Celina Eugenia Iwanowska

Celina Eugenia Iwanowska ps. „Celina” (ur. 21 września 1908, zm. 29 czerwca 1940 w Lublinie) – harcerka, członkini SZP-ZWZ.

Celina Eugenia Iwanowska
„Celina”
Data i miejsce urodzenia

21 września 1908
Ostrówek

Data i miejsce śmierci

29 czerwca 1940
Lublin

Przyczyna śmierci

rozstrzelanie

Miejsce zamieszkania

Lublin

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari

Życiorys edytuj

Celina Eugenia Iwanowska z domu Zaleska urodziła się w Ostrówku pow. garwolińskim i była córką Aleksandra (ogrodnik) i Franciszki z domu Korczakowska. Zamieszkała w Lublinie. W 1928 w Warszawie ukończyła gimnazjum, im. Królowej Jadwigi, a następnie Wydział Ogrodniczy Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego i w 1932 uzyskała tytuł inżyniera ogrodnika. Działaczka społeczna i harcerka, członek kręgu starszoharcerskiego, im. T.T. Jeża Chorągwi Warszawskiej Organizacji Harcerek oraz instruktorka drużyn wiejskich[1][2]. Była sportsmenką i żeglarką, członkinią klubu „Warszawianka” i Akademickiego Związku Morskiego. Jedna z pierwszych kobiet w Polsce, która zdobyła stopień sternika żeglugi morskiej. Brała udział w pracach Ligi Morskiej i Kolonialnej, a także współorganizowała w latach 1933-1934 Zlot Młodych na Wybrzeżu[2]. Zaangażowana politycznie w Związku Młodzieży Demokratycznej. Pracowała po studiach wraz z mężem Wacławem w Centralnym Okręgu Przemysłowym. Od października 1939 w konspiracji w SZP-ZWZ Okręgu. Zorganizowała wspólnie z sędzią Stefanem Lelkiem Wydział Łączności Konspiracji Komendy Okręgu Lublin, którym kierowała[1], prowadząc tzw. sekretariat KO razem z Marią Walciszewską[3]. Była twórczynią sieci kurierek, które poruszały się między KG ZWZ przez Lublin do i z KO Wołyń. Prowadziła sklep nasienno–warzywny przy rogu ul. Żmigród i Bernardyńskiej, który był konspiracyjnym punktem kontaktowym. W czerwcu 1940 została aresztowana i więziona na Zamku w Lublinie. Podczas śledztwa była torturowana „Pod Zegarem”, ale nic nie ujawniła. Ostrzegła w grypsach osoby zagrożone. Została rozstrzelana na Rurach Jezuickich[1][3].

Pośmiertnie odznaczona Orderem Virtuti Militari[1](Rozkazem KG ZWZ L. 25/BP z 11 listopada 1941)[3].

Mąż Celiny Eugenii, Wacław Iwanowski, inż. hydrotechnik, żołnierz AK ps. „Drapacz”, poległ w powstaniu warszawskim[1][3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Michalska 1988 ↓, s. 147.
  2. a b Zawacka 2005 ↓, s. 74.
  3. a b c d Zawacka 2005 ↓, s. 75.

Bibliografia edytuj

  • Hanna Michalska: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945; poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, s. 147. ISBN 83-06-01195-3.
  • Elżbieta Zawacka: Słownik biograficzny kobiet odznaczonych orderami wojennymi Virtuti Militari. T. II. Toruń: Fundacja „Archiwum i Muzeum Pomorskiej Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek”, 2005, s. 74–75. ISBN 83-88693-08-5.