Zespół budynków mieszkalno-usługowych „Bolek” i „Lolek” w Łodzi

2 domy mieszkalne wielorodzinne, położone w Łodzi

Zespół budynków mieszkalno-usługowych „Bolek” i „Lolek” – 2 domy mieszkalne wielorodzinne, położone przy ul. Ludwika Zamenhofa 1/3 („Bolek”) i 5 („Lolek”) w Łodzi, zaprojektowane przez Bolesława Kardaszewskiego i Joannę Matuszewską, powstałe w latach 1978–1984[1]. Kompleks budynków stanowi Dobro Kultury Współczesnej, określone w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania przestrzennego Miasta Łodzi, oznaczone symbolem DKW-41o[2].

Zespół budynków mieszkalno-usługowych „Bolek” i „Lolek”
Ilustracja
„Bolek” – widok od strony ul. Piotrkowskiej w 2024 r.
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

ul. Ludwika Zamenhofa 1/3 i 5

Typ budynku

budynek mieszkalny wielorodzinny

Styl architektoniczny

postmodernizm, modernizm

Architekt

Bolesław Kardaszewski, Joanna Matuszewska

Rozpoczęcie budowy

1978

Ukończenie budowy

1984

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „„Bolek” i „Lolek””
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „„Bolek” i „Lolek””
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „„Bolek” i „Lolek””
Ziemia51°45′44,5″N 19°27′24,3″E/51,762361 19,456750

Historia edytuj

Zespół zabudowy mieszkaniowej przy ul. L. Zamenhofa powstał w miejscu wyburzonych, XIX-wiecznych budynków[1]. Kompleks budynków był realizacją ambicji jego głównego architekta – Bolesława Kardaszewskiego. Autor chciał zrealizować budynek, który miałby stać przy ul. Piotrkowskiej[3]. Nazwę „Bolek” wyłonili czytelnicy Dziennika Łódzkiego dla budynku zlokalizowanego u zbiegu ul. L. Zamenhofa i ul. Piotrkowskiej od imienia twórcy – Bolesława Kardaszewskiego. W związku z budową bliźniaczego obiektu u zbiegu al. T. Kościuszki i L. Zamenhofa czytelnicy zasugerowali, by nadać mu imię „Lolek” w nawiązaniu do popularnego serialu animowanego Bolek i Lolek[4]. Zespół zabudowy przy ul. Zamenhofa jest ostatnią, liczącą się w dorobku, realizacją Kardaszewskiego[3].

Architektura edytuj

Budynek postrzegany jest zarówno jako postmodernistyczny[1], jak i zaprojektowany w duchu modernizmu – architekci celowo uwydatnili łączenia płyt betonowych, realizując tym samym modernistyczną ideę szczerości w architekturze[5]. Obiekt został wykonany z żelbetu[6]. Jego elewacja pokryta jest białym tynkiem, a także lakierowanym drewnem[7]. W latach 2020–2021 dokonywany był remont „Bolka” i „Lolka”. Budynki przeszły termomodernizację. W celu nawiązania do pierwotnego wyglądu budynku, wykonano żłobienia w tynku, mające imitować podziały między płytami żelbetowymi, ponadto zniszczone drewniane elementy ścian wymieniono na nowe, nawiązujące do oryginalnych[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c Florian Urban, Postmodern Architecture in Socialist Poland: Transformation, Symbolic Form and National Identity, Routledge, 13 grudnia 2020, ISBN 978-1-000-29197-1 [dostęp 2021-06-30] (ang.).
  2. Joanna Borowczyk, Renata Przewłocka-Sionek, Politechnika Łódzka. Wydawnictwo, Nieznane dziedzictwo Łodzi dobra kultury współczesnej, Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, 2019, ISBN 978-83-66287-35-8, OCLC 1228838192 [dostęp 2021-06-30].
  3. a b Architektura jako źródło opowieści | Kalejdoskop kulturalny regionu łódzkiego [online], e-kalejdoskop.pl [dostęp 2021-06-30].
  4. A. Wach, Fakty * Wydarzenia, „Dziennik Łódzki” (256), 13 listopada 1986, s. 6.
  5. Błażej Ciarkowski, Kryterium autentyczności a wartościowanie zabytków architektury modernistycznej, [w:] Bogusław Szmygin, Międzynarodowa Rada Zabytków i Zespołów Zabytkowych. Polski Komitet Narodowy, Muzeum Pałac w Wilanowie, Wartościowanie zabytków architektury : praca zbiorowa, Warszawa: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków, 2013, ISBN 978-83-934708-5-3, OCLC 869919768 [dostęp 2021-06-30].
  6. a b Dziedzictwo socjalistycznej codzienności. Modernizowanie socmodernizmu w Łodzi [online], architekturaibiznes.pl [dostęp 2021-06-30] (pol.).
  7. Łódzkie nieruchomości, o których nie wiedziałeś, ze są słynne [online], Morizon Blog, 30 czerwca 2017 [dostęp 2021-06-30] (pol.).