Wikipedia

Lista najdłużej urzędujących przywódców państwowych

lista w projekcie Wikimedia

Lista najdłużej urzędujących przywódców państwowych – lista 50 osób sprawujących obecnie[a] najdłużej funkcję szefa państwa lub rządu.

Pepi II, władca starożytnego Egiptu, według niektórych badaczy rządził przez 94 lata, co czyniłoby go najdłużej panującym władcą w historii[1]
Rządzący Kubą przez 52 lata Fidel Castro był najdłużej urzędującym przywódcą państwa niebędącym monarchą

Zestawienie edytuj

Wśród 50 najdłużej urzędujących przywódców znajduje się 42 szefów państw (sprawujących władzę de iure lub de facto), 1 gubernator generalny i 7 szefów rządu. Spośród 42 szefów państw, 15 osób stanowią monarchowie (cesarze, emirowie, królowie, książęta, regenci, sułtani). Pięciu monarchów znajduje się w pierwszej dziesiątce zestawiania.

Okres przejmowania władzy przez wymienionych szefów państw i rządów obejmuje okres od roku 1967 do 2012. Przywódcą państwowym najdłużej sprawującym swój urząd jest sułtan Brunei Hassanal Bolkiah, który zasiada na tronie nieprzerwanie od 1967 roku. W Europie najdłużej rządzi król Szwecji Karol XVI Gustaw (od 1973), natomiast w Afryce prezydent Kamerunu Paul Biya (od 1975). W Ameryce Północnej najdłużej pełni urząd premier Saint Vincent i Grenadyn Ralph Gonsalves (od 2001), a w Ameryce Południowej, prezydent Wenezueli Nicolás Maduro (od 2013). W regionie Australii i Oceanii najdłużej rządzi król Tonga Tupou VI (od 2012).

Najwięcej spośród 50 przywódców państw pochodzi z Azji (18 osób), a w dalszej kolejności z Afryki (15), Europy (13) i Ameryki Północnej (4).

Chalifa ibn Salman Al Chalifa, w latach 1971–2020 pełniący funkcję premiera Bahrajnu, był najdłużej urzędującym szefem rządu w historii[2]. Z kolei przywódcą najdłużej zajmującym urząd prezydenta był zmarły w 2009 prezydent Gabonu Omar Bongo, który dzierżył władzę przez 42 lata[3]. Fidel Castro był natomiast najdłużej urzędującym przywódcą państwa niebędącym monarchą; rządził Kubą przez 52 lata (1959–2011)[4]. Najdłużej panującym monarchą w historii był prawdopodobnie władca starożytnego Egiptu Pepi II, który według części badaczy rządził przez 94 lata[1]. Biorąc jednak pod uwagę pewną i udokumentowaną długość panowania, wówczas najdłużej panował król Suazi, Sobhuza II, w latach 1899–1982 (82 lata i 254 dni)[5].

