Letnie igrzyska olimpijskie
Letnie igrzyska olimpijskie – międzynarodowe zawody sportowe organizowane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski. Odbywają się co 4 lata, tj. w pierwszym roku danej olimpiady (liczonych od 1896 roku). Należą do największych i najbardziej popularnych zawodów sportowych na świecie. Zwycięstwo na igrzyskach olimpijskich uznawane jest przez sportowców większości dyscyplin za najbardziej prestiżowe osiągnięcie.
Same igrzyska, choć kojarzą się z młodością, z racji wielu dyscyplin obejmują różne podejścia do sportu, a mimo nacisku na konkurencje fizyczne, szeroki jest również przekrój wieku uczestników. Najstarszym medalistą igrzysk olimpijskich jest jak dotychczas 72-letni Oscar Swahn ze Szwecji, który zdobył srebrny medal w strzelectwie w 1920 r. Wśród kobiet najstarszą uczestniczką igrzysk jest Lorna Johnstone z Wielkiej Brytanii, która mając 70 lat w 1972 roku, uzyskała 12. miejsce w ujeżdżeniu. Natomiast najmłodszym odnotowanym uczestnikiem igrzysk olimpijskich jest Dimitrios Loundras z Grecji, który współzawodniczył w gimnastyce na pierwszych igrzyskach w 1896 r. mając 10 lat. Najmłodszą zdobywczynią złotego medalu olimpijskiego (w konkurencjach indywidualnych) jest Marjorie Gestring, reprezentantka USA w skokach do wody, zdobyła złoty medal w skokach z trampoliny na igrzyskach w Berlinie w 1936 roku (mając 13 lat i 9 miesięcy)[1]. Podobnie szeroki przekrój jest wśród masy i wzrostu zawodników (zawodniczek) – kulomioci i kulomiotki osiągając masę powyżej 140 kg i 200 cm wzrostu, z kolei inni lekkoatleci, startujący w tym samym czasie, na tym samym stadionie (zwykle olimpijskim) mają dużo mniejszą masę i wzrost – np. złota medalistka, biegaczka Florence Griffith-Joyner miała 169 cm wzrostu i ważyła 59 kg.
Historia letnich igrzysk olimpijskich edytuj
Historia sloganów letnich igrzysk edytuj
Ta sekcja od 2023-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
- Berlin 1936 – Wzywam młodzież świata (ang. I call the youth of the world, niem. Ich rufe die Jugend der Welt an)
- Monachium 1972 – Szczęśliwe Igrzyska (ang. The Cheerful Games, niem. Heitere Spiele)
- Montreal 1976 – Długie życie igrzysk w Montrealu (ang. Long Life to the Montréal Games, fr. Longue vie aux Jeux de Montréal)
- Los Angeles 1984 – Odegraj rolę w historii (ang. Play a Part in History)
- Seul 1988 – Harmonia i Postęp (ang. Harmony and Progress; koreań. 화합과 전진, hwahabgwa jeonjin)
- Barcelona 1992 – Przyjaciele na całe życie (ang. Friends For Life, hiszp. Amigos Para Siempre)
- Atlanta 1996 – Świętowanie Stulecia (ang. The Celebration of the Century)
- Sydney 2000 – Dziel się duchem i miej odwagę marzyć (ang. Share The Spirit and Dare to Dream)
- Ateny 2004 – Witamy w Domu (ang. Welcome Home; grec. Καλώς ήλθατε σπίτι, Kalós írthate spíti)
- Pekin 2008 – Jeden Świat, Jedno Marzenie (ang. One World, One Dream; chiń. 同一个世界 同一个梦想, Tóng yīgè shìjiè tóng yīgè mèngxiǎng)
- Londyn 2012 – Inspiracja dla pokoleń (ang. Inspire a Generation)
- Rio de Janeiro 2016 – Nowy Świat (ang. A New World; port. Um Mundo Novo)
- Tokio 2020 – Zjednoczeni przez emocje (eng. United by Emotion; jap. 感動で, 私たちはひとつになる, Kandō de, watashi tachi wa hitotsu ni naru)
- Paryż 2024 – Igrzyska szeroko otwarte (eng. Games wide open; fr. Ouvrons grand les Jeux)
- Los Angeles 2028 – Razem tworzymy przyszłość (eng. Together we create the future)
Klasyfikacja medalowa edytuj
Poz. | Reprezentacja | Liczba igrzysk |
Medale | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Razem | ||||||
1 | Stany Zjednoczone | 28 | 1 061 | 835 | 737 | 2 633 |
2 | ZSRR | 9 | 395 | 319 | 296 | 1 010 |
3 | Wielka Brytania | 29 | 285 | 316 | 311 | 912 |
4 | Chiny | 11 | 265 | 196 | 170 | 631 |
5 | Francja | 29 | 222 | 253 | 271 | 746 |
6 | Włochy | 28 | 216 | 185 | 211 | 612 |
