Zwójka odrośleczka

Zwójka odrośleczka, pąkówka odrośleczka[2] (Blastesthia turionella[3][4][5]) – gatunek motyla z rodziny zwójkowatych (Tortricidae). Występuje w Europie, Rosji, północnych Chinach[3][6], Korei i Japonii[6].

Zwójka odrośleczka
Blastesthia turionella
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Zwójka odrośleczka na rysunku z British Entomology Johna Curtisa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

uskrzydlone

Rząd

motyle

Rodzina

zwójkowate

Rodzaj

Blastesthia

Gatunek

zwójka odrośleczka

Synonimy
  • Phalaena turionella Linnaeus, 1758[1]
  • Coccyx turionella (Linnaeus, 1758)[2]
  • Blastotesthia turionella (Linnaeus, 1758)[3]
  • Evetria turionana (Hübner, 1813)[4]
  • Pseudococcyx turionana (Hübner, 1813)[4]
  • Tortrix turionana Hübner, 1811/18[4]

Wygląd: Motyl o rozpiętości skrzydeł 10–20 mm, koloru od żółtobrunatnego do rdzawego, ze srebrnoszarymi, poprzecznymi przepaskami.

Występowanie: Jest często spotykanym szkodnikiem 6–12-letnich i starszych upraw i młodników sosnowych.

Biologia: Motyle latają w maju i czerwcu. Samica składa jaja pojedynczo na pączkach szczytowych lub bocznych w okółkach na młodych sosnach. Gąsienice wylęgają się od końca czerwca do początku lipca, wgryzają się do pączków szczytowych i wyjadają je. Na skutek tego pączki obumierają, a funkcje szczytowego przejmuje jeden z pączków bocznych, które jednak mogą być również zasiedlone i niszczone przez gąsienice. Przepoczwarczenie następuje w kwietniu i maju wewnątrz osnutego delikatną przędzą wydrążonego pączka. Tutaj również zimuje poczwarka, nad którą powstaje charakterystyczna kulka z wypływającej z rany żywicy.

Znaczenie gospodarcze: Skutki żerowanie widoczne są wiosną, gdy na pączkach pojawiają się wycieki żywicy, a same pączki są nierozwinięte i miękkie w części nasadowej. Żery gąsienic powodują uszkodzenia pędów, niedorozwój lub zamieranie pączków wierzchołkowych, miotlaste zakończenia pędów szczytowych i deformację korony.

Zalecenia gospodarcze: Prowadzi się zwalczanie mechaniczne polegające na wycinaniu lub wyłamywaniu opanowanych pędów z żerującymi wewnątrz gąsienicami. Pędy te wyróżnia nierozwinięty pączek szczytowy przebarwiony na szary kolor.

Przypisy edytuj

  1. K. Linneusz, Systema naturae per regna tria naturae :secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, wyd. 10, t. 1, Holmiae 1758, s. 539 (łac.).
  2. a b pąkówka odrośleczka (zwójka odrośleczka). [w:] Encyklopedia Leśna [on-line]. Lasy Państwowe. [dostęp 2022-09-28].
  3. a b c Bong-Kyu Byun, Shanchun Yan & Chengde Li. Six New Faunistic Data of the Tribe Eucosmini from Northeast China (Lepidoptera, Tortricidae). „Korean J. Appl. Entomol.”. 45 (2), s. 1–6, 2006. (ang.). 
  4. a b c d Blastesthia turionella Linnaeus, 1758. [w:] GBIF Backbone Taxonomy [on-line]. GBIF Secretariat. [dostęp 2022-09-28]. (ang.).
  5. Zbigniew Sierpiński. Materiały do poznania pasożytów zwójki odrośleczki (Blastethia turionella Hbn.). „Sylwan”. 3, s. 81–84, 1976. 
  6. a b A.H. Zhang & H.H. Li, Catalogue of Eucosmini from China (Lepidoptera: Tortricidae), „SHILAP Revta. lepid.”, 33 (131), 2005, s. 267 (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Zasięgnięto informacji z Poradnika ochrony lasu