Anna Duszak

polska językoznawczyni

Anna Antonina Duszak (ur. 4 kwietnia 1950, zm. 25 grudnia 2015)[1]polska językoznawczyni, profesor dr. hab. w Instytucie Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego[2].

Anna Duszak
Data urodzenia

4 kwietnia 1950

Data śmierci

25 grudnia 2015

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo angielskie, lingwistyka
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1979

Habilitacja

1987

Profesura

16 listopada 2004

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Strona internetowa

Życiorys edytuj

Do jej zainteresowań należały gramatyka opisowa języka angielskiego, polsko-angielska gramatyka kontrastywna, semantyka i pragmatyka, lingwistyka tekstu, etnolingwistyka i lingwistyka antropologiczna. Przyczyniła się do popularyzacji w Polsce dziedziny krytycznej analizy dyskursu (KAD), subdyscypliny językoznawstwa zajmującej się społecznym aspektem funkcjonowania językowego – dyskursem.

Dyrektor Instytutu Lingwistyki Stosowanej UW w latach 2002–2008 i 2012–2015. Dziekan Wydziału Lingwistyki Stosowanej UW w latach 1993–1999 (wcześniej pod nazwami Wydział Rusycystyki i Lingwistyki Stosowanej oraz Wydziału Lingwistyki Stosowanej i Filologii Wschodniosłowiańskich). Kierownik Zakładu Komunikacji Językowej ILS w latach 2001–2011 (w latach 2006–2011 pod nazwą: Zakład Socjolingwistyki i Pragmatyki Językowej). Organizator i kierownik Zakładu Badań nad Dyskursem w latach 2011–2015. Inicjatorka utworzenia kierunku studiów „Język i Społeczeństwo”[3] (prowadzonego wspólnie z Instytutem Socjologii od 2014 r.).

Wykształcenie edytuj

  • 1972: dyplom Wyższego Studium Języków Obcych na Wydziale Filologii Obcych Uniwersytetu Warszawskiego (język angielski i niemiecki);
  • 1973: magister lingwistyki stosowanej, Instytut Lingwistyki Stosowanej, Uniwersytet Warszawski;
  • 1979: doktor nauk humanistycznych, Wydział Neofilologii UW (stopień uzyskany na podstawie rozprawy doktorskiej pod tytułem A Semantic Analysis of English Verbs with Semantically and Formally Related Nominal Counterparts in Present-day English, przygotowanej pod opieką naukową Prof. O. A. Wojtasiewicza);
  • 1987: doktor habilitowany nauk humanistycznych, Wydział Rusycystyki i Lingwistyki Stosowanej UW (stopień naukowy uzyskany na podstawie rozprawy habilitacyjnej The Dynamics of Topics in English and Polish, 1987, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego);
  • 2004: tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych (16.11.2004) 

Działalność dydaktyczna edytuj

Anna Duszak od roku 1975 pracowała jako nauczyciel akademicki w Uniwersytecie Warszawskim (Instytut Lingwistyki Stosowanej; Instytut Anglistyki, Wydział Neofilologii; Kolegium Języka Angielskiego; Ośrodek Studiów Amerykańskich). Poza Uniwersytetem Warszawskim Anna Duszak współpracowała z Uniwersytetem im. A. Mickiewicza w Poznaniu (Instytut Anglistyki), Szkołą Wyższą Psychologii Społecznej w Warszawie (Wydział Stosunków Międzykulturowych, Instytut Anglistyki) i Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Olsztynie (Kolegium Języka Angielskiego). Prof. Duszak prowadziła zajęcia dla studentów studiów stacjonarnych, wieczorowych, a także dla słuchaczy studiów podyplomowych oraz doktorantów. Wśród nauczanych przez nią przedmiotów znalazły się: gramatyka opisowa języka angielskiego, praktyczna gramatyka języka angielskiego, polsko-angielska gramatyka kontrastywna, zagadnienia lingwistyki ogólnej i teorii komunikacji, semantyka, pragmatyka, socjolingwistyka, lingwistyka tekstu i analiza dyskursu, komunikacja międzykulturowa, semiotyka społeczna, lingwistyka antropologiczna, krytyczna analiza dyskursu oraz seminaria magisterskie z zakresu pragmatyki, analizy dyskursu, komunikacji międzykulturowej i lingwistyki krytycznej. Prof. Anna Duszak opracowała kilkanaście autorskich programów dydaktycznych, w tym dla nowych przedmiotów (np. język a tożsamość społeczna, semiotyka społeczna, krytyczna analiza dyskursu). Prof. Duszak była organizatorką licznych konferencji w Instytucie Lingwistyki Stosowanej, m.in. serii konferencji GlobE (od 2002 r.), a także 3. edycji konferencji Political Linguistics (w 2014 r.).

