Édouard de Max (właśc. Eduard-Alexandru Max Romalo; ur. 14 lutego 1869 w Jassach, zm. 28 października 1924 w Paryżu) – rumuńsko-francuski aktor teatralny i filmowy.

Édouard de Max
Ilustracja
Édouard de Max (1922)
Imię i nazwisko

Eduard-Alexandru Max Romalo

Data i miejsce urodzenia

14 lutego 1869
Jassy

Data i miejsce śmierci

28 października 1924
Paryż

Zawód

aktor

Mając 19 lat przyjechał do Paryża, gdzie rozpoczął naukę w Conservatoire national supérieur d’art dramatique pod kierunkiem Gustave Worksa, razem z nim studiowali Aurélien Lugné-Poë i Marguerite Moreno. Już na początku kariery scenicznej grał z Sarah Bernhardt i André Antoine, co sprawiło, że robił ogromne postępy w jakości swojej gry. Przez sobie współczesnych był uznawany za jednego z najlepszych aktorów tamtych czasów oraz za wybitnego tragika lirycznego. Ubierał się w ekstrawaganckie stroje oraz nie ukrywał swojego homoseksualizmu. W Prometeuszu Jeana Lorraina pojawiał się na scenie półnago. Krytycy podejrzewali, że miał romans z autorem, który później był rozczarowany zakończeniem ich współpracy artystycznej. Występował w skrajnie różnych rolach, grał klasykę, role popularne i awangardowe. Często stosował środki wyrazu, które mogły zepsuć mu reputację lub wywołać skandal. Gdy André Gide napisał sztukę Saul z wyraźnymi wątkami homoseksualnymi i został ostro skrytykowany przez dziennikarzy, wówczas Édouard de Max publicznie stanął w jego obronie. Występował w Théâtre Femina na Avenue des Champs-Élysées. W 1915 dołączył do zespołu Comédie-Française. Znany był z ekscentrycznego sposobu życia, potrafił wyrzucić z domu zamówione wcześniej drogie meble, bo zmieniła mu się wizja wnętrza, a siedzenia jego auta były obite futrem ze srebrnych lisów. Nie wiadomo w jakich okolicznościach poznał swojego ostatniego partnera, był to o trzydzieści jeden lat młodszy pisarz Pierre de Massot, pod koniec życia zaopiekował się starszym partnerem i był przy jego śmierci.

Filmografia edytuj

Bibliografia edytuj

  • Gilles Queant, Encyclopédie du théâtre 1850–1914, Paryż 1957.
  • Philippe Van Tieghem, Les Grands Comédiens 1400–1900, PUF, Paryż 1967.
  • Exvelyne Ertel, Dictionnaire encyclopédique de théâtre, Bordas, Paryż 1991.
  • Armory, Le Monsieur aux chrysanthèmes, Montpellier QuestionDeGenre/GKC 2011.

Linki zewnętrzne edytuj