Zespół Regionalny „Kowalnia”
Zespół Regionalny „Kowalnia”, zespół folklorystyczny „Kowalnia” ze Stróż.
W repertuarze zespołu znajdują się: muzyka ludowa, tańce, przyśpiewki i obrzędy ludowe związane z miejscową kulturą Pogórza Środkowobeskidzkiego, okolic Bobowej, Łużnej i Stróż. Stroje ludowe „Kowalni” to tradycyjne stroje miejscowej grupy etnicznej pogórzan.
 Występ Zespołu Regionalnego „Kowalnia” w Grybowie | |
| Rok założenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Gatunek | |
| Współpracownicy | |
| Stowarzyszenie Regionalne „Kowalnia” | |
| Strona internetowa | |
Historia Zespołu edytuj
Zespół powstał w styczniu 2000 roku z inicjatywy senatora Stanisława Koguta a założycielami zespołu byli Janina i Władysław Obrzut oraz Halina Mika. Na początku opiekę nad zespołem sprawowała Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym w Stróżach. Zespół rozpoczął próby i ćwiczenia tańców ludowych pod okiem choreografa Bogumiły Kowalskiej.
Pierwszy swój występ zespół „Kowalnia” zaprezentował w lipcu 2000 roku podczas festynu pszczelarskiego w Stróżach zwanym „Biesiada u Bartnika”. Stroje na ten występ zespół wypożyczył od innego zespołu ludowego z Łużnej. W późniejszym czasie zespół zaopatrzył się we własne stroje które zaprojektował Henryk Kuś, znawca folkloru i strojów ludowych. W 2004 roku opiekę nad zespołem przejęło Stowarzyszenie Regionalne „Kowalnia” którego głównym celem jest wspieranie i promowanie zespołu regionalnego oraz prowadzenie wielu form działalności kulturalnej na terenie gminy Grybów oraz regionu małopolskiego. W 2005 roku choreografem zespołu została Elżbieta Morańda a Władysław Obrzut został kierownikiem muzycznym. Do zespołu włączono także kilku muzyków którzy tworzą kapelę ludową. Kapela składa się z muzyków grających na kontrabasie, trąbce, klarnecie, skrzypcach i haligonkce, (heligonka - ludowa odmiana akordeonu). Od początku swojej działalności organizuje dożynki wiejskie na terenie sołectwa Stróże. Zespół „Kowalnia” występował w wielu konkursach, przeglądach i festiwalach folklorystycznych w Polsce. Uczestniczy lokalnych wydarzeniach kulturalnych gminnych i powiatowych, festynach i piknikach. W 2012 roku zespół wystąpił na Słowacji w miejscowości Veľký Šariš, (miasto partnerskie Grybowa).
W 2015 roku „Kowalnia” obchodziła 15 lecie swojej działalności. Na uroczystości jubileuszowej wicestarosta nowosądecki Antoni Koszyk wręczył zespołowi „Kowalnia” wyróżnienie „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, przyznane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego za upowszechnianie i ochronę kultury polskiej. Zespół „Kowalnia” w 2016r. wraz z innymi zespołami brał udział w sesji nagraniowej w studiu Powiatowym Młodzieżowego Domu Kultury w Starym Sączu. W grudniu tego samego roku nagrane już płyty wręczył „Kowalni” starosta sądecki Marek Pławiak oraz wicestarosta Antoni Koszyk[1]. Płyta ta zatytułowana jest „Dzisiaj w Betlejem” zawiera 15 kolęd i pastorałek w wykonaniu zespołu „Kowalnia”. W 2018r. nagrano kolejną płytę pt.„Łoj płynie woda…” wydaną w ramach Fonoteki Powiatowej pod patronatem Starosty Nowosądeckiego [2].
Repertuar edytuj
"Kowalnia” prezentuje dawne obrzędy i obyczaje ludowe w przedstawieniach zatytułowanych: „Wesele stróżowskie”, „Kolęda z gwiazdą”, „A przy kręceniu miodu bywało”, ”Dożynki”, „Droby pogórzańskie”.
