Zeta Geminorum
Zeta Geminorum (ζ Gem, Mekbuda) – gwiazda w gwiazdozbiorze Bliźniąt, znajdująca się w odległości około 1380 lat świetlnych od Słońca.
| ζ Gem | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
07h 04m 06,531s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+20° 34′ 13,07″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−0,41 ± 0,32 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
2,80 ± 0,20 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
G1 Ib[1] | ||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Temperatura |
5300–5800 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Nazwa edytuj
Tradycyjna nazwa gwiazdy, Mekbuda, wywodzi się od arabskiego الذراع المقبوضة aḏ-ḏirāʿ al-maqbūḍa i oznacza „podkuloną łapę”. Wraz z Mebsutą (Epsilon Geminorum), w wyobrażeniach starożytnych Arabów reprezentowały łapy lwa[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Mekbuda dla określenia tej gwiazdy[4].
Charakterystyka edytuj
Jest to żółty nadolbrzym, ma średnicę 60 razy większą niż Słońce i 3000 razy większą jasność. Jest to klasyczna cefeida, której obserwowana wielkość gwiazdowa zmienia się od 3,7 do 4,2m w okresie około 10,2 doby. W wyniku pulsacji gwiazda zmienia rozmiar, temperaturę i jasność i przechodzi z typu widmowego G do typu F. Spośród czterech cefeid o podobnej jasności, widocznych gołym okiem na ziemskim niebie (innymi są Delta Cephei, Jota Aquilae i Beta Doradus) ma najdłuższy okres zmienności i jest najjaśniejsza[2].
Zeta Geminorum ma bliskiego towarzysza, oddalonego o 0,1 sekundy kątowej na niebie (pomiar z 1973 roku)[5], który jest związany grawitacyjnie z Mekbudą[2]. Pozostałe gwiazdy widoczne w pobliżu: ζ Gem B (11,46m, odległa o 87,4″), ζ Gem C (7,66m, odległa o 101,3″), ζ Gem D (12,46m, odległa o 67,8″) oraz ζ Gem E (14,80m, odległa od składnika C o 96,5″), są jedynie optycznymi towarzyszami[2].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h Zeta Geminorum w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g Jim Kaler: MEKBUDA. STARS. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).
- ↑ Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 235. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2017-04-30].
- ↑ Mason et al.: WDS J07041+2034Aa,Ab. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.