Lista przywódców państw edytuj

Lp. Osoba Zdjęcie Początek mandatu Państwo Rodzaj zajmowanego urzędu Przynależność dynastyczna/
polityczna 		Źródło
1 Hassanal Bolkiah   1967-10-05 5 października 1967(dts)[b]   Brunei Sułtan Dynastia Bolkiah [6]
2 Karol XVI Gustaw   1973-09-15 15 września 1973(dts)   Szwecja Król Dynastia Bernadotte [7]
3 Biya, PaulPaul Biya   1975-06-30 30 czerwca 1975(dts)   Kamerun Premier: 30.06.1975–6.11.1982
Prezydent: od 6.11.1982		 Demokratyczne Zgromadzenie Narodu Kameruńskiego [8]
4 Obiang Nguema Mbasogo, TeodoroTeodoro Obiang Nguema Mbasogo   1979-08-03 3 sierpnia 1979(dts)   Gwinea Równikowa Przewodniczący Najwyższej Rady Wojskowej: 3.08.1979–15.08.1982
Prezydent: od 15.08.1982		 Partia Demokratyczna Gwinei Równikowej [9]
5 Chamenei, AliAli Chamenei   1981-10-02 2 października 1981(dts)   Iran Prezydent: 2.10.1981–2.08.1989
Najwyższy Przywódca: od 4.06.1989		 Dżameje Ruhaniat-e Mobarez [10][11]
6 Jan Adam II   1984-08-26 26 sierpnia 1984(dts)   Liechtenstein Regent: 26.08.1984–13.11.1989
Książę: od 13.11.1989		 Dynastia Liechtensteinów [12]
7 Museveni, YoweriYoweri Museveni   1986-01-29 29 stycznia 1986(dts)   Uganda Prezydent Narodowy Ruch Oporu [13]
8 Mswati III   1986-04-25 25 kwietnia 1986(dts)   Eswatini Król Dynastia Dlamini [14]
9 Harald V   1990-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1990(dts)   Norwegia Regent: 1.06.1990–17.01.1991
Król: od 17.01.1991		 Dynastia Glücksburg [15]
10 Afewerki, IsajasIsajas Afewerki   1991-04-27 27 kwietnia 1991(dts)   Erytrea Sekretarz Generalny Rządu: 27.04.1991–24.05.1993
Prezydent: od 24.05.1993[16]		 Ludowy Front na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości [17]
11 Rahmon, EmomaliEmomali Rahmon   1992-11-20 20 listopada 1992(dts)   Tadżykistan Przewodniczący Rady Najwyższej: 20.11.1992–16.11.1994
Prezydent: od 16.11.1994		 Ludowo-Demokratyczna Partia Tadżykistanu [18][19]
12 Łukaszenka, AlaksandrAlaksandr Łukaszenka   1994-07-20 20 lipca 1994(dts)   Białoruś Prezydent niezależny [20]
13 Letsie III   1996-02-07 7 lutego 1996(dts)   Lesotho Król Dynastia Moshesh [21]
14 Sassou-Nguesso, DenisDenis Sassou-Nguesso   1997-10-25 25 października 1997(dts)   Kongo Prezydent Kongijska Partia Pracy [22]
15 Henryk   1998-03-03 3 marca 1998(dts)   Luksemburg Regent: 3.03.1998–7.10.2000
Wielki książę: od 7.10.2000		 Dynastia Burbonów [23]
16 Abdullah II   1999-02-07 7 lutego 1999(dts)   Jordania Król Dynastia Haszymidów [24]
17 Hamad ibn Isa Al Chalifa   1999-03-06 6 marca 1999(dts)   Bahrajn Emir: 6.03.1999–14.02.2002
Król: od 14.02.2002		 Dynastia Al Chalifa [25]
18 Ismail Omar Guelleh   1999-05-08 8 maja 1999(dts)   Dżibuti Prezydent Ludowe Zgromadzenie na rzecz Postępu [26]
19 Muhammad VI   1999-07-23 23 lipca 1999(dts)   Maroko Król Dynastia Alawitów [27]
20 Władimir Putin   1999-08-08 8 sierpnia 1999(dts)   Rosja Premier: 8.08.1999–7.05.2000
Prezydent: 7.05.2000–7.05.2008
Premier: 8.05.2008–7.05.2012
Prezydent: od 7.05.2012		 Jedna Rosja [28]
21 Paul Kagame   2000-03-24 24 marca 2000(dts)   Rwanda p.o. Prezydenta: 24.03.2000–22.04.2000
Prezydent: od 22.04.2000		 Rwandyjski Front Patriotyczny [29]
22 Baszszar al-Asad   2000-07-17 17 lipca 2000(dts)   Syria Prezydent Partia Baas [30]
