Zoofilia

pociąg człowieka do innych gatunków zwierząt

Zoofilia (gr. ζωον, zōon – „zwierzę” i φιλία, philia – „przyjaźń” lub „upodobanie”) – rodzaj parafilii seksualnej: stan, w którym jedynym lub preferowanym sposobem osiągania satysfakcji seksualnej jest wykonywanie czynności seksualnych przy udziale zwierząt.

Inne zaburzenia preferencji seksualnych
ilustracja
Klasyfikacje
ICD-10

F65.8

DSM-IV

302.9
Parafilia niewyspecyfikowana gdzie indziej

Zoofilia przedstawiona na płaskorzeźbie w świątyni Lakszmany w Khajuraho w Indiach
Zoofilia ujęta w grafice dekadenckiego malarza Franza von Bayrosa
Zoofilia ujęta na perskiej ilustracji z XV wieku

Przykładowo można wymienić: avisofilię (pobudzenie seksualne związane z ptakami), ekwinofilię (pociąg seksualny do koni), kynofilię (zoofilia związana z psami), ofidyfilię (podniecenie związane z kontaktem z wężami) czy nawet formikofilię (pobudzenie związane z owadami).

Zoofilia w psychologii edytuj

Światowa Organizacja Zdrowia umieściła zoofilię w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 jako rodzaj „innych zaburzeń preferencji seksualnych”[1], natomiast Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne umieściło czynności seksualne z udziałem zwierząt w klasyfikacji DSM-III i IV jako rodzaj „parafilii niewyspecyfikowanej gdzie indziej”[2][3][4].

Zoofilia w dziejach edytuj

Już w starożytności ujawniła się zoofilia, która najwyraźniej trapiła ówczesne społeczeństwa. Liczne przykłady tego zachowania seksualnego podaje Biblia (Wj. 22, 18([5]); (Kpł. 18, 23; 20, 15-16[6]); (Pwt. 27, 21[7]). W Księdze Kapłańskiej określana jest jako „obyczaj kanaanejski”. Grecki historyk Herodot notuje, że tego typu praktyki pojawiały się w Egipcie jeszcze w V wieku p.n.e.

Jak pisze Jerzy A. Kowalski, musiały to być zachowania o rodowodzie niezbyt wówczas odległym w czasie i prawdopodobnie związane były z udomowieniem zwierząt. Zachowaniom zoofilnym musiało najwidoczniej sprzyjać pasterstwo oraz związane z tym oddalenie od siedzib ludzkich. Mogło to być także echo dawnej sakralizacji hodowli zwierząt, dawnych agrarnych kultów zooseksualnych, w których zwierzętom domowym nadawano niezwykle wysoką rangę. Znalazło to między innymi wyraz w ubóstwianiu zwierząt hodowlanych oraz w celebrowaniu rytualnych kopulacji z udziałem zwierząt. Być może nie zawsze seks ze zwierzętami był potępiany. Na przykład w mitologii greckiej motywy zoofilne są dość liczne. Samej postaci byka dotyczą co najmniej dwie opowieści. W jednej z nich Zeus pod postacią byka posiadł Europę; drugi zaś mit opowiada o spółkowaniu Pazyfae, żony króla Krety Minosa, z bykiem. Legendy te mogą być reminiscencją jakichś przedwiecznych, rytualnych praktyk, które naprawdę miały miejsce[8].

W pewnym momencie zjawisko nadmiernego spoufalania się ze zwierzętami przybrało tak dużą skalę, że władze zabrały się za ostre zwalczanie tego zjawiska. Na przykład w Mezopotamii i Azji Mniejszej za seks ze świnią, owcą czy suką groziła kara śmierci. Jeśli zwierzę skoczyło na człowieka, zabijano je, a dodatkowo, niejako w zastępstwie poszkodowanego człowieka spalano inną owcę jako substytut tego człowieka. Człowieka uważano więc za współuczestnika czynu powodującego nieczystość magiczną, choć nie ponosił on za to winy[9].

