Zhangixalus schlegelii
Zhangixalus schlegelii – gatunek płaza bezogonowego z rodziny nogolotkowatych występujący endemicznie na japońskich wyspach Honsiu, Sikoku i Kiusiu. Nazwany na cześć zoologa Hermanna Schlegla. Dorasta do 5,3 cm długości. Zasiedla mokradła. Podczas rozrodu samice wytwarzają gniazdo składające się z ubitej piany, do którego składają jaja zapładniane następnie przez samca. Gatunek najmniejszej troski (LC) w związku z szerokim zasięgiem występowania i dużą populacją.
| Zhangixalus schlegelii[1] | |||||
| (Günther, 1858) | |||||
| |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
Zhangixalus schlegelii | ||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
 | |||||
Informacje ogólne edytuj
Epitet gatunkowy pochodzi od nazwiska dziewiętnastowiecznego niemieckiego zoologa Hermanna Schlegla[3].
Samce osiągają długość 3,2–4,3 cm, a samice 4,3–5,3 cm[4]. Słabo rozwinięte błony pławne spinające palce u stóp i dłoni[4]. Opuszki palców u dłoni zakończone przylgami[4]. Skóra na grzbiecie prawie całkowicie gładka[4]. Występują fałdy nadbębenkowe, brak natomiast fałd grzbietowo-bocznych[4]. Samce posiadają żółtawobiałe modzele godowe, a ich gardła mają ciemną barwę[4]. Występuje 7–8 zębów lemieszowych (ang. vomerine teeth)[4].
Jego mitochondrialne DNA (mtDNA) cechuje się dużymi jak na kręgowce rozmiarami: składa się z około 21 359 par zasadowych[5]. Jest to spowodowane obecnością dwóch regionów kontrolnych składających się ponadto z dużej liczby sekwencji powtarzalnych[5].
Zasięg występowania i siedlisko edytuj
Endemit. Występuje wyłącznie na japońskich wyspach Honsiu, Sikoku i Kiusiu[4]. Zasiedla mokradła takie jak pola ryżowe[6]. Spotkać go można zarówno na nizinach, jak i w terenach górzystych[4]. W niektórych obszarach występowania gatunek ten jest sympatryczny ze spokrewnionym Zhangixalus arboreus[4].
Rozmnażanie i rozwój edytuj
Po wybudzeniu z zimowej hibernacji samice wykopują nory w pobliżu zbiorników wody, najczęściej na brzegach pól ryżowych[7]. Nora ma średnicę 6–9 cm i znajduje się 10–15 cm nad powierzchnią wody[7]. Samica następnie przenosi samca na plecach i oboje zagrzebują się w norze[7]. Będąc w norze, samica wydziela płyn z kloaki, który ubija stopami, tworząc tym samym pianę[7]. Następnie składa do niej jaja, które zapładniane są przez samca[7]. Zaobserwowano również zakradanie się samców bez par do zajętych nor w celu zapłodnienia jaj[8]. Następnie samiec i samica opuszczają gniazdo[7]. Po jakimś czasie z jaj wykluwają się kijanki, które wypełzają przez dziurę pozostawioną przez rodziców, wydostając się tym samym z gniazda do pobliskiego zbiornika wody[9]. W 2020 roku odnotowano również po raz pierwszy gniazda z piany przyczepiane do roślinności znajdującej się w pobliżu zbiornika wodnego, podobnie jak u Z. arboreus[9].
Status edytuj
Gatunek najmniejszej troski w związku z szerokim zasięgiem występowania, dużą populacją, odpornością na zmiany środowiskowe[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Zhangixalus schlegelii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Zhangixalus schlegelii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Bo Beolens, Michael Watkins, Michael Grayson, The Eponym Dictionary of Amphibians, Pelagic Publishing, 22 kwietnia 2013, ISBN 978-1-907807-44-2 [dostęp 2020-08-02] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j AmphibiaWeb - Zhangixalus schlegelii [online], amphibiaweb.org [dostęp 2020-08-02].
- ↑ a b Naomi Sano i inni, Complete nucleotide sequence of the mitochondrial genome of Schlegel's tree frog Rhacophorus schlegelii (family Rhacophoridae): duplicated control regions and gene rearrangements, „Genes & Genetic Systems”, 80 (3), 2005, s. 213–224, DOI: 10.1266/ggs.80.213, ISSN 1341-7568, PMID: 16172533 [dostęp 2020-08-02].
- ↑ a b Yoshio Kaneko, Masafumi Matsui, IUCN Red List of Threatened Species: Zhangixalus schlegelii [online], IUCN Red List of Threatened Species, 30 kwietnia 2004 [dostęp 2020-08-02].
- ↑ a b c d e f Popular Science Monthly Volume 59 May 1901 [online] [dostęp 2020-08-02].
- ↑ Kinji Fukuyama, Spawning behaviour and male mating tactics of a foam-nesting treefrog, Rhacophorus schlegelii, „Animal Behaviour”, 42 (2), 1991, s. 193–199, DOI: 10.1016/S0003-3472(05)80550-0, ISSN 0003-3472 [dostęp 2020-08-02] (ang.).
- ↑ a b Kazumi Fukutani, Hirokazu Onuma, Kanto Nishikawa, First report on arboreal breeding of Rhacophorus schlegelii (Günther, 1858) (Amphibia, Rhacophoridae), „Herpetology Notes”, 13, 2020, s. 341–342, ISSN 2071-5773 [dostęp 2020-08-02] (ang.).