23 Ralph Gonsalves   2001-03-29 29 marca 2001(dts)   Saint Vincent i Grenadyny Premier Partia Jedności Pracy
24 Recep Tayyip Erdoğan   2003-03-14 14 marca 2003(dts)   Turcja Premier: 14.03.2003–28.08.2014
Prezydent: od 28.08.2014		 Partia Sprawiedliwości i Rozwoju [31]
25 Joan Enric Vives Sicília   2003-05-12 12 maja 2003(dts)   Andora Współksiążę episkopalny niezależny [32]
26 İlham Əliyev   2003-08-04 4 sierpnia 2003(dts)   Azerbejdżan Premier: 4.08.2003–4.11.2003
Prezydent: od 31.10.2003		 Partia Nowego Azerbejdżanu
27 Shavkat Mirziyoyev   2003-12-12 12 grudnia 2003(dts)   Uzbekistan Premier: 12.12.2003–14.12.2016
p.o. Prezydenta: 8.09.2016–14.12.2016
Prezydent: od 14.12.2016		 Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu [33]
28 Roosevelt Skerrit   2004-01-08 8 stycznia 2004(dts)   Dominika Premier Partia Pracy Dominiki
29 Alojzy   2004-08-15 15 sierpnia 2004(dts)   Liechtenstein Regent Dynastia Liechtensteinów [34]
30 Norodom Sihamoni   2004-10-14 14 października 2004(dts)   Kambodża Król Dynastia Norodom [35]
31 Mahmud Abbas   2005-01-15 15 stycznia 2005(dts)   Palestyna Prezydent Al-Fatah
32 Albert II Grimaldi   2005-03-31 31 marca 2005(dts)   Monako Regent: 31.03.2005–6.04.2005
Książę: od 6.04.2005		 Dynastia Grimaldich [36]
33 Faure Gnassingbé   2005-05-04 4 maja 2005(dts)   Togo Prezydent Unia na rzecz Republiki
34 Muhammad ibn Raszid Al Maktum   2006-02-11 11 lutego 2006(dts)   Zjednoczone Emiraty Arabskie Premier Dynastia Al Maktum [37]
35 Jigme Khesar Namgyel Wangchuck   2006-12-14 14 grudnia 2006(dts)   Bhutan Król Dynastia Wangchuck [38]
36 Daniel Ortega   2007-01-10 10 stycznia 2007(dts)   Nikaragua Prezydent Sandinistowski Front Wyzwolenia Narodowego
37 Sheikh Hasina   2009-01-06 6 stycznia 2009(dts)   Bangladesz Premier Liga Awami
38 Patrick Allen   2009-02-26 26 lutego 2009(dts)   Jamajka Gubernator generalny[c] niezależny
39 Viktor Orbán   2010-05-29 29 maja 2010(dts)   Węgry Premier Fidesz [39]
40 Mark Rutte   2010-10-14 14 października 2010(dts)   Holandia Premier Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji
41 Alassane Ouattara   2010-12-04 4 grudnia 2010(dts)   Wybrzeże Kości Słoniowej Prezydent Zgromadzenie Republikanów [40]
42 Nguyễn Phú Trọng   2011-01-19 19 stycznia 2011(dts)   Wietnam Sekretarz generalny Komunistycznej Partii Wietnamu: od 19.01.2011
Prezydent: 23.10.2018–5.04.2021		 Komunistyczna Partia Wietnamu [41]
43 Salva Kiir Mayardit   2011-07-09 9 lipca 2011(dts)   Sudan Południowy Prezydent Ludowy Ruch Wyzwolenia Sudanu
44 Michael D. Higgins   2011-11-11 11 listopada 2011(dts)   Irlandia Prezydent Partia Pracy [42]
45 Kim Dzong Un   2011-12-17 17 grudnia 2011(dts)   Korea Północna Najwyższy Przywódca Partia Pracy Korei [43]
46 Tupou VI   2012-03-18 18 marca 2012(dts)   Tonga Król Dynastia Tupou
47 Xi Jinping   2012-11-15 15 listopada 2012(dts)   Chiny Sekretarz generalny Komunistycznej Partii Chin: od 15.11.2012
Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej: od 14.03.2013		 Komunistyczna Partia Chin [44]
48 Nicolás Maduro   2013-03-05 5 marca 2013(dts)   Wenezuela P.o. prezydenta: od 5.03.2013 do 19.04.2013
Prezydent Wenezueli: od 19.04.2023		 Zjednoczona Partia Socjalistyczna Wenezueli [45]
49 Franciszek   2013-03-13 13 marca 2013(dts)   Watykan
50 Wilhelm-Aleksander   2013-04-30 30 kwietnia 2013(dts)   Holandia

