Maria Chmiel

polska lekarka, pediatra

Maria Chmiel, z domu Psarska (ur. 10 maja 1929 w Gostyniu, zm. 18 kwietnia 1991) – polska lekarka, pediatra, pracownik naukowy Akademii Medycznej w Poznaniu, działaczka NSZZ „Solidarność”, członkini Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie.

Maria Chmiel
Data i miejsce urodzenia

10 maja 1929
Gostyń

Data śmierci

18 kwietnia 1991

Zawód, zajęcie

lekarz-pediatra

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

prof. nadzw. dr hab. med.

Alma Mater

Akademia Medyczna w Poznaniu

Uczelnia

Akademia Medyczna w Poznaniu

Wydział

Wydział Lekarski

Stanowisko

prodziekan, prorektor

Małżeństwo

Józef Chmiel

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal za Warszawę 1939–1945 Warszawski Krzyż Powstańczy

Życiorys edytuj

Była córką podpułkownika Zygmunta Psarskiego, ziemianina, powstańca śląskiego i uczestnika wojny polsko-bolszewickiej. Po agresji niemieckiej w 1939 roku wyjechała z rodzicami najpierw do Piotrkowa, następnie do Warszawy, gdzie ukończyła szkołę powszechną i, na tajnych kompletach, dwie klasy gimnazjum. Działała w konspiracji, jako członkini tajnej organizacji harcerskiej podległej Narodowej Organizacji Wojskowej, a następnie Armii Krajowej. Uczestniczyła w powstaniu warszawskim jako sanitariuszka batalionu „Gustaw”. Po upadku powstania przedostała się z ludnością cywilną do Milanówka, gdzie doczekała końca wojny.

Na krótko powróciła z rodzicami w rodzinne strony, w 1946 roku złożyła egzamin maturalny w liceum w Gostyniu. Ponieważ w wyniku reformy rolnej Psarscy utracili majątek i musieli opuścić teren powiatu, zamieszkała w Poznaniu, gdzie rozpoczęła studia lekarskie. W 1951 roku poślubiła Józefa Chmiela, kolegę z roku, później biochemika, profesora Akademii Medycznej. Dyplom ukończenia studiów uzyskała w 1952 roku, po czym podjęła pracę w otwartym lecznictwie pediatrycznym. W 1956 roku została asystentem II Kliniki Chorób Dzieci, kierowanej przez profesora Olecha Szczepskiego. W 1958 roku została specjalistą I stopnia, w 1961 II stopnia w zakresie pediatrii. W marcu 1960 roku uzyskała stopień doktora nauk medycznych, na podstawie pracy Odczyny skórne na streptolizynę 0, a wartość miana antystreptolizyn 0 w surowicy u dzieci z ostrą chorobą reumatyczną, w 1963 roku została adiunktem.

Wynikiem półrocznego stażu naukowego w klinice pediatrycznej Uniwersytetu w Liège, gdzie przebywała jako stypendystka rządu belgijskiego, oraz dalszych badań prowadzonych w kraju, była praca habilitacyjna Zachowanie się kwasu mlekowego we krwi i w moczu w warunkach fizjologicznych i w chorobach nerek oraz wpływ diety zakwaszonej kwasem mlekowym na powstanie kwasicy metabolicznej u dzieci, przedstawiona w 1971 roku. 1 sierpnia 1972 roku została powołana na stanowisko docenta, w 1983 roku została profesorem nadzwyczajnym. W 1981 roku została wybrana prodziekanem Wydziału Lekarskiego do spraw studenckich, w 1984 prorektorem do spraw dydaktyki i wychowania. Jej dorobek naukowy obejmuje ponad 100 publikacji naukowych, była promotorem siedmiu prac doktorskich i opiekunem jednej habilitacji. Należała do Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Była jednym z założycieli uczelnianej „Solidarności”. W 1987 roku weszła w skład grupy intelektualistów, zorganizowanych wokół osoby Lecha Wałęsy, a w okresie przygotowań do obrad „okrągłego stołu” w skład Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Brała aktywny udział w odbudowie struktur Izby Lekarskiej i weszła do Naczelnego Sądu Lekarskiego.

Z mężem Józefem (zm. 1984) mieli dwie córki i syna. Zmarła 18 kwietnia 1991 roku.

Odznaczenia edytuj

Bibliografia edytuj

  • Marian Krawczyński: Prof. dr hab. Maria Chmielowa (1929–1991): Działalność zawodowa, naukowa, dydaktyczno-wychowawcza i społeczna. „Nowiny Lekarskie”. 1991, nr 3. ISSN 0860-7397.
  • Marian Krawczyński: Maria Chmiel – lekarz-pediatra, żołnierz, naukowiec, społecznik. „Kronika Miasta Poznania”. 2001, nr 1 („Lekarze”). ISSN 0137-3552.