Czeskie Siły Powietrzne

Siły Powietrzne Armii Republiki Czeskiej
Vzdušné síly Armády České republiky
	; Insygnia Czeskich Sił Powietrznych
Państwo	Czechy
Data sformowania	1993
	Dane podstawowe
Obecny dowódca	Generał dywizji Petr Čepelka
	Multimedia w Wikimedia Commons

Siły Powietrzne Armii Republiki Czeskiej (cz. Vzdušné síly Armády České republiky) – wojska lotnicze, będące jednym z rodzajów Czeskich Sił Zbrojnych, powstałe w wyniku podzielenia lotnictwa Czechosłowacji (Československé letectvo) w 1993 roku. Obecnie dysponują 110 pojazdami powietrznymi, 58 samolotami i 52 śmigłowcami.

Historia edytuj

W okresie międzywojennym Czechosłowacja produkowała samoloty Bloch MB.200, myśliwskie Avia B-534 (424) i Bk-534 (113). Po drugiej wojnie światowej Czechosłowackie Siły Powietrzne były wyposażone w samoloty Supermarine Spitfire, Avia S-199, Jak-23, MiG-15, MiG-17, MiG-19, MiG-21, MiG-23, MiG-29, Su-7, Su-22 i Su-25 oraz śmigłowce Mi-8. Po rozpadzie Czechosłowacji armia niepodległych Czech wypożyczyła (do 2027) szwedzkie samoloty JAS 39 Gripen, które obecnie stanowią główną siłę bojową lotnictwa. Czechy dysponują także polskimi śmigłowcami Sokół PZL W-3 i PZL Mi-2. W zamian za długi Rosja dostarczyła nowe Mi-171Sh i Mi-35. Dla zastąpienia Tu-154 zakupiono dwa A319CJ, An-26 zastąpiły C-295M. W lipcu 2019 czeski minister obrony Lubomír Metnar podpisał kontrakt na zakup dwóch samolotów transportowych Airbus C295 mają one zostać dostarczone w latach 2020–2021.^[1] W dniu 2 września 2020 roku Czechy zakończyły eksploatacje samolotów pasażerskich Jak-40.Ceremonia ich pożegnania odbyła się na terenie 24. bazy lotnictwa transportowego na lotnisku Praga-Kbely.^[2]

Organizacja edytuj

Saab Gripen w barwach Czeskich Sił Powietrznych

PZL W-3 Sokół

Dowództwo Sił Powietrznych – Praga
- 21 Baza Lotnictwa Taktycznego Zvolenská – Čáslav
  - 211 Eskadra Lotnictwa Taktycznego – Jas-39C/D Gripen
  - 212 Eskadra Lotnictwa Taktycznego – L-159A ALCA, L-159T1/T2 ALCA
  - 213 Eskadra Szkolna – L-159A ALCA, L-159T1/T2 ALCA
- 22 Baza Śmigłowcowa Biskajská. lznamest.army.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-15)]. – Náměšť nad Oslavou
  - 221 Eskadra Śmigłowcowa – AH-1Z, UH-1Y^[3]
  - 222 Eskadra Śmigłowcowa – Mi-17/171Sh
- 24 Baza Lotnictwa Transportowego. zdl.army.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-04)]. – Praga–Kbely
  - 241 Eskadra Lotnictwa Transportowa – A319CJ
  - 242 Eskadra Lotnictwa Transportowego i Specjalnego – CASA C-295, L-410FG/UVP-E
  - 243 Eskadra Śmigłowicowa – Mil Mi-8S, Mi-17, W-3A
  - Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza Plzeň – W-3A
- 25 Pułk Rakietowej Obrony Powietrznej – Strakonice
- 26 Pułk Dowodzenia i Naprowadzania – Stará Boleslav. bvrpz.army.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-10)].
- Pardubice Airfield Authority

Centrum Szkolenia Lotniczego (CLV) Pardubice, EV-97, 8xZ-142C-AF, 7xL-39C, 9xEnstom 480B-G, L-410 UVP, 3xMi-17, od 2004 szkolenie prowadzi zewnętrzna firma.

Wyposażenie edytuj

Aero L-159 ALCA

Airbus A319CJ oraz JAS 39 Grippen

Mi-171Sh

Samolot	Kraj pochodzenia	Typ	Wersje	W służbie^[4]^[5]	Uwagi
Samoloty Myśliwskie
JAS 39 Gripen	Szwecja	samolot myśliwski	JAS 39C	12	Leasing przedłużono do 2029 roku. W 2016 roku Czesi powiadomili, że zmodernizują posiadane przez własne lotnictwo samoloty wielozadaniowe Gripen. Za realizację prac odpowiada szwedzka agencja FMV^[6].
Aero L-159	Czechy	treningowy bliskiego wsparcia	L-159A	16
Specjalnego przeznaczenia
Let-410	Czechy	rekonesans	L-410FG	2
Samoloty transportowe
CASA C-295	Hiszpania	transport	C-295M	6
Let L-410	Czechy	transport	L-410UVP-E	4
Samoloty szkoleniowe-treningowe
JAS 39 Gripen	Szwecja	trening bojowy	JAS 39D	2
Aero L-159	Czechy	treningowy	L-159T1	8
Śmigłowce
Mi-8	ZSRR Rosja	śmigłowiec transportowy	Mi-17 Mi-171	21
Bell AH-1Z Viper	Stany Zjednoczone	śmigłowiec bojowy	AH-1Z	4
Bell UH-1Y Venom	Stany Zjednoczone	śmigłowiec użytkowy	UH-1Y	4
PZL W-3 Sokół	Polska	śmigłowiec użytkowy	PZL W-3A	10