     1967–1979

     1980–1989

     1990–1999

     2000–2009

     2010–2019

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ Stan na 25 sierpnia 2023.
  2. ↑ Od 1 stycznia 1984 sułtan niepodległego Brunei.
  3. ↑ Gubernator generalny reprezentuje króla Karola III.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b History: Pepi II. The Ancient Egypt Site. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
  2. ↑ Steven Wright: Fixing the Kingdom: Political Evolution and Socio-Economic Challenges in Bahrain. CIRS Georgetown University. [dostęp 2015-07-13]. (ang.).
  3. ↑ OBITUARY: Omar Bongo: World’s longest-serving president. Earth Times. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
  4. ↑ Cuba’s Fidel Castro steps down after half a century. Reuters, 19 lutego 2008. [dostęp 2010-10-25]. (ang.).
  5. ↑ H. McCoubrey, Justin Morris: Regional peacekeeping in the post-Cold War era. Martinus Nijhoff Publishers, 2000. [dostęp 2011-07-28]. (ang.).
  6. ↑ His Majesty Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah. The Government of Brunei Darussalam. [dostęp 2009-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-17)]. (ang.).
  7. ↑ H.M. King Carl XVI Gustaf. The Royal Family. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
  8. ↑ La President: Biographie. Presidence de la Republique de Cameroun. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
  9. ↑ Presidente de la Republica. Republic of Equatorial Guinea.net. [dostęp 2009-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 stycznia 2009)]. (hiszp.).
  10. ↑ Profile: Ayatollah Ali Khamenei. BBC News. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
  11. ↑ History of Iran: Iran after the victory of 1979's Revolution. Iran Chamber Society. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
  12. ↑ Prince Hans-Adam II. The Princely House of LIechtenstein. [dostęp 2009-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-27)]. (ang.).
  13. ↑ President Yoweri Museveni. The Official Website: State House, the Republic of Uganda. [dostęp 2015-07-13]. (ang.).
  14. ↑ Mswati III, King. Prominent People. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
  15. ↑ His Majesty King Harald. Kongehuset.no. [dostęp 2009-07-14]. (ang.).
  16. ↑ Erytrea uzyskała niepodległość 24 maja 1993
  17. ↑ African Union. [dostęp 2015-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-30)]. (ang.).
  18. ↑ Emomali Rahmon. President of Republic of Tajikistan. [dostęp 2015-07-13]. (ang.).
  19. ↑ DWA 278:Oil and Politics in the Caspian Basin. faculty.oxy.edu. [dostęp 2009-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-23)]. (ang.).
  20. ↑ Belarus – Government. Central Intelligence Agency, 18 grudnia 2008. [dostęp 2008-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 grudnia 2008)]. (ang.).
  21. ↑ His Majesty King Letsie III. The Lesotho Monarchy. [dostęp 2015-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-24)]. (ang.).
  22. ↑ Biographie. denisassou.com. [dostęp 2015-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-28)]. (fr.).
  23. ↑ S.A.R. le Grand-Duc. monarchieslu.fr. [dostęp 2021-11-24]. (fr.).
  24. ↑ His Majesty King Abdullah II. kingabdullah.jo. [dostęp 2011-09-20]. (ang.).
  25. ↑ The Al-Khalifa Dynasty. royalark.net. [dostęp 2011-11-03]. (ang.).
  26. ↑ Djibouti profile. BBC News, 4 października 2011. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  27. ↑ World: Africa Mohammed VI takes Moroccan throne. BBC News, 24 lipca 1999. [dostęp 2011-12-29]. (ang.).
  28. ↑ YELTSIN RESIGNS: THE OVERVIEW; Yeltsin Resigns, Naming Putin as Acting President To Run in March Election. www.nytimes.com, 31 grudnia 1999. [dostęp 2021-11-12]. (ang.).
  29. ↑ Kagame elected Rwandan president. BBC News, 17 kwietnia 2000. [dostęp 2021-07-23]. (ang.).
  30. ↑ Syrians Vote To Confirm Assad's Son As President. New York Times, 11 lipca 2000. [dostęp 2021-10-31]. (ang.).
  31. ↑ Turkish PM quits for Erdogan. cnn.com, 11 marca 2003. [dostęp 2021-11-24]. (ang.).
  32. ↑ ● RINUNCIA DEL VESCOVO DI URGELL (SPAGNA E PRINCIPATO DI ANDORRA). vaticannews.va, 12 maja 2003. [dostęp 2021-11-10]. (wł.).
  33. ↑ Ислам Каримов готовит себе преемника?. Stoletie, 12 grudnia 2003. [dostęp 2022-01-21]. (ros.).
  34. ↑ S.D. Erbprinz Alois. Fuerstenhaus, 15 sierpnia 2004. [dostęp 2022-01-21]. (niem.).
  35. ↑ Cambodia chooses new monarch. BBC, 14 października 2004. [dostęp 2021-10-31]. (ang.).
  36. ↑ Prince Albert to ascend throne in Monaco. nzherald, 6 kwietnia 2005. [dostęp 2022-01-21]. (ang.).
  37. ↑ Dubai's formidable new ruler. 5 stycznia 2006 opublikowany = BBC. [dostęp 2022-01-21]. (ang.).
  38. ↑ Bhutan king announces abdication. BBC, 14 grudnia 2006. [dostęp 2022-01-21]. (ang.).
  39. ↑ Konservativer Orban als Ministerpräsident vereidigt. welt.de, 29 maja 2010. [dostęp 2021-11-10]. (niem.).
  40. ↑ World leaders back Ouattara as Ivory Coast poll winner. bbc.com, 4 grudnia 2010. [dostęp 2022-03-19]. (niem.).
  41. ↑ Party Central Committee's conference concludes [online], THE VOICE OF VIETNAM, 15 maja 2012 [dostęp 2021-02-02] (ang.).
  42. ↑ Michael D Higgins inaugurated as new Irish president. bbc.com, 11 listopada 2011. [dostęp 2022-09-09]. (ang.).
  43. ↑ North Korea Leader Kim Jong Il Has Died. wsj.com, 17 grudnia 2011. [dostęp 2023-01-02]. (ang.).
  44. ↑ Xi Jinping elected general secretary of CPC Central Committee. s. cntv.en. [dostęp 2024-01-14]. (ang.).
  45. ↑ Nicolas Maduro sworn in as acting president of Venezuela. s. bbc.com. [dostęp 2024-03-02]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lista_najdłużej_urzędujących_przywódców_państwowych&oldid=73794231”