Przynależność do organizacji i stowarzyszeń naukowych edytuj

  • Komitet Terminologii przy Prezydium PAN
  • Komitet Naukoznawstwa przy Prezydium PAN
  • Rada Naukowa Kolegium Języka Angielskiego (później: Rada Naukowa Centrum Nauczycielskich Kolegiów Języków Obcych)
  • Komitet Językoznawstwa PAN
  • Polskie Towarzystwo Lingwistyki Stosowanej
  • Societas Linguistica Europeae
  • Polskie Towarzystwo Lingwistyki Kognitywnej
  • International Pragmatics Association

Najważniejsze publikacje edytuj

  • 1987. The Dynamics of Topics in English and Polish. Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 215 str.
  • 1998. Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa: PWN, 386 str.
  • 1997. Culture and Styles of Academic Discourse, (red.). Berlin: Mouton de Gruyter, 362 str.
  • 2002. US and Others, Social Identities Across Languages, Discourses and Cultures, (red.). Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins, 517 str.
  • 2004. Speaking from the Margin: Global English in a European Perspective. (red. z Urszulą Okulską). Frankfurt: Peter Lang, 293 str. 
  • 2005. Identity, Community, Discourse: English in Intercultural Settings. (red. z Giuseppiną Cortese). Bern/Wien: Peter Lang, 495 str.
  • 2006. Bridges and Barriers in Metalinguistic Discourse. (red. z Urszulą Okulską). Frankfurt am Main: Peter Lang, 390 str. 
  • 2006. Korpusy w angielsko-polskim językoznawstwie kontrastywnym: Teoria i praktyka.  (red. z Elżbietą Gajek i Urszulą Okulską). Kraków: Universitas, 448 str.
  • 2008 Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. (red. z Normanem Faircloughem). Kraków: Universitas, 533 str.
  • 2010. Globalization, Discourse, Media: In a Critical Perspective / Globalisierung, Diskurse, Medien: eine kritische Perspektive. (red. z Juliane House i Łukaszem Kumięgą). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 610 str.
  • 2011. Language, Culture and the Dynamics of Age. (red. z Urszulą Okulską). Berlin/New York: Mouton, 378 str.
  • 2013. Systemowo-funkcjonalna analiza dyskursu. (red. z Grzegorzem Kowalskim). Kraków: Universitas, 310 str.
  • 2015. Academic (Inter)genres: between Texts, Contexts and Identities. (red. z Grzegorzem Kowalskim). Frankfurt: Peter Lang, 229 str.
  • 2015. Tekst naukowy i jego przekład. (red. z Anną Jopek-Bosiacką i Grzegorzem Kowalskim). Kraków: Universitas, 276 str. 

Przypisy edytuj

  1. Anna Duszak, Warszawa, 05.01.2016 – kondolencje [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2016-11-15].
  2. Prof. dr hab. Anna Antonina Duszak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-04-26].
  3. Strona główna • Język i społeczeństwo [online], jis.uw.edu.pl [dostęp 2016-11-15].