Jan Oszacki
Jan Oszacki (ur. 1 października 1915 w Morawskiej Ostrawie, zm. 22 lipca 1982 w Krakowie) – polski chirurg.
| Data i miejsce urodzenia |
1 października 1915 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
22 lipca 1982 |
| profesor nauk medycznych | |
| Specjalność: chirurgia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status |
członek rzeczywisty |
| Doktor honoris causa Akademia Medyczna w Warszawie – 1975 | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys edytuj
Syn Aleksandra Oszackiego, profesora medycyny wewnętrznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po ukończeniu krakowskiego gimnazjum św. Anny rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim UJ, gdzie w 1939 otrzymał dyplom ukończenia. Praktykę szpitalną odbył w klinice Jeno Polyi w Budapeszcie[1].
Po wybuchu II wojny światowej, podczas kampanii wrześniowej służył w szpitalu polowym w Krakowie[1]. W czasie okupacji niemieckiej pracował w fabryce narzędzi chirurgicznych, a po zakończeniu działań wojennych w Klinice Chirurgii kierowanej przez prof. Jana Glatzla.
W 1946 na Wydziale Lekarskim UJ uzyskał stopień naukowy doktora medycyny na podstawie napisanej pod kierunkiem profesora Glatzla rozprawy o przygotowaniu farmakologicznym pacjentów przed operacją wola nadczynnego. W 1947 został powołany do wojska i skierowany do pracy w charakterze lekarza wojskowego na Oddziale Chirurgicznym Wojskowego Szpitala Okręgowego w Toruniu. Po zakończeniu służby wojskowej powrócił do pracy w I Klinice Chirurgicznej UJ, z której w 1950 został zwolniony. Uzyskał zatrudnienie na stanowisku adiunkta w III Klinice Chirurgicznej AM w Szpitalu im. Gabriela Narutowicza w Krakowie. Dodatkowo podjął się kierowania krakowskim 11 Oddziałem Chirurgicznym Instytutu Onkologii[1].
Od 1953 przez rok przebywał w Korei Północnej, gdzie był dyrektorem szpitala Czerwonego Krzyża w Hamhyng. W 1954 został docentem w Klinice Chirurgii, od 1959 do końca życia kierował II Katedrą i Kliniką Chirurgiczną Akademii Medycznej. Był dziekanem Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej (1960–1965) i rektorem (1965–1972) tej uczelni. W 1961 uzyskał tytuł profesora nauk medycznych, od 1967 był członkiem korespondentem, a od 1980 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk[2]. W latach 1963–1971 pełnił funkcję specjalisty krajowego w dziedzinie chirurgii[1].
Od 1954 był zastępcą redaktora naczelnego czasopisma „Polski Przegląd Chirurgiczny” – oficjalnego organu Towarzystwa Chirurgów Polskich. W 1972 został wybrany na stanowisko redaktora naczelnego[1]. Był redaktorem i współautorem podręcznika „Patofizjologia chorób chirurgicznych”.
W 1975 został doktorem honoris causa Akademii Medycznej w Warszawie.
Zmarł w Krakowie, w wyniku ciężkich powikłań pooperacyjnych[1]. Pochowany na cmentarzu Salwatorskim (sektor SC9-C-8)[3].
Dorobek naukowy edytuj
Opublikował ok. 200 prac naukowych, podręczników medycznych, redaktorem tłumaczeń. Był konsultantem chirurgii w regionie południowo-wschodnim, członkiem rady naukowej przy Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej, wieloletnim redaktorem naczelnym „Polskiego Przeglądu Chirurgicznego”, członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgów.
Wykonał pierwszą w Krakowie komisurotomię mitralną, w wyniku prowadzonych badań ustalił, że ostre choroby jamy brzusznej mają przebieg ze zróżnicowanym nasileniem oligowolemii oraz zmianami ilościowymi w komórkach i przestrzeni międzykomórkowej.
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (12 października 1954)[4]
- Srebrny Krzyż Zasługi (22 lipca 1953)[5]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)[6]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Andrzej Wysocki. Profesor Jan Oszacki – krótki biogram wielkiego chirurga. „Państwo i Społeczeństwo”. Rok XXI, nr 1, s. 9–15, 2021. Kraków: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. ISSN 2451-0858. [dostęp 2024-05-02].
- ↑ Reprezentanci nauk medycznych, zmarli członkowie AU w Krakowie, PAU, TNW i PAN
- ↑ biogram, Sejm Wielki
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1596 „za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie służby zdrowia”.
- ↑ M.P. z 1953 r. nr 93, poz. 1275 „za zasługi w pracy dydaktycznej i naukowej w dziedzinie medycyny”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/113 - na wniosek Ministra Zdrowia.
Bibliografia edytuj
- nota biograficzna, Uniwersytet Jagielloński
- Oszacki Jan, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2014-11-11].