Zhang Chunqiao

polityk chiński, członek "bandy czworga"

Zhang Chunqiao (wym. [tʂɑ́ŋ tʂʰúntɕʰjɑ̌ʊ]; ur. 1917, zm. 21 kwietnia 2005) – chiński polityk, działacz partii komunistycznej, członek bandy czworga.

Zhang Chunqiao
Ilustracja
Zhang Chunqiao w 1967
Data i miejsce urodzenia

1 lutego 1917
?

Data i miejsce śmierci

21 kwietnia 2005
Pekin

Wicepremier Chińskiej Republiki Ludowej
Okres

od 17 stycznia 1975
do 21 lipca 1977

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Sekretarz Komitetu Szanghajskiego Komunistycznej Partii Chin
Okres

od 1971
do października 1976

Poprzednik

Chen Pixian

Następca

Su Zhenhua

Burmistrz Szanghaju
Okres

od 24 lutego 1967
do października 1976

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Poprzednik

Cao Diqiu

Następca

Su Zhenhua

Zhang Chunqiao
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

张春桥

Pismo tradycyjne

張春橋

Hanyu pinyin

Zhāng Chūnqiáo

Wade-Giles

Chang Ch’un-chiao

Od lat 30. pracował jako dziennikarz w Szanghaju; w 1938 wstąpił do Komunistycznej Partii Chin. Po utworzeniu Chińskiej Republiki Ludowej pracował od 1950 jako korespondent agencji Xinhua, a od 1954 był wpływowym redaktorem gazety Jiefang Ribao ("Dziennik Wyzwolenia").

W 1958 został jednym z komisarzy szanghajskiego komitetu miejskiego KPCh. Poznał w Szanghaju Jiang Qing i współpracował z nią od początku rewolucji kulturalnej. W lutym 1967 zorganizował w Szanghaju krótkotrwałą, zakończoną fiaskiem Komunę Szanghajską, której był przewodniczącym; 1967-1969 był zastępcą przewodniczącego grupy ds. rewolucji kulturalnej przy Komitecie Centralnym KPCh.

Działalność w okresie rewolucji kulturalnej wiązała się z kolejnymi awansami – od 1969 był członkiem Biura Politycznego KC, od 1973 członkiem Stałego Komitetu Biura Politycznego, od 1975 drugim wicepremierem; był również szefem Głównego Zarządu Politycznego Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej. Był kandydatem bandy czworga na premiera i następcę Mao, ostatecznie jednak sam Przewodniczący nieoczekiwanie wyznaczył na premiera mało znanego Hua Guofenga.

Po śmierci Mao Zedonga został aresztowany w październiku 1976; w 1977 pozbawiony oficjalnie wszystkich stanowisk. W styczniu 1981 w procesie bandy czworga został skazany na karę śmierci w zawieszeniu na 2 lata; podczas procesu cały czas milczał i nie odpowiadał na pytania sędziego. W 1983 wyrok zamieniono na dożywotnie więzienie. Ze względu na zły stan zdrowia został zwolniony w sierpniu 2002. Zmarł w kwietniu 2005 po chorobie nowotworowej, o czym oficjalnie agencje chińskie poinformowały z niemal miesięcznym opóźnieniem[1].

Przypisy edytuj

  1. Francis Markus: China's Gang of Four member dies. news.bbc.co.uk, 10 maja 2005. [dostęp 2010-11-24]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Ludwik Mysak: Chiński proces stulecia. Warszawa: Wydawnictwo Alfa, 1990. ISBN 83-7001-362-7.