Jan Dzierżysław Tarnowski

marszałek sejmu galicyjskiego

Jan Dzierżysław Tarnowski (ur. 11 stycznia 1835 w Horochowie, zm. 11 maja 1894 w Dzikowie) – polski polityk i ziemianin. Jeden z przywódców konserwatystów galicyjskich.

Jan Dzierżysław Tarnowski
Ilustracja
Portret marszałka Jana Dzierżysława Tarnowskiego pędzla Henryka Rodakowskiego
Data i miejsce urodzenia

11 stycznia 1835
Horochów

Data i miejsce śmierci

11 maja 1894
Dzików

Marszałek Sejmu Krajowego
Okres

od 1886
do 1890

Przynależność polityczna

konserwatyści

Kazimierz Pochwalski, Portret Jana hr. Tarnowskiego, farba olejna, płótno, wys. 126 cm, szer. 91 cm, nr inw. MNK II-a-525 w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie.

Życiorys edytuj

W okresie powstania styczniowego 1863 roku członek tajnej Rady Prowincjonalnej Galicji Zachodniej. Z ramienia konserwatystów w latach 1867–1876 i 1881–92 poseł do galicyjskiego sejmu krajowego, którego w latach 1886–1890 był marszałkiem. (Jako marszałek złożył dymisję wraz z namiestnikiem Galicji, którym był w latach 1888–1895 hr. Kazimierz Badeni w proteście przeciw odmowie zgody cesarza Franciszka Józefa na sprowadzenie szczątków doczesnych Adama Mickiewicza do Krakowa, ale nie została ona przyjęta, a cesarz przyzwolenie wyraził.) W latach 1869–1870, 1873–77 i 1879–85 poseł do austriackiej Rady Państwa; od 1881 dożywotni członek Izby Panów; 1867–70 prezes wydziału powiatowego rady powiatowej w Mielcu. W latach 1885-1886 i 1891-1894 był prezesem Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego[1].

Pochowany w krypcie Tarnowskich w kościele oo. Dominikanów w Tarnobrzegu[2].

Stosunki rodzinne edytuj

Pochodził z rodziny arystokratycznej. Był synem Jana Bogdana Tarnowskiego (1805-1850) i Gabrieli z Małachowskich (1800-1862). Miał rodzeństwo, trzech braci: Stanisława Kostkę (1837-1917), Juliusza Stefana (1840-1863), Kazimierza Kajetana (ur. 1843), oraz pięć sióstr: Mariannę Walerię (ur. 1830), Walerię (1830-1914) żonę Franciszka Mycielskiego, Karolinę (1832-1888) żonę Jana Józefa Tarnowskiego, Gabrielę (ur. 1833), Zofię Marię (ur. 1836), Annę (ur. 1845). Ożenił się w 1861 z Zofią z hr. Zamoyskich (ur. 1836-). Mieli dzieci: Zdzisława Jana (1862-1937), Juliusza (1864-1917), Adama Amora (1866-1946), Zofię (1869-1954), żonę Stanisława Siemieńskiego-Lewickiego[2][3][4][5].

Przypisy edytuj

  1. Alfons Jan Lippoman, Pamiętnik Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego za czas od r. 1845 do r. 1895, Kraków 1898, s. 108-116
  2. a b Jan Dzierżysław Dzierzysław hr. Tarnowski z Tarnowa h. Leliwa – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [2.12.2019]
  3. Jan Bogdan hr. Tarnowski z Tarnowa h. Leliwa – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [1.12.2019]
  4. Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908, s. 931-940.
  5. Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, t. 11 Lipsk 1845, s. 439

Bibliografia edytuj

  • Wielka Encyklopedia PWN, tom 27, PWN, Warszawa 2005.
  • Encyklopedia podręczna, ilustrowana, tom IV, Ognisko, Warszawa 1906.
  • Marian Kukiel, Dzieje Polski porozbiorowe (1795-1921), Wydawnictwo Puls, Londyn, 1993.