Jan Kumosz

polski nauczyciel, partyzant, poseł na Sejm PRL

Jan Kumosz (ur. 6 października 1911 w Kozarze, zm. 1988) – polski nauczyciel, oficer jugosłowiańskiej partyzantki, urzędnik samorządowy, poseł na Sejm PRL.

Jan Kumosz
Data i miejsce urodzenia

6 października 1911
Kozara

Data śmierci

1988

poseł na Sejm PRL II kadencji
Okres

od 20 lutego 1957
do 17 lutego 1961

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Życiorys edytuj

Jan Kumosz urodził się 6 października 1911 roku w Kozarze w austro-węgierskiej Bośni[1]. W dwudziestoleciu międzywojennym, dzięki pomocy konsula Artura Burdy, został wysłany na naukę w Seminarium Nauczycielskim w Zagrzebiu, a następnie do Polski na kurs dokształcający z języka polskiego. Po powrocie został nauczycielem we wsi Stari Martinac, a następnie Novi Martinac[2]. Przez następne lata organizował naukę języka polskiego w domach polskiej ludności[1]. Był także wiceprezesem Związku Polaków w Jugosławii[3].

25 marca 1944 roku odbył się w Prnjavorze zjazd Polaków, na którym jednomyślnie uchwalono wniosek Kumosza o utworzenie polskiej jednostki w składzie partyzanckich oddziałów Josipa Broz Tito. Obecni na zjeździe przedstawiciele jugosłowiańskiej partyzantki wyrazili natomiast zgodę na przejście do owej polskiej jednostki Polaków służących w innych oddziałach[4]. Wkrótce została sformowana 14 Centralno-Bośniacka Brygada Uderzeniowa[1], w której skład wchodził polski batalion[3], którego dowództwo Kumosz przejął w lipcu 1944 roku[4]. Pomimo stosunkowo młodego wieku Kumosz odznaczał się w dowodzeniu dużą odwagą i sprytem. Po zakończeniu wojny stał na czele delegacji, która negocjowała z polskim rządem warunki przesiedlenia Polaków z Bośni w okolice Bolesławca na Dolnym Śląsku[1].

Po wyjeździe do Polski został w 1946 roku starostą bolesławieckim i pełnił tę funkcję do 1948 roku. W następnych latach pracował jako kierownik oddziału PZU w Bolesławcu. W wyborach parlamentarnych w 1957 roku został z ramienia PZPR wybrany posłem z okręgu nr 104 (Bolesławiec). Jako poseł zasiadał w komisjach Kultury i Sztuki oraz Spraw Wewnętrznych. Był posłem przez jedną kadencję, do 1961 roku[3].

Zmarł w 1988 roku[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Sylwetki największych Polaków w Bośni. Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. [dostęp 2013-12-13]. (pol.).
  2. Z dziejów miasta. Z dziejów jugosłowiańskiej Polonii (3) Trwanie w obcym żywiole. 1996. [dostęp 2013-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-15)]. (pol.).
  3. a b c d Kumosz Jan (1911-1988). [w:] Biblioteka Sejmowa [on-line]. [dostęp 2013-12-14]. (pol.).
  4. a b Z dziejów miasta. Z dziejów jugosłowiańskiej Polonii (4) wojna - partyzancki epos. 1996. [dostęp 2013-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-14)]. (pol.).