Lachowicze
Lachowicze (biał. Ляхавічы/Lachavičy, ros. Ляховичи) – miasto na Białorusi, w obwodzie brzeskim, siedziba rejonu. Położone nad rzeką Wiedźmą, przy drodze R4, 225 km od Brześcia. Stacja kolejowa na linii Baranowicze – Łuniniec. Liczy 11,0 tys. mieszkańców (2010).
Rynek w Lachowiczach, po lewej wieża zegarowa, 2018 | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Rejon | |||
Wysokość |
188 m n.p.m. | ||
Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||
Nr kierunkowy |
1633 | ||
Kod pocztowy |
225372 | ||
Położenie na mapie obwodu brzeskiego | |||
Położenie na mapie Białorusi | |||
53°02′N 26°16′E/53,033333 26,266667 | |||
Strona internetowa |
Historia edytuj
Nazwa miejscowości wzięła się zapewne od Lachów – staroruskiego egzonimu Polaków. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XV w. jako osiedlu wojskowym[2]. W okresie staropolskim znajdowała się w powiecie nowogródzkim, początkowo w województwie trockim, zaś od 1507 nowogródzkim[3]. W XVI w. wieś weszła w posiadanie rodu Gasztołdów, należąc następnie do wdowy po ostatnim z nich, Barbary Radziwiłłówny (1542–1551); z kolei po jej śmierci została włączona do dóbr hospodarskich. 10 kwietnia 1572 wielki książę Zygmunt August odstąpił miejscowość Janowi Hieronimowiczowi Chodkiewiczowi.
W 1595 podczas powstania Nalewajki miasto bezskutecznie oblegali kozacy. W 1607–1612 z polecenia Jana Karola Chodkiewicza znacznie rozbudowane i ufortyfikowane, stało się największą twierdzą ówczesnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
W Lachowiczach 10 kwietnia 1635 zmarł marszałek wielki litewski Jan Stanisław Sapieha.
W czasie wojny z Rosją w 1655 przeniesiono tu obraz Matki Boskiej z Białynicz.
W 1660 twierdza dowodzona przez generała artylerii litewskiej Mikołaja Judyckiego wytrzymała cztery ataki Rosjan podczas trzymiesięcznego oblężenia, co współcześni przypisywali interwencji Maryi i z tego powodu została nazwana „litewską Jasną Górą”. Forteca ta jako jedyna na Litwie pozostała niezdobyta aż do końca wojny. W czasie III wojny północnej w 1706 twierdzę zdobyli Szwedzi, a w 1709 odbił ją hetman polny litewski Grzegorz Antoni Ogiński.
Podczas okupacji hitlerowskiej, w październiku 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 3500 osób. 25 czerwca 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano[4].
Zabytki edytuj
Obiekty zachowane:
- kościół św. Józefa – zbudowany w 1907–1910 w stylu neogotyckim. Przebudowany w 40.–50. XX w. utracił wieżę, sygnaturki i charakterystyczne, stylowe lizeny. Zaadaptowany na ambulatorium. Odbudowywany od 2008 z przeznaczeniem na wypełnienie pierwotnej funkcji.
- ruiny kaplicy grobowej Dominika Reytana – zbudowana w XIX w. w stylu klasycyzmu warszawskiego. Zniszczona, nieudolnie rozbierana, zabezpieczona na pocz. XXI w.
- zamek – wybudowany w 1607–1612 na polecenie Jana Karola Chodkiewicza. Rozszerzony następnie o fortyfikacje miejskie. Był największą twierdzą w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, mając mury o długości 1 km.
Obiekty zniszczone, znane ze źródeł:
- kościół Podwyższenia Krzyża Świętego – ufundowany przez Jana Karola Chodkiewicza w 1602. Po pożarze w XVIII w. odbudowany w stylu klasycystycznym ze środków Michała Józefa Massalskiego. W 1780 umieszczono w jego wnętrzu epitafium dla Tadeusza Reytana. W 1864 przebudowany w stylu noworosyjskim i zmieniony w cerkiew prawosławną. W 1945 zamknięty, zburzony w 60. XX w.
- synagoga –
Osobistości edytuj
- Piotr Morzkowski – działacz reformacyjny, duchowny braci polskich, w 1619 nauczał katechizmu w zborze w Lachowiczach, w 1625 został ordynowany duchownym tego zboru,
- Franciszek Ksawery Niesiołowski – polski generał powstania kościuszkowskiego, generał brygady armii Księstwa Warszawskiego, generał brygady Królestwa Polskiego, generał brygady powstania listopadowego, senator-kasztelan Królestwa Polskiego, urodzony w Lachowiczach,
- Sergiusz Piasecki – polski pisarz, publicysta polityczny, oficer wywiadu, żołnierz Armii Krajowej, urodzony w Lachowiczach,
- Jan Stanisław Sapieha – litewski dyplomata i urzędnik ziemski, marszałek wielki litewski, zmarł w Lachowiczach.
- Jakub Szynkiewicz – wielki mufti polskich muzułmanów.
Przypisy edytuj
- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
- ↑ Г.П. Пашкоў (red.), Вялікае Княства Літоўскае: Энцыкляпэдыя, t. 2: Кадэцкі корпус – Яцкевіч, Менск: ВНУ, 2005, s. 239, ISBN 985-11-0378-0 (biał.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 99.
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1221 .
Miasta partnerskie edytuj
Zobacz też edytuj
Linki zewnętrzne edytuj
- strona miasta
- Lachowicze w pow. słuckim, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 56 .
- Lachowicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 208 .
- Archiwalne widoki miasta w bibliotece Polona