Jan Skarbek (1710–1772)

kasztelan inowrocławski

Jan Skarbek herbu Abdank (ur. 1710, zm. 27 stycznia 1772) – kasztelan inowrocławski, właściciel dóbr Izbicy.

Jan Skarbek
Herb
Rodzina

Skarbkowie herbu Abdank

Data urodzenia

1710

Data śmierci

27 stycznia 1772

Ojciec

Franciszek Skarbek

Matka

Franciszka Kadzidłowska

Żona

Anna Gajewska,
Konstancja Bruchental

Dzieci

z Konstancją Bruchental:
Eugeniusz (1761-1842)
Kacper (1763-1823)
Michał (1769-1794)

Życiorys edytuj

Pochodził ze starej rodziny sięgającej swoją historią średniowiecza. Był synem wojewody łęczyckiego Franciszka i jego pierwszej żony Franciszki z Kadzidłowskich. Jan miał trójkę rodzeństwa: Władysława, Wojciecha i Mariannę.

Od ojca Jan otrzymał przed 1733 r. starostwo tuszyńskie, położone w powiecie piotrkowskim. W styczniu 1733 został marszałkiem sejmiku kujawskiego w Radziejowie, a w tym samym roku posłował z województwa łęczyckiego na sejm konwokacyjny; był w tym okresie stronnikiem saskim. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 27 kwietnia 1733 roku na sejmie konwokacyjnym[1]. W latach 1744, 1746 i 1754 posłował z woj. łęczyckiego na kolejne sejmy; w 1745 r. został szambelanem królewskim. Poseł województwa inowrocławskiego na sejm 1756 roku[2]. Konsyliarz konfederacji Czartoryskich w 1764 roku[3]. W 1764 roku wybrany sędzią kapturowym województwa brzeskokujawskiego[4] W 1764 roku był posłem na sejm konwokacyjny z województwa inowrocławskiego i elektorem króla Stanisława-Augusta. Na sejmie konwokacyjnym 1764 roku wyznaczony do Komisji Wojskowej Koronnej[5]. Dnia 14 grudnia tegoż roku uzyskał za to kasztelanię inowrocławską. W 1766 roku został wyznaczony senatorem rezydentem[6]. W 1767 r. przystąpił do prosaskiej konfederacji radomskiej, ale w czasie konfederacji barskiej (1768–1772) popierał Stanisława Augusta.

Zmarł 27 stycznia 1772 roku, a pochowany został przy pierwszej żonie w kościele przyklasztornym oo. Paulinów w Brdowie, w rodzinnej krypcie.

Przypisy edytuj

  1. Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 (słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 40.
  2. Kuryer Polski 1756 nr CLXIII [b.n.s]
  3. Konfederacya Generalna Koronna Po doszłym Seymie Convocationis Zaczęta w Warszawie Dnia 23. Czerwca Roku Pańskiego 1764. Ręką J. O. Xcia Jmci Prymasa Korony Polskiey [...] Stwierdzona, s. 6.
  4. Dzieje Ziemi Kujawskiej oraz Akta historyczne do nich służące. T. 5, Lauda i instrukcye 1733-1795, Warszawa 1888, s. 156.
  5. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 29.
  6. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 222.

Bibliografia edytuj

  • Jarosław Dumanowski, Jerzy Dygdała, Skarbek Jan h. Abdank (ok. 1710–1772), kasztelan inowrocławski, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXVIII, Warszawa-Kraków 1997–1998, s. 17-19.