieku) kilka drewnianych domów (nr.: 14, 19, 21)[potrzebny przypis].

1 stycznia 1951 Zesławice zostały włączone do Krakowa jako LVI dzielnica katastralna. Od 1954 roku weszły w skład dzielnicy Nowa Huta.

Środowisko, demografia edytuj

Zesławice były jedną z mniejszych w okolicy wsi – pod koniec XVIII w. liczyły 17 domów i ok. 110 mieszkańców, w połowie XIX wieku – nieco ponad 20 domów, a w latach 30. XX w. – 14 domów. Prawdopodobnie (przejściowo) w XX w. do Zesławic przyłączono jako przysiółek pobliską niewielką wieś Dłubnię, liczącą w latach 30. XX w. 25 domów.

Zesławice miały charakter rolniczy, czemu sprzyjały żyzne gleby Wzgórz Krzesławickich (tereny lessowe Płaskowyżu Proszowickiego). W 1952 r. w Zesławicach powstała cegielnia (oraz kopalnia odkrywkowa gliny), której produkty wykorzystywano do budowy kombinatu Huty im. Lenina i osiedli dzielnicy Nowej Huty. Znalazła w niej pracę część mieszkańców Zesławic. Większe zmiany związane były z wywłaszczeniami z gruntów rolnych (zajętych m.in. pod cegielnie i odkrywki gliny), a przez to odcięciem tradycyjnych źródeł utrzymania i często koniecznością przeprowadzenia się do blokowisk Nowej Huty.

Nazwiska typowe dla Zesławic: Baran, Perlik, Bochenek (do XIX w.)[potrzebny przypis].

Galeria edytuj

Bibliografia edytuj

  • Encyklopedia Krakowa, PWN, 2000.