Franz Brand
Franz Brand (ur. 29 września 1806 w Sowinie, zm. 1 czerwca 1878 w Nowej Rudzie) – niemiecki duchowny katolicki, wielki dziekan kłodzki i wikariusz arcybiskupi dla wiernych hrabstwa kłodzkiego od 1869 r.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Dziekan kłodzki, wikariusz arcybiskupi | |
Okres sprawowania |
1869–1878 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Prezbiterat |
1831 |
Życiorys edytuj
Dzieciństwo i wykształcenie edytuj
Urodził się w Sowie, koło Nowej Rudy. Jego rodzicami byli młynarz Anton Brand i Rosalia z domu Spitzer. Uczęszczał do szkoły elementarnej w Sokolcu, a po jej ukończeniu w 1819 r. do gimnazjum w Kłodzku. W związku z dosyć daleką odległością do swojego domu rodzinnego zamieszkał w konwikcie[1]. Po ukończeniu tej szkoły udał się na studia teologiczne do Wrocławia, które ukończył w 1831 r. otrzymując święcenia kapłańskie w katedrze wrocławskiej św. Jana Chrzciciela.
Praca duszpasterska edytuj
Następnie powrócił na ziemię kłodzką i podjął pracę duszpasterską, najpierw jako wikary w Ludwikowicach Kłodzkich, a potem w Nowej Rudzie. W 1848 r. został wyznaczony przez wielkiego dziekana kłodzkiego, ks. Antona Ludwiga, na stanowisko proboszcza noworudzkiego. Było to odpowiedzialne zadanie, ponieważ w tym czasie parafia noworudzka była największa na terenie dekanatu, a liczba jej wiernych stale rosła[2]. W 1849 r. został inspektorem szkolnym powiatu noworudzkiego.
Wybór na wielkiego dziekana edytuj
Po śmierci ks. Ludwiga w 1869 r., praska kuria powołała go na urząd wielkiego dziekana kłodzkiego wikariusza arcybiskupiego dla wiernych hrabstwa kłodzkiego z prawem noszenia infuły i pektorału[3]. Na okres sprawowania przez niego tej funkcji przypadł trudny czas walki z Kościołem katolickim w Niemczech – Kulturkampf[4].
Prześladowania w okresie kulturkampfu edytuj
W 1871 r. Reichstag uchwalił prawo pozwalające karać duchownych za niezgodne z prawem wypowiedzi publiczne („paragraf kazalnicy”). Rok później zakazano księżom katolickim sprawowania funkcji inspektorów szkolnych, co dotknęło także Branda. Władze państwowe wprowadziły też kontrolę nad obsadą stanowisk kościelnych i kształceniem księży. Nowa polityka władz utrudniała sprawowanie funkcji wielkiego dziekana przez Branda, który był prześladowany w tym okresie.
W 1874 r. został oskarżony o samowolne nominacje proboszczów, za co został ukarany grzywną 400 talarów, zapłacenia której odmówił. W związku z tym zlicytowano jego majątek osobisty. Dzięki wsparciu parafian i wiernych z całego dekanatu udało się go odkupić[5]. W 1875 r. ponownie stanął przed sądem za nominację nowego proboszcza radkowskiego po śmierci jego poprzednika[6].
Śmierć edytuj
Zmarł 1 czerwca 1876 r. w Nowej Rudzie i został pochowany na miejscowym cmentarzu komunalnym[7].
Przypisy edytuj
- ↑ F. Volkmer, Geschichte der Dechanaten und Fuersterbischoflische Vikare der Grafschaft Glatz, Habelscherdt 1894, s. 141.
- ↑ F. Volkmer, op. cit., s. 142.
- ↑ F. Volkmer, op. cit., s. 143.
- ↑ Historia Śląska, pod red. M. Czaplińskiego, Wrocław 2002, s. 321.
- ↑ A. Herzig, M. Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej, Hamburg-Wrocław 2006, s. 242.
- ↑ A. Herzig, M. Ruchniewicz, op. cit., s. 243.
- ↑ F. Volkmer, op. cit., s. 147.
Bibliografia edytuj
- F. Volkmer, Geschichte der Dechanaten und Fuersterbischoflische Vikare der Grafschaft Glatz, Habelscherdt 1894.
- A. Herzig, M. Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej, Hamburg-Wrocław 2006.