Zmierzch (opowiadanie)
Zmierzch – opowiadanie Stefana Żeromskiego, w którym zawarte są nastroje końca wieku, rozczarowanie pozytywistycznymi ideałami oraz opis mechanizmów walki klasowej.
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Data wydania | |
Opowiadanie uważane za "jeden z najpopularniejszych... utworów" Żeromskiego,[1] także wysoko cenione przez literaturoznawców; lektura szkolna[2].
Historia powstania i wydań edytuj
Fabuła edytuj
Głównym bohaterem jest chłop Walek Gibała, który został wyrzucony z pracy ponieważ podkradał końską paszę. Perturbacje sprawiły, że podobna zmiana nastąpiła raz jeszcze, i nowy właściciel posiadłości najął Walka Gibałę do kopania torfu.
Gibała zostaje oszukany przez nowego najemcę, zamiast należnej sumy otrzymuje sumę o tercję mniejszą. Ze względu na swoje niewykształcenie oraz brak ogólnej możliwości podjęcia jakiejkolwiek „nowoczesnej” pracy, Gibała mimo wszystko podejmuje się katorżniczego zadania.
Całe opowiadanie pokazuje Gibałę oraz jego małżonkę w trakcie kopania dołu na stawy rybne. Jest to syzyfowa praca, lecz do zmierzchu musi zostać wypracowana narzucona przez Gibałę norma, a pozostaje im jeszcze kilka metrów mułu który musi zostać wywieziony. Żona boi się odejść do domu, aby sprawdzić co się dzieje z ich pacholęciem. Gibała nie waha się przed biciem kobiety, o czym autor wspomina, zaznajamiając czytelnika ze wspomnieniami Walkowej.
Opowiadanie wieńczy scena, w której Gibała i jego żona przerzucają kolejne kilogramy mułu. Nastaje zmierzch i pojawiają się pierwsze gwiazdy.
Przypisy edytuj
- ↑ Zbigniew Lisowski. Próba interpretacji "Zmierzchu" Stefana Żeromskiego. Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej 76/3, 29-54 1985
- ↑ Rosa, Alicja. "O szkolnej lekturze prozy Żeromskiego na przykładzie Zmierzchu." (1997). Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. 1997, Z. 192
Linki zewnętrzne edytuj
- Zmierzch w serwisie Wolne Lektury