Apolinary Kurowski
Apolinary Kurowski herbu Nałęcz III (ur. 17 marca 1818, zm. 11 maja 1878 w Baden) – pułkownik powstania styczniowego.
| |
 Nałęcz III | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
17 marca 1818 |
| Data śmierci |
11 maja 1878 |
Życiorys edytuj
Urodził się w Wielkopolsce. Przed 1863 był właścicielem wsi Tyniec. W 1846 przystał do spisku organizującego wybuch powstania. Aresztowany przez Prusaków w 1846 załamał się w śledztwie. Został skazany przez sąd w Berlinie na karę śmierć poprzez ścięcie głowy[1][2]. Po rewolucji z 1848 został zwolniony[2]. Brał następnie udział w powstaniu wielkopolskim. Ludwik Mierosławski przeznaczył mu zadanie uderzenia na Kalisz dla sprowokowania wojny z Rosją.
Uszedł z Prus do Kongresówki. Od 1862 przygotowywał wystąpienie zbrojne. Po wybuchu powstania styczniowego 1863, mianowany naczelnikiem wojennym województwa krakowskiego. Przeprowadził koncentrację oddziałów powstańczych w okolicach Ojcowa, gdzie zgromadził 2500 ludzi. Dokonał licznych wypadów na pograniczne rosyjskie komory celne i garnizony, zdobywając m.in. 80 000 rubli. Posądzany o nieudolne dowodzenie w czasie bitwy pod Miechowem (17 lutego 1863) i walk o utrzymanie trójkąta granicznego między zaborami, został usunięty ze stanowiska wojewody. Uszedł do Galicji. Dopiero w lutym 1864 pojawił się w Kongresówce, jako dowódca dywizji krakowskiej w II korpusie Józefa Hauke-Bosaka, a następnie szef sztabu w tym korpusie. 21 lutego 1864 bezskutecznie szturmował Opatów. Wyemigrował do Szwajcarii.
W Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie znajduje się jego sztucer.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Żywe Pomniki Bohaterstwa ostatni weterani 1863 roku. W: Józef Białynia Chłodecki: Pamiętnik powstania styczniowego w pięćdziesiątą rocznicę wypadków, wznowienie "Księgo Pamiątkowej" tegoż samego autora, wydanej staraniem Komitetu Obywatelskiego we Lwowie r. 1904. Lwów: M. Miniewska, 1913, s. 357.
- ↑ a b Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 277.
Bibliografia edytuj
- Eligiusz Kozłowski: Apolinary Kurowski, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XVI, 1971
- Jerzy Kowalczyk: Powstanie Styczniowe 1863–1864 Miejsca Pamięci woj. Krakowskiego i Sandomierskiego