Jan Rybkowski
Jan Izydor Rybkowski (ur. 4 kwietnia 1912 w Ostrowcu Świętokrzyskim, zm. 29 grudnia 1987 w Konstancinie-Jeziornie) – polski reżyser, scenarzysta i pedagog.
Data i miejsce urodzenia |
4 kwietnia 1912 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 grudnia 1987 |
Zawód, zajęcie |
reżyser, scenarzysta |
Odznaczenia | |
|
Życiorys edytuj
Syn Bolesława. Uczył się w szkole powszechnej w Częstocicach oraz w ostrowieckim Gimnazjum im. Joachima Chreptowicza[1]. W 1935 ukończył szkołę plastyczną w Poznaniu z dyplomem architekta wnętrz, następnie Instytut Sztuki Teatralnej Schillera. Do wybuchu wojny pracował w teatrach warszawskich Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej. Tuż przed oblężeniem Warszawy wyjechał do Wilna, a stamtąd do Grodna, gdzie działał polski teatr w ZSRR. Po zbombardowaniu teatru wrócił do Białegostoku, a stamtąd do Ostrowca. Wywieziony na roboty do Drezna. Po bombardowaniu Drezna do końca wojny przebywał w Czechach. Po wojnie przyjechał do Krakowa, a następnie do Łodzi, gdzie zaangażował się w Teatrze Wojska Polskiego, potem w teatrze Axera[2]. W latach 1974–1977 pełnił funkcję dziekana Wydziału Reżyserii PWSFTviT w Łodzi[3].
Od 1948 roku należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[4]. W 1952 roku otrzymał Nagrodę Państwową II stopnia[5].
Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A33-1-9)[6].
Janowi Rybkowskiemu został poświęcony film Warszawskie gołębie z 1988 roku (informują o tym napisy na początku filmu).
31 stycznia Rada Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego jednomyślnie podjęła uchwałę ustanawiającą rok 2012 rokiem Jana Rybkowskiego[1]. 30 marca 2012 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę w sprawie uczczenia pamięci Jana Rybkowskiego w 100. rocznicę Jego urodzin[7].
Rybkowski został odznaczony Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Kawalerskim (1954)[8] Orderu Odrodzenia Polski, a także Orderem Sztandaru Pracy II klasy[4] oraz Medalem 40-lecia Polski Ludowej[9].
Filmografia edytuj
Scenariusz edytuj
- 1980 Kariera Nikodema Dyzmy[10] (serial TV)
- 1975 Dulscy
- 1973 Chłopi (film)
- 1972 Chłopi (serial TV)
- 1969 Wniebowstąpienie
- 1967 Kiedy miłość była zbrodnią
- 1966 Odwiedziny o zmierzchu
- 1965 Człowiek z kwiatem w ustach, część cyklu TV Klasyka światowa
- 1965 Wizyta u królów
- 1962 Spotkanie w Bajce
- 1961 Dziś w nocy umrze miasto
- 1959 Inspekcja pana Anatola
- 1957 Kapelusz pana Anatola
- 1954 Autobus odjeżdża 6.20
- 1950 Warszawska premiera
Reżyseria edytuj
- 1983 Marynia
- 1980 Kariera Nikodema Dyzmy (serial TV)
- 1978 Rodzina Połanieckich (serial TV)
- 1977 Granica
- 1975 Dulscy
- 1974 Gniazdo
- 1973 Chłopi (film)
- 1972 Chłopi (serial TV)
- 1970 Album polski
- 1969 Wniebowstąpienie
- 1967 Kiedy miłość była zbrodnią
- 1967 Bardzo Starzy Oboje
- 1966 Odwiedziny o zmierzchu
- 1965 Człowiek z kwiatem w ustach, część cyklu TV Klasyka światowa
- 1965 Sposób bycia
- 1965 Wizyta u królów
- 1963 Naprawdę wczoraj
- 1962 Spóźnieni przechodnie, nowela Nauczycielka
- 1962 Spotkanie w Bajce
- 1961 Dziś w nocy umrze miasto
- 1959 Inspekcja pana Anatola
- 1958 Pan Anatol szuka miliona
- 1958 Ostatni strzał
- 1957 Kapelusz pana Anatola
- 1956 Nikodem Dyzma
- 1955 Godziny nadziei
- 1954 Autobus odjeżdża 6.20
- 1953 Sprawa do załatwienia[11]
- 1951 Pierwsze dni
- 1950 Warszawska premiera
- 1949 Dom na pustkowiu
Obsada aktorska edytuj
- 1954 Autobus odjeżdża 6.20 jako spawacz w hucie „Bolesław”; nie występuje w czołówce
Przypisy edytuj
- ↑ a b 26 maja - uroczysta inauguracja obchodów Roku Jana Rybkowskiego. [dostęp 2012-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 września 2012)].
- ↑ Danuta Karcz. Opisanie świata. „Kino”. 6 (204), s. 2, czerwiec 1984. (pol.).
- ↑ Jan Rybkowski w bazie filmpolski.pl
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 835–836. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Dziennik Polski, rok VIII, nr 176, (2639), s. 3.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 2012 r. poz. 0239
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1243.
- ↑ Uznanie dla twórców kultury /w/ Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, str. 1-2
- ↑ reżyseria wspólnie z Markiem Nowickim
- ↑ reżyseria wspólnie z Janem Fethke
Linki zewnętrzne edytuj
- Jan Rybkowski w bazie IMDb (ang.)
- Jan Rybkowski w bazie Filmweb
- Jan Rybkowski w bazie filmpolski.pl
- Jan Rybkowski w wirtualnym albumie w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Plakaty do filmów Jana Rybkowskiego w galerii plakatu filmowego Filmoteki Narodowej „Gapla”