Jezioro Wąchabnowskie
Jezioro Wąchabnowskie – jezioro w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Siedlec.
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowości nadbrzeżne | |
Region | |
Wysokość lustra |
53 m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia |
36–37 ha |
Wymiary • max długość • max szerokość |
|
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Długość linii brzegowej |
3050 m |
Objętość |
636,6 tys. m³ |
Hydrologia | |
Klasa czystości wody |
III (1995) |
Położenie na mapie gminy Siedlec | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu wolsztyńskiego | |
52°07′16,9″N 15°51′38,3″E/52,121361 15,860639 |
Położenie i opis edytuj
Jezioro położone jest w zachodniej części powiatu wolsztyńskiego, na terenie Bruzdy Zbąszyńskiej[1]. Brzegi jeziora są zróżnicowane, częściowo o charakterze klifowym, płaskim oraz bagnistym. Akwen otoczony jest lasami przy niewielkim udziale gruntów ornych od południa. W pobliżu wsi Wąchabno powstała niezbyt liczna indywidualna zabudowa letniskowa. Akwen okresowo jest zasilany dopływem z jeziora Linie Małe[2].
Hydronimia edytuj
Jezioro pojawia się w źródłach w 1517 jako Wachabyenko, a następnie Wunchabener See (1839), Jez. Wąchabnowskie (1936), Wonchabnoer See (1940), Jez. Wąchabskie (1964), J. Wąchabskie (1980)[3]. Państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę zestandaryzowaną akwenu podaje Jezioro Wąchabnowskie, wymieniając nazwę oboczną Jezioro Wąchabskie[4].
Morfometria edytuj
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 37,0 ha[5], natomiast A. Choiński, poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000, określił wielkość jeziora na 36,0 ha[6].
Średnia głębokość zbiornika wodnego to 1,7 m, a maksymalna – 3,0 m. Objętość jeziora wynosi 636,6 tys. m³. Maksymalna długość jeziora to 1210 m, a szerokość 475 m. Długość linii brzegowej wynosi 3050 m[5].
Według Atlasu jezior Polski (red. J. Jańczak, 1996) lustro wody znajduje się na wysokości 53,0 m n.p.m., natomiast według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 53,4 m n.p.m.[7][5]
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski leży na terenie zlewni szóstego poziomu Zlewnia jez. Wielkowiejskiego[8]. Identyfikator MPHP to 187837[8].
Zagospodarowanie edytuj
Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje między innymi wody jeziora Wąchabnowskiego, Kopanickiego, Wielowiejskiego, Chobienickiego, Grójeckiego, Mącznego, Nowowiejskiego oraz Zbąszyńskiego (Obwód rybacki Jeziora Zbąszyńskie na rzece Obra – Nr 3)[9]. Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi państwowe Gospodarstwo Rybackie w Zbąszyniu[10]. Ze względu na typologię rybacką jest to jezioro typu sandaczowego[2].
Czystość wód i ochrona środowiska edytuj
Według danych Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w roku 1995 wody jeziora charakteryzowały się III klasą czystości. Akwen został zakwalifikowany jako dość narażony na degradujące wpływy zewnętrzne, w związku z czym został zaliczony do III kategorii podatności na degradację. Pozytywny wpływ na ten wskaźnik ma przewaga lasów w zlewni bezpośredniej oraz niski procent wymiany wód w ciągu roku. Problemem była natomiast nieduża objętość akwenu w porównaniu do długości linii brzegowej oraz niewielka głębokość średnia[2].
Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu o nazwie Pojezierze Sławskie, Pradolina Obry i Rynna Zbąszyńska[11]. Do zachodniego i północnego brzegu akwenu przylegają Bory Babimojskie zaliczane do obszarów specjalnej ochrony siedlisk Natura 2000[12].
Przypisy edytuj
- ↑ Andrzej Richling i inni, Regionalna geografia fizyczna Polski. Praca zbiorowa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 176–177, ISBN 978-83-7986-381-5, OCLC 1288191487 [dostęp 2022-04-02] .
- ↑ a b c Gmina Siedlec, Ocena obecnego stanu środowiska w gminie Siedlec [online], siedlec.bip.net.pl, 19 lipca 2021, s. 10 [dostęp 2024-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2021-07-19] (pol.).
- ↑ Instytut Języka Polskiego PAN, Elektroniczny słownik hydronimów Polski – Jezioro Wąchabnowskie [online], eshp.ijp.pan.pl [dostęp 2024-03-22] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 144600
- ↑ a b c Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 42-43, ISBN 83-86001-29-1 .
- ↑ Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 555. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2024-03-22].
- ↑ a b Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2024-03-22] .
- ↑ Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Ujednolicony wykaz obwodów rybackich 2022 [online], dane.gov.pl [dostęp 2024-03-22] .
- ↑ Wody GR Zbąszyń w okolicach Zbąszynia, Gospodarstwo Rybackie Zbąszyń Sp. z o.o. [dostęp 2024-03-22] .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar chronionego krajobrazu – Pojezierze Sławskie, Pradolina Obry i Rynna Zbąszyńska [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2024-03-23] .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Bory Babimojskie [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2024-03-23] .