7 | Niemcy | 17 | 201 | 203 | 248 | 652 |
8 | Węgry | 27 | 181 | 154 | 176 | 511 |
9 | Japonia | 23 | 169 | 148 | 180 | 497 |
10 | Australia | 27 | 164 | 170 | 209 | 543 |
Pozostałe | ||||||
19 | Polska | 22 | 76 | 94 | 142 | 312 |
Stan po IO 2020
Dyscypliny olimpijskie edytuj
Obecnie rozgrywane edytuj
Liczby w tabeli oznaczają liczbę konkurencji rozgrywanych w ramach danej dyscypliny. Kropka oznacza, że dyscyplina była rozgrywana jako pokazowa.
Gimnastyka – Kajakarstwo – Kolarstwo – Koszykówka – Siatkówka – Sporty wodne
Dyscypliny | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | 20 | 24 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Badminton | • | • | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||||||||
Baseball | • | • | • | • | • | • | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||||
Breakdance | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Boks | 7 | 5 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 | 11 | 11 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 11 | 11 | 13 | 13 | 13 | 13 | ||||
Gimnastyka artystyczna | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||
Gimnastyka sportowa | 8 | 1 | 11 | 2 | 4 | 4 | 9 | 8 | 11 | 9 | 9 | 15 | 15 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | |
Skoki na trampolinie | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||
Golf | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||
Hokej na trawie | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||
Jeździectwo | 3 | 5 | 7 | 5 | 6 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | ||||
Judo | 4 | 6 | 6 | 8 | 8 | 7 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 15 | 15 | ||||||||||||||||
Kajakarstwo górskie | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 6 | |||||||||||||||||||||
Kajakarstwo regatowe | • | 9 | 9 | 9 | 9 | 7 | 7 | 7 | 7 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 12 | 10 | |||||||||
Karate | 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||
BMX | 2 | 2 | 2 | 4 | 4 | ||||||||||||||||||||||||||
Kolarstwo górskie | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||
Kolarstwo szosowe | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | ||||
Kolarstwo torowe | 5 | 2 | 7 | 6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 12 | 12 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | ||
Koszykówka | • | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||
Koszykówka 3x3 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||
Lekkoatletyka | 12 | 23 | 25 | 26 | 30 | 29 | 27 | 27 | 29 | 29 | 33 | 33 | 33 | 34 | 36 | 36 | 38 | 37 | 38 | 41 | 42 | 43 | 44 | 46 | 46 | 47 | 47 | 47 | 48 | 48 | |
Łucznictwo | 6 | 6 | 3 | 10 | 2 | 2 | 2 | 2 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | |||||||||||||
Pięciobój nowoczesny | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||
Piłka nożna | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||
Piłka ręczna | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||
Podnoszenie ciężarów | 2 | 2 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 9 | 9 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 | 14 | 10 | ||||
Rugby siedmioosobowe | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||
Siatkówka halowa | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||
Siatkówka plażowa | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||
Skateboarding | 4 | 4 | |||||||||||||||||||||||||||||
Softball | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||
Piłka wodna | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||
Pływanie | 4 | 7 | 9 | 6 | 9 | 10 | 11 | 11 | 11 | 11 | 11 | 11 | 13 | 15 | 18 | 29 | 29 | 26 | 26 | 29 | 31 | 31 | 32 | 32 | 32 | 34 | 34 | 34 | 37 | 37 | |
Pływanie synchroniczne | 2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||
