Malcolm IV
Malcolm IV Dziewica (w języku gaelickim Máel Coluim mac Eanric) (ur. 20 marca 1142, zm. 9 grudnia 1165 w Jedburgh) – król Szkocji od 1153. Malcolm IV był ostatnim królem Szkocji, który posiadał szkockie imię (wszyscy późniejsi nosili imiona angielskie lub łacińskie).
Biogram edytuj
Malcolm urodził się 20 marca 1142 r. Pochodził z dynastii Dunkeld ; Był najstarszym synem Henryka Szkockiego, earla Northumberland oraz Ady de Warenne, córki Williama de Warenne, 2 earla Surrey. Wychowywany był w przesadnej pobożności, co odbiło się na jego charakterze. Był zniewieściały, słaby i brzydził się wojny. Czas spędzał na modlitwie. Z tych powodów w latach późniejszych nadano mu przydomek Malcolm Dziewica.
Po wczesnej śmierci ojca (1152), Malcolm został wyznaczony na następcę swego dziadka, króla Dawida I Szkockiego (Świętego) i przejął po nim tron w roku 1153. Koronacja odbyła się w Pałacu Scone.
W roku 1157 Malcolm zmuszony został przez króla Anglii, Henryka II, do zawarcia traktatu w Chester. Na jego mocy król Szkocji przekazał Anglii uzyskane wcześniej przez Dawida I hrabstwa: Cumberland z Carlisle, Westmorland i Northumberland oraz złożył Henrykowi hołd lenny. W zamian uzyskał potwierdzenie swych praw do hrabstwa Huntingdon. Był to praktycznie nowy podział granic między Anglią a Szkocją.
Przez całe panowanie Malcolm zmagał się z niepokojami wywoływanymi przez naczelników klanowych i możnowładztwo, niechętne wpływom anglo-normańskim. Kontynuował osiedlanie angielskich i francuskich rycerzy jako lenników, rozbudował kancelarię królewską, wspierał rozwój Kościoła. W roku 1159 uczestniczył w wyprawie Henryka II na Tuluzę. Pod koniec życia pokonał Celtów z Galloway i lorda Hebrydów Somerelda (1164).
Zmarł w młodym wieku z niewyjaśnionych przyczyn 9 grudnia 1165 w Jedburgh. Nie miał żony ani dzieci. Po nim na tron Szkocji wstąpił jego brat Wilhelm I Lew. Istnieje jednak legenda mówiąca, że Malcolm miał jednak nieznaną z imienia córkę, która zaręczyła się z Henrykiem, księciem Capui, synem Williama I sycylijskiego i Małgorzaty z Nawarry.
Genealogia edytuj
4. Dawid I (1084 – 1153) król Szkocji od 1124 |
||||||
2. Henryk Szkocki (1114 - 1152) earl Northumberland (1139 – 1152) |
||||||
5. Maud Huntingdon | ||||||
1. Malcolm IV | ||||||
6. William de Warenne 2 earl earla Surrey |
||||||
3. Ada de Warenne (1120 - 1178) | ||||||
7. Elisabeth de Vermandois | ||||||
Bibliografia edytuj
- Małgorzata Hertmanowicz-Brzoza , Kamil Stepan , Słownik władców świata, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, ISBN 83-7435-077-6, OCLC 749692036 .
- G. Macaulay Trevelyan, Historia Anglii, Warszawa 1963.
- Stefan Zabieglik, Historia Szkocji, Gdańsk: Wydaw. DJ, 2000, ISBN 83-87227-07-2, OCLC 68648857 .