Królestwo Walencji

historyczne królestwo na Półwyspie Iberyjskim w latach 1238–1707

Królestwo Walencji (wal. Regne de València, katal. Regne València, hiszp. Reino de Valencia, łac. Regnum Valentiae) – położone we wschodniej części Półwyspu Pirenejskiego, było jedną z części Korony Aragonii. Kiedy Królestwo Aragonii połączyło się przez unię dynastyczną z Królestwem Kastylii w 1469 r., by stworzyć Królestwo Hiszpanii, Królestwo Walencji stało się częścią monarchii hiszpańskiej.

Królestwo Walencji
Regne de València
1238–1707
Flaga
Godło Królestwa Walencji
Flaga Godło
Stolica

Walencja

Pierwszy król

Jakub I Zdobywca

Ostatni król

Filip V Hiszpański

Zależne od

Korona Aragonii

Wcielenie do

Hiszpanii
1707

Religia dominująca

Katolicyzm

Mapa Królestwa Walencji

Historia edytuj

 
Hiszpania w latach 1212-1492

Kolonia rzymska Valentia Edetanorum, której nazwa pochodzi od łac. valens "silny", na znak zwycięstwa nad Luzytanami; została założona w 138 roku p. n. e. i zamieszkana przez rzymskich żołnierzy. Od 712 do 1238 roku Walencja znajdowała się pod panowaniem arabskim.

Podbój edytuj

Rekonkwistę Walencji rozpoczął w 1233 roku król Aragonii Jakub I, zwany Zdobywcą. W tym roku zdobył miasta Morella, Borriana i Peníscola, tym samym zbliżając się do samej Walencji[1].

4 lata później, w 1237, pokonał wojska arabskie pod w bitwie pod Puig[1]. W kwietniu 1238 rozpoczęło się oblężenie Walencji[2]. 28 wrześnie muzułmański król miasta Zayyan ibn Mardanisz poddał miasto. Około 50 tys. mieszkańcom miasta zagwarantowano możliwość bezpiecznego jego opuszczenia[2]. 9 października 1238 roku wojska Jakuba I wkroczyły do Walencji[3].

Królestwo Walencji edytuj

Podbój reszty terytorium zajął kolejne 7 lat. Ostateczne granice Królestwa zostały ustalone traktatem z Almirry, podpisanym pomiędzy Jakubem I a królem Kastylii Ferdynandem III[1].

W 1469 r., na mocy unii personalnej pomiędzy Aragonią i Kastylią, stało się częścią nowo powstałego Królestwa Hiszpanii.

Królestwo funkcjonowało na podstawie prawa i zasad określonych w zbiorze przepisów (wal.) Furs de València, który przyznawał szeroką autonomię w Królestwie Aragonii i Królestwie Hiszpanii. Granice i tożsamość obecnej hiszpańskiej wspólnoty autonomicznej Walencji w większości pokrywają się z granicami Królestwa (obecne granice wyznaczają nieco większe terytorium, m.in. na północy)[1].

Likwidacja edytuj

Królestwo Walencji zostało rozwiązane przez Filipa V z Hiszpanii w 1707 r., w następstwie hiszpańskiej wojny sukcesyjnej. Był to element większej serii ustaw reformujących administrację Hiszpanii, zwanej dekretami de Nueva Planta[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d La Conquesta - Els Furs - Generalitat Valenciana [online], Els Furs [dostęp 2023-04-14] (kat.).
  2. a b Joseph F. O'Callaghan, Reconquest and Crusade in Medieval Spain, University of Pennsylvania Press, 10 września 2013, ISBN 978-0-8122-0306-6 [dostęp 2023-04-14] (ang.).
  3. Francesc Granell Sales, Commemorating a Providential Conquest in Valencia: The 9 October Feast, „Religions”, 13 (4), 2022, s. 301, DOI10.3390/rel13040301, ISSN 2077-1444 [dostęp 2023-04-14] (ang.).
  4. Epilogue, [w:] Thomas N. Bisson, The Medieval Crown of Aragon: A Short History, 21 lutego 1991 [dostęp 2022-12-17] (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Robert Ignatius Burns, The Crusader Kingdom of Valencia: Reconstruction on a Thirteenth-Century Frontier, Harvard University Press, 1967 r.[1]