Zoofilia w literaturze edytuj

Aspekty prawne edytuj

W polskim kodeksie karnym art. 202 § 3 stanowi, że „Kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala lub sprowadza, przechowuje lub posiada albo rozpowszechnia lub publicznie prezentuje treści pornograficzne z udziałem małoletniego albo treści pornograficzne związane z prezentowaniem przemocy lub posługiwaniem się zwierzęciem, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”[10].

W wielu krajach (m.in. w Wielkiej Brytanii[11], Francji[12] i Szwecji[13][14] wszelkie formy aktów seksualnych ze zwierzętami są zakazane, w innych krajach karane jest tylko złe traktowanie zwierząt, bez konkretnej wzmianki o aktywności seksualnej. W Polsce art. 6 ustawy o ochronie zwierząt z 1997 roku[15] w ust. 2. stanowi, że Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności:

  • 16.) obcowanie płciowe ze zwierzęciem (zoofilia).

Zoofilia została bezpośrednio wyszczególniona jako rodzaj znęcania się nad zwierzętami w ustawie o ochronie zwierząt z 1997 roku wraz ze zmianą ustaw o ochronie zwierząt i o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 16 września 2011 roku[16]. Art. 35 ustawy o ochronie zwierząt za przestępstwo znęcania się przewiduje karę pozbawienia wolności do lat 3, a w przypadku szczególnego okrucieństwa karę od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Oprócz tego przewidziane jest odebranie zwierzęcia oraz zakaz posiadania zwierząt do lat 15. Sąd może także orzec nawiązkę na cel związany z ochroną zwierząt w wysokości od 1000 do 100 000 złotych[15].

Przypisy edytuj

  1. Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych 10, F65.8 Inne zaburzenia preferencji seksualnej”. (ang.) WHO. [dostęp 13 maja 2012].
  2. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-IV. Washington, DC: American Psychiatric Association. 2000. ISBN 978-0-89042-025-6. OCLC 43483668. (ang.)
  3. Milner, JS; Dopke CA (2008). „Paraphilia Not Otherwise Specified: Psychopathology and theory”. In Laws DR & O’Donohue WT. Sexual Deviance, Second Edition: Theory, Assessment, and Treatment. New York: The Guilford Press. s. 384–418. ISBN 978-1-59385-605-2. OCLC 152580827. (ang.)
  4. Money, John (1988). Lovemaps: Clinical Concepts of Sexual/Erotic Health and Pathology, Paraphilia, and Gender Transposition in Childhood, Adolescence, and Maturity. Buffalo, N.Y: Prometheus Books. ISBN 978-0-87975-456-3. OCLC 19340917. (ang.)
  5. Wj. 22, 18. [w:] Biblia Tysiąclecia [on-line]. [dostęp 2012-03-11].
  6. Księga Kapłańska. [w:] Biblia Tysiąclecia [on-line]. [dostęp 2012-03-11].
  7. Pwt. 27, 21. [w:] Biblia Tysiąclecia [on-line]. [dostęp 2012-03-11].
  8. Jerzy A. Kowalski: Homo eroticus. Opole: Wydawnictwo IBS, 2011, s. 284-285, seria: Eros i logos. ISBN 978-83-931776-0-8.
  9. Jerzy A. Kowalski: op. cit. s. 285-286.
  10. Ustawa Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 roku (Dz.U. z 2022 r. poz. 1138, ze zm.).
  11. Intercourse with an animal – Współżycie ze zwierzęciem – legislation.gov.uk.
  12. Francuski kodeks karny – Rozdział pierwszy: Poważne nadużycia lub akty okrucieństwa wobec zwierząt. – Artykuł 521-1.
  13. Zoofilia będzie nielegalna w Szwecji Fronda.pl – portal poświęcony [dostęp 2013-06-14].
  14. Agnieszka Kalinowska: Zoofilia, adopcja i homoseksualizm według profesora Brunona Hołysta. Rzeczpospolita, 2014-02-08. [dostęp 2014-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-19)].
  15. a b Dz.U. z 2022 r. poz. 572
  16. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2011 r. nr 230, poz. 1373)