Zespół śpiewa różne pieśni ludowe, biesiadne, religijne, kolędy, pastorałki np: „Stróżowianie jadą, „Tam koło Grybowa...”, „Szła dziewczyna"
, „Kukułeczka”, „Baciar jo se baciar”.
Tańce wykonywane przez zespół: strząska, kulawy, drąg, drobny, szabasówka, sztajerki, polkę w lewo, polka bez nogę, walczyk, chodzony, strząska, suwiec, furtok, oberek.
Ważniejsze występy i wyróżnienia edytuj
- Festiwal Folkloru Górali Polskich w Żywcu w roku 2003,
- XXXV Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem w roku 2003, wyróżnienie w formie „Parzenicy góralskiej”
- XXI Ogólnopolskim Konkursie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie w 2005
- Tydzień Kultury Beskidzkiej 2005, zespół występował w Wiśle i Oświęcimiu
- XXIV Konkurs Muzyki i Instrumentalistów, Śpiewaków Ludowych i Drużbów Weselnych „Druzbacka 2006” w Podegrodziu, I miejsce, jedno z sześciu równorzędnych,
- XXIII Ogólnopolski Konkurs Tańca Ludowego, Rzeszów 2007, nagroda główna „Taneczny Krąg” w kategorii grup tanecznych,
- Festiwalu Górali Polskich w Żywcu, Srebrna Maska, Czarny Dunajec 2007,
- XXV Druzbacki Podegrodzie 2007, I miejsce grupa śpiewacza i I miejsce dla drużby weselnego,
- I Małopolski Konkurs Obrzędów, Obyczajów i Zwyczajów Ludowych w Łużnej, 2009, I miejsce
- IX Ogólnopolskie Spotkania Folklorystyczne, nagroda główna Łowicki Pasiak, Łowicz 2010[3],
- 47 Sabałowe Bajania w Bukowinie Tatrzańskiej w 2013, I miejsce dla muzyka z „Kowalni” za grę na heligonce, przyznano wtedy sześć równorzędnych miejsc.
- VII Małopolski Konkurs Obrzędów, Obyczajów i Zwyczajów Ludowych „Pogórzańskie Gody” w Łużnej w 2015r., w kategorii zespołów ludowych II miejsce za występ pt. „Po miodobraniu bywało…" równorzędne wśród trzech zespołów,
- Ogólnopolski Konkurs Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie w 2016r, III nagroda[4],,
- Małopolskie Spotkania Teatrów Amatorskich „Posiady Teatralne na Orawie" w Jabłonce w 2020r, III miejsce, grupa teatralna Zespołu Regionalnego „Kowalnia"[4]
- "ZŁOTA RÓŻDŻKA" I miejsce w kategorii , XIII edycja Pogórzańskich Godów w Łużnej w 2022r[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Sześć kolejnych płyt w powiatowej Fonotece. nowosadecki.pl, 2016-12-12.
- ↑ Płyta dla „Kowalni” ze Stróż. nowosadecki.pl, 2018-06-18.
- ↑ Urząd Miejski w Łowiczu: Walczyli o „Łowicki pasiak”. lowicz.eu, 28 czerwca 2010.
- ↑ a b Janina Obrzut: Gramy, śpiewamy, tańczymy. 20 lat Zespołu Regionalnego „Kowalnia". Nowy Sącz: Nova Sandec, 2020r., s. 112. ISBN 978-83-66394-19-3.
- ↑ Laureaci 13. edycji Pogórzańskich Godów. [dostęp 2023-03-14]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu -„Odkrywaj Sądeckie i naszych słowackich sąsiadów, tradycje,kultura smaki”, ISBN 978-83-62735-12-9,
- Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku Białej- 53 Tydzień Kultury Beskidzkiej, 6-14 sierpnia 2016, ISBN 978-83-63291-28-0.