Skoki do wody | 2 | 2 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | |||
Strzelectwo | 5 | 9 | 15 | 18 | 21 | 10 | 2 | 3 | 4 | 7 | 7 | 6 | 6 | 7 | 8 | 7 | 7 | 11 | 13 | 13 | 15 | 17 | 17 | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 | |||
Surfing | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||
Szermierka | 3 | 7 | 5 | 4 | 5 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 12 | 12 | |
Taekwondo | • | • | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | ||||||||||||||||||||||
Tenis stołowy | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | |||||||||||||||||||||
Tenis ziemny | 2 | 4 | 2 | 6 | 8 | 5 | 5 | • | • | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||
Triathlon | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | ||||||||||||||||||||||||
Wioślarstwo | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | ||
Wspinaczka sportowa | 2 | 4 | |||||||||||||||||||||||||||||
Zapasy | 1 | 8 | 10 | 5 | 10 | 13 | 13 | 14 | 14 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 20 | 20 | 20 | 20 | 20 | 20 | 20 | 16 | 18 | 18 | 18 | 18 | 18 | 18 | ||
Żeglarstwo | 10 | 4 | 4 | 14 | 3 | 3 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 7 | 8 | 10 | 10 | 11 | 11 | 11 | 10 | 10 | 10 | 10 | |||
Łączna liczba konkurencji | 43 | 81 | 93 | 96 | 101 | 149 | 124 | 109 | 116 | 128 | 136 | 149 | 151 | 150 | 163 | 172 | 195 | 198 | 203 | 221 | 237 | 256 | 269 | 298 | 299 | 300 | 302 | 306 | 339 | 329 |
Dyscypliny debiutujące na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2020 edytuj
3 sierpnia 2016 podczas 129. sesji MKOI podjęto decyzję o przywróceniu baseballu i softballu, które po igrzyskach w Pekinie zostały usunięte z programu olimpijskiego. Postanowiono również o dodaniu czterech nowych dyscyplin takich jak: karate, skateboarding, surfing oraz wspinaczkę sportową.
9 czerwca 2017 podjęto decyzję o dołączeniu (i rozdaniu medali) w koszykówce ulicznej (3x3)
Dyscypliny | |
---|---|
Wspinaczka sportowa | |
Surfing | |
Skateboarding | |
Karate | |
Koszykówka uliczna (3x3) |
Rozgrywane w przeszłości edytuj
W tabeli wymieniono dyscypliny będące w oficjalnym programie letnich igrzysk olimpijskich w przeszłości. Pominięto dyscypliny rozgrywane wyłącznie jako pokazowe.
Liczby w tabeli oznaczają liczbę konkurencji rozgrywanych w ramach danej dyscypliny. Kropka oznacza, że dyscyplina była rozgrywana jako pokazowa.
Dyscypliny | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hokej na lodzie | 1 | włączone w program zimowych igrzysk olimpijskich | |||||||||||||||||||||||||
Jeu de paume | • | 1 | |||||||||||||||||||||||||
Krokiet | 3 | ||||||||||||||||||||||||||
Krykiet | 1 | ||||||||||||||||||||||||||
Lacrosse | 1 | 1 | • | • | • | ||||||||||||||||||||||
Łyżwiarstwo figurowe | 4 | 3 | włączone w program zimowych igrzysk olimpijskich | ||||||||||||||||||||||||
Pelota | 1 | • | • | • | |||||||||||||||||||||||
Polo | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||
Przeciąganie liny | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||
Rackets | 2 | ||||||||||||||||||||||||||
Roque | 1 | ||||||||||||||||||||||||||
Rugby union | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||||||||||||
Sporty motorowodne | • | 3 |
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Olimpijskie ciekawostki. [dostęp 2016-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-06)].
- ↑ Z powodu I wojny światowej.
- ↑ a b Z powodu II wojny światowej.
- ↑ IOC, IPC, Tokyo 2020 Organising Committee and Tokyo Metropolitan Govenment Announce New Dates for the Olympic and Paralympic Games Tokyo 2020. MKOl, 2020-03-30. [dostęp 2020-03-30]. (ang.).
- ↑ Z powodu pandemii COVID-19 igrzyska olimpijskie zostały przełożone na rok 2021.
- ↑ Brisbane będzie gospodarzem letnich igrzysk olimpijskich w 2032 roku.