Zeta Tauri

gwiazda w gwiazdozbiorze Byka

Zeta Tauri (ζ Tau) – gwiazda w gwiazdozbiorze Byka, znajdująca się w odległości około 445 lat świetlnych od Słońca.

Zeta Tauri
ζ Tau
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Byk

Rektascensja

05h 37m 38,685s

Deklinacja

+21° 08′ 33,16″

Paralaksa (π)

0,00733 ± 0,00082[1]

Odległość

445 ± 56 ly
136 ± 17 pc

Wielkość obserwowana

3,03m[1]

Ruch własny (RA)

1,78 ± 0,88 mas/rok

Ruch własny (DEC)

−20,07 ± 0,65 mas/rok

Prędkość radialna

20,0 ± 2,5 km/s

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

podolbrzym

Typ widmowy

B1 IVe[1]

Masa

9 M[2]

Promień

5,5 R[2]

Jasność

5700 L[2]

Okres obrotu

1 d[2]

Prędkość obrotu

330 km/s[2]

Wiek

25 mln lat[2]

Temperatura

22 000 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 123 Tau
2MASS: J05373868+2108331
Bonner Durchmusterung: BD+21 908
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 211
Boss General Catalogue: GC 6985
Katalog Henry’ego Drapera: HD 37202
Katalog Hipparcosa: HIP 26451
Katalog jasnych gwiazd: HR 1910
SAO Star Catalog: SAO 77336
Tianguan

Nazwa edytuj

Gwiazda ta ma nazwę własną Tianguan, która pochodzi z tradycji chińskiej. Nazwa chiń. 天關; pinyin Tiānguān; Wade-Giles T’ien kuan, oznacza „Bramę Niebios” i odnosiła się pierwotnie do tej i sąsiednich gwiazd[3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Tianguan dla określenia tej gwiazdy[4].

Charakterystyka edytuj

Jest to podolbrzym należący do typu widmowego B. Gwiazda obraca się bardzo szybko wokół osi, prędkość liniowa na równiku gwiazdy sięga 230 km/s, 115 razy więcej niż w przypadku Słońca. Gwiazdę otacza gęsty dysk materii, z którego pochodzą silne linie emisyjne wodoru w widmie gwiazdy. Rozmiar kątowy zarówno gwiazdy, jak i dysku został zmierzony, co wraz z pomiarem paralaksy pozwala stwierdzić, że gwiazda ma promień równy 5,5 R, a dysk rozciąga się na odległość 64 promieni Słońca od niej. Emisja z dysku wykazuje pewną zmienność, z okresem kilku lat, co jest typowe dla gwiazd typu Be. Masa gwiazdy jest równa około 9 mas Słońca, nieco mniejsza, niż jest potrzebna, aby gwiazda zakończyła życie jako supernowa[2].

Zeta Tauri ma mniejszą towarzyszkę, która okrąża ją z okresem obiegu 0,36 roku (ok. 130 dni) w odległości około 1 au[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Zeta Tauri w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h i Jim Kaler: Zeta Tauri. STARS. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).
  3. Taurus, the Bull. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 391. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  4. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-06].