Christoph Willibald Gluck

Christoph Willibald Ritter von Gluck (ur. 2 lipca 1714 w Erasbach koło Berching, zm. 15 listopada 1787 w Wiedniu) – niemiecki kompozytor okresu klasycyzmu.

Christoph Willibald Gluck

Imię i nazwisko	Christoph Willibald Ritter von Gluck
Data i miejsce urodzenia	2 lipca 1714 Erasbach, Królestwo Prus
Pochodzenie	niemieckie
Data i miejsce śmierci	15 listopada 1787 Wiedeń
Instrumenty	organy, wiolonczela, verrilion
Gatunki	muzyka poważna, muzyka klasycystyczna
Zawód	kompozytor, kapelmistrz
Odznaczenia

Życiorys

Był synem leśniczego. Ojciec nie życzył sobie, aby syn kształcił się w kierunku muzycznym, dlatego ten, mając 13 lat, uciekł z domu do Pragi, gdzie pracował jako wędrowny muzykant. Nauczył się grać na organach, verrilionie oraz na wiolonczeli. Później przez dwa lata był na służbie u Lobkowitzów w Wiedniu. W 1736, dzięki pomocy księcia Francesco Saverio Melziego, wyjechał do Mediolanu, gdzie był uczniem Sammartiniego. Tam też zaczął komponować opery (w Mediolanie stworzył m.in. Artakserksesa i Ippolita). W latach 1748-1751 podróżował po Europie wraz z trupą operową, w Londynie poznał Haendla. Dzięki ożenkowi z córką bogatego kupca wiedeńskiego (1752) mógł osiąść na stałe w Wiedniu, gdzie udało mu się uzyskać stanowisko kapelmistrza Opery Dworskiej. Od 1772 roku, dzięki swej byłej uczennicy, królowej Marii Antoninie, komponował dla paryskiej Académie Royale de Musique, wprowadzając reformę w operze francuskiej. W Paryżu, po premierze Ifigenii w Aulidzie wybuchł słynny spór gluckistów z piccinistami (zwolennikami opery włoskiej Picciniego).

Jego twórczość można podzielić na pięć okresów: włoska opera seria, francuska opera komiczna, reforma baletu, reforma opery włoskiej, reforma opery francuskiej.

Gluck był jednym z reformatorów opery klasycznej. Przełomowym dziełem była opera Alceste, nawiązująca do opery francuskiej, zwłaszcza do zdobyczy dramatu muzycznego (tragédie lyrique). W przedmowie do tego przełomowego dzieła kompozytor wygłosił swoje poglądy dotyczące opery. Uważał, że najważniejszy jest dramat – tym postulatem wraca do źródła Cameraty Florenckiej, gdzie celem było "dramma per musica". Zrezygnował z wielkiej arii da capo. Uwzględnił uwerturę jako przygotowanie do treści opery, a także dążył do maksymalnej prostoty.

Gluck pozostawił ponad 100 dzieł scenicznych – poza operami tworzył także balety, pantomimy, pasticcia, kantaty dramatyczne i pieśni.

Odznaczony przez papieża Orderem Złotej Ostrogi. Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu.

Najbardziej znane dzieła

• Artaserse (Artakserkses, 1741)
• Ippolito (1745)
• Le cinesi (Chinki, 1754)
• Le cadi dupé (Oszukany Kadi, 1761)
• Orfeo ed Euridice (Orfeusz i Eurydyka, 1762)
• La rencontre imprévue (Nieprzewidziane spotkanie, 1764)
• Alceste (Alcesta, 1767)
• Paride ed Elena (1770)
• Iphigénie en Aulide (1774)
• Armide (Armida, 1777)
• Iphigénie en Tauride (Ifigenia na Taurydzie, 1779)
• Echo et Narcisse (1779)

Bibliografia

• Bruce Alan Brown: Gluck and the French Theatre in Vienna, Oxford: Clarendon Press, 1991
• Józef Kański: Przewodnik operowy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1973, s. 28
• Gluck Christoph Willibald. [w:] Encyklopedia Muzyki PWN [on-line]. RMF Classic. [dostęp 2014-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-05)].
• Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. I. Kraków: PWM, 2008, s. 469-470. ISBN 978-83-224-0901-5.

Linki zewnętrzne

• Christoph Willibald Gluck – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• Utwory Christopha Willibalda Glucka w